Wikipedia:Strona główna

Czy wiesz…

Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:

…jak długo trwałaby budowa sztucznej planety? (na zdjęciu)

…na czym opiera się Bielik?

…kto w baśni Andersena zachwyca się karczochem?

…że rdzawe ćwieczaki mają charakterystyczne podbródki?

…co wspólnego z instytucjami technicznymi może mieć browar?

…gdzie podróż na grzbiecie świni natchnęła młodzieńca sztuką?

…który śmigłowiec produkowany przez Boeinga stanowił konkurencję dla UH-60 Black Hawk? (na zdjęciu)

Wydarzenia

Inwazja Rosji na Ukrainę • wojna Izraela z Hamasem • antyrządowe protesty w Turcji • wybory prezydenckie w Polsce

JJ

• Reprezentant Austrii, JJ (na zdjęciu) z utworem „Wasted Love” zwyciężył w finale 69. Konkursu Piosenki Eurowizji (17 maja)
• 267. papieżem został amerykański augustianin, kardynał Robert Prevost, który przyjął imię Leon XIV (8 maja)
• W wyniku eskalacji konfliktu między Indiami a Pakistanem doszło do ataku Indii na Pakistan (7 maja)
• Nowym kanclerzem Niemiec został Friedrich Merz (6 maja)

Zmarli: Sałman Chasimikow • Walerij Lwow • Sebastião Salgado • Alfredo Palacio • Nino Benvenuti • Trần Đức Lương • Bogusław Nizieński • Peter Lax

Rocznice

30 maja: imieniny obchodzą m.in.: Żaneta, Ferdynand i Joanna
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

Aleksander Newski

Allianz Arena

• 1220 – urodził się Aleksander Newski (na portrecie), zależny od Złotej Ordy książę Nowogrodu Wielkiego, wielki książę kijowski i wielki książę włodzimierski; przez Rosyjską Cerkiew Prawosławną uznany za świętego
• 1505 – Sejm walny w Radomiu uchwalił konstytucję Nihil novi; jej wprowadzenie uważa się często za początek demokracji szlacheckiej w Królestwie Polskim
• 1640 – zmarł flamandzki malarz, rysownik i grafik Peter Paul Rubens, jeden z najwybitniejszych twórców okresu baroku
• 1950 – urodził się polski wokalista rockowy, kompozytor i gitarzysta Krzysztof Cugowski, współzałożyciel i członek zespołu Budka Suflera działającego w latach 1974–2014, w latach 2005–2007 senator z ramienia Prawa i Sprawiedliwości
• 1960 – zmarł radziecki prozaik, poeta i tłumacz pochodzenia żydowskiego Boris Pasternak, autor powieści Doktor Żywago, za którą w 1958 roku otrzymał Nagrodę Nobla, nagrody nie odebrał z powodów politycznych
• 2005 – w Monachium oddano do użytku stadion piłkarski Allianz Arena (na fotografii)
  
  29 maja • Kalendarium dzień po dniu • 31 maja

Artykuł na medal

Portret Madame X – obraz olejny namalowany przez amerykańskiego malarza Johna Singera Sargenta. Przedstawia Virginie Amélie Avegno Gautreau, amerykańską emigrantkę, mieszkającą we Francji. Obraz nie powstał na zamówienie, ale z inicjatywy malarza, który liczył na zainteresowanie portretem znanej wśród paryskiego towarzystwa modelki. Został wystawiony na Salonie Paryskim w 1884 roku, lecz zamiast podziwu wywołał istotny dla przebiegu kariery Sargenta skandal. Poza postaci została uznana za wyniosłą i seksualnie sugestywną, dekolt za nieprzyzwoity, karnacja za nienaturalną i dekadencką, właściwą rozkładającemu się ciału. Krytycy zarzucali Sargentowi nieposzanowanie konwencji malarskich i kanonów sztuki. Szczególną dezaprobatę wyrażano dla ozdobionego klejnotami ramiączka sukni. W oryginalnej wersji obrazu ramiączko prowokacyjnie opadało na prawe ramię modelki, sprawiając wrażenie, że cała suknia może się w każdej chwili zsunąć. Z powyższych względów i na życzenie samego malarza tożsamość modelki została przemilczana w tytule obrazu, który Sargent sprzedał Metropolitan Museum of Art, gdzie obecnie się znajduje. Czytaj więcej…

Dobry artykuł

Mary Field Garner (ur. 1 lutego 1836, zm. 20 lipca 1943) – brytyjska emigrantka do Stanów Zjednoczonych, jedna z postaci wczesnej historii Kościoła Jezusa Chrystusa Świętych w Dniach Ostatnich. Świadek oraz uczestniczka historii macierzystej wspólnoty, w tym migracji świętych w dniach ostatnich do Utah. Pozostawiła po sobie wspomnienia, zapisała się też w mormońskiej pamięci zbiorowej. W chwili śmierci była ostatnią osobą, która osobiście znała Josepha Smitha. Pierwszego mormońskiego przywódcę Garner wspominała jako postać niezwykle charyzmatyczną i obdarzoną ogromnym talentem oratorskim. Uważała go również za mężczyznę o szlachetnym i majestatycznym wyglądzie. Przekonanie o prawdziwości proroczego posłannictwa Smitha łączyła z przeświadczeniem o zbawczej roli Jezusa Chrystusa. Czytaj więcej…