Łzawnica żółtoczerwonawa
![]() | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
łzawnica |
| Gatunek |
łzawnica żółtoczerwonawa |
| Nazwa systematyczna | |
| Dacryonaema rufum (Fr.) Nannf. Svensk bot. Tidskr. 41: 336 (1947) | |
Łzawnica żółtoczerwonawa (Dacryonaema rufum (Fr.) Nannf.) – gatunek grzybów z rodziny Dacryonaemataceae[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Dacryonaemataceae, Incertae sedis, Incertae sedis, Dacrymycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy opisał go w 1818 r. Elias Fries, nadając mu nazwę Sphaeronaema rufum. W 1947 r. John Axel Nannfeldt przeniósł go do rodzaju Dacryonaema[1]. Synonimy[2]:
- Sphaeromyxa rufa (Fr.) Spreng. 1827
- Sphaeronaema rufum Fr. 1818
- Sphaeronaemella rufa (Fr.) Sacc. 1884
- Zythia rufa (Fr.) Schwein. 1832
Polską nazwę nadał Władysław Wojewoda w 2003 r.[3]
Morfologia
Owocniki początkowo w postaci małych grudek, pojedynczo w podłożu zakotwiczonych, później w postaci smukłych pałeczek, z częścią dolną lekko zagłębioną w drewnie. Część płonna o wysokości do 1 (–1,1) mm i średnicy przy podstawie do 0,5 mm, średnica części wierzchołkowej do 0,1 mm. W płodnych owocnikach zgrubiałe wierzchołkowe główki tworzą się bardzo wcześnie. Miąższ chrząstkowaty, jednorodny, z grubościennymi strzępkami i wąskim światłem. Strzępki w trzonie biegną równolegle i wyginają się promieniście na zewnątrz w główce. Powierzchnia rdzawoczerwona do czerwonobrązowoczarnej, przezroczysta i bardzo błyszcząca, szczególnie w górnej połowie. Wskutek żelatynowatej powierzchni sąsiednie owocniki często zlepiają się z sobą. Hymenium znajduje się na powierzchni główek. Powierzchnia w pełni rozwiniętego hymenium jest mączysta. Bazydiospory 6,3–9,4 × 2,4–3,1 μm, zakrzywione cylindryczne, cienkościenne, szkliste, z kilkoma mniejszymi lub z jedną dużą gutulą[4].
Bardzo często spotykane są tylko błyszczące, czerwonawe, sterylne trzony[3].
Występowanie
Występuje w Ameryce Północnej i Europie[5]. W Polsce do 2003 r. jedyne stanowisko podała Anna Bujakiewicz[3]. Do 2025 r. brak informacji o nowych stanowiskach[6]. Na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski ma status I – gatunek o nieokreślonym zagrożeniu, o którym wiadomo tylko, że może być wymarły, wymierający, narażony lub rzadki, lecz brak dostatecznej informacji, by zaliczyć go do jednej z tych kategorii[7].
Grzyb nadrzewny, saprotrof. Rośnie na zgniłych, pozbawionych kory pniach drzew i na resztkach drzewnych w miejscach chronionych przed wysychaniem, często w towarzystwie porostów[4].
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2025-05-04].
- ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2025-05-04].
- 1 2 3 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 213, ISBN 83-89648-09-1.
- 1 2 Eva Lisická, Dacryonaema rufum (Basidiomycota)neu für die Slowakei (Westkarpaten), „Czech mycol.”, 48 (3), 1995, s. 217–220 (niem.).
- ↑ Miejsca występowania Dacryonaema rufum na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2025-05-04].
- ↑ Dacryonaema rufum (łzawnica żółtoczerwonawa) [online], grzyby.pl [dostęp 2025-05-04].
- ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, s. 63, ISBN 83-89648-38-5.
_Nannf._5007126285.jpg)