Çiçek Pasajı
 | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość |
Stambuł |
| Adres |
ulicy İstaiklal Caddesi |
| Architekt |
Cleanthy Zanno |
| Inwestor |
Zografos Efendi |
| Rozpoczęcie budowy |
1876 |
| Zniszczono |
1978 |
| Odbudowano |
1988 |
Położenie na mapie Turcji  | |
 41°02′02,2″N 28°58′40,5″E/41,033944 28,977917 | |
Çiçek Pasajı (Pasaż kwiatowy) – XIX wieczny budynek w Stambule przy ulicy İstaiklal Caddesi z długim dziedzińcem wewnętrznym. Nazwa pasażu pochodzi od kwiatów, które sprzedawały tam Rosjanki, uciekinierki z Rosji po rewolucji bolszewickiej[1]. Właściwie jest to XIX-wieczny budynek we francuskim stylu z długim dziedzińcem wewnętrznym[1]. Obecnie znajdują się tu restauracje i drogie kluby nocne.
Historia
Do wielkiego pożaru z 1870 roku dzielnicy Stambułu Beyoğlu w tym miejscu mieścił się Teatr Naum[2]. W 1876 roku teren zakupił Zografos Efendi[3]. Włoski architekt Cleanthy Zanno[3] zaprojektował i zbudował budynek z przejściem łączącym ulice Sahne i İstiklal Caddesi[2]. Po otwarciu zgodnie z ówczesną paryską modą w obrębie pasażu znalazły się 24 sklepy i luksusowe apartamenty[3]. W 1908 roku pasaż został kupiony przez Wielkiego Wezyra Saida Pashęi, który otworzył tu kilka kwiaciarni. Pasaż nazwano Sait Paşa Geçidi (Brama Saida Pashy)[3]. Do 1940 roku w pasażu sprzedawano kwiaty. Sprzedawczyniami były uciekinierki z Rosji, często mające tytuł baronowej lub księżnej. Wtedy pojawiła się nazwa Çiçek Pasajı (Pasaż kwiatowy)[3]. Gdy w pasażu zaczęto otwierać sklepy z owocami, kwiaciarnie zaczęły zanikać[3]. Jednak nazwa pozostała. W latach 50. XX wieku w pasażu zaczynają otwierać się puby i kawiarnie[3].
Stowarzyszenie Çiçek Pasajını Yaşatma ve Güzelleştirme Derneği
Budynek został uszkodzony 10 maja 1978 roku[4]. Pod gruzami zginęło 12 osób, a 16 zostało rannych[4]. Dopiero w 1988 roku pasaż został ponownie otwarty[3]. Renowacji dokonało stowarzyszenie Çiçek Pasajını Yaşatma ve Güzelleştirme Derneği. Ponownie został uszkodzony i odnowiony po zamachu na konsulat brytyjski w 2005 roku[5]. Nie tylko wymieniono wtedy przeszklony dach, montując dużo bezpieczniejsze włókno szklane, ale odnowiono też ściany pasażu[5].
Przypisy
- 1 2 Yıldırım M. Życie codzienne w Stambule Wydawnictwo Akademickie Dialog 2014 ISBN 978-83-8002-084-9
- 1 2 Aykut Düşova, İstanbul Çiçek Pasajı Yada Tarihi Çiçek Pasajı - Gezi Rehberi - Beyoğlu [online], 17 września 2015 [dostęp 2018-04-29] (tur.).
- 1 2 3 4 5 6 7 8 Çiçek Pasajı meyhanelerinde hayal kurmanın keyfi başkadır.. [online], Tarihi Çiçek Pasajı [dostęp 2018-04-29] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-09] (tur.).
- 1 2 10 Mayıs 1978 - Çiçek Pasajı Çöktü [online], noldubugun.com [dostęp 2018-04-29] (tur.).
- 1 2 Beyoğlu nun tarihi pasajı çiçek gibi oldu [online], v3.arkitera.com [dostęp 2018-04-29].