Świdrowiec gambijski
![]() Świdrowce (Trypanosoma sp.) widoczne w rozmazie krwi pacjenta chorego na śpiączkę afrykańską | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Supergrupa | |||
| Typ | |||
| Gromada | |||
| Rząd |
Trypanosomatida | ||
| Rodzina | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
świdrowiec gambijski | ||
| Nazwa systematyczna | |||
| Trypanosoma gambiense Dutton, 1902 | |||
| Synonimy | |||
| |||
Świdrowiec gambijski (Trypanosoma gambiense lub Trypanosoma brucei gambiense) – kinetoplastyd należący do królestwa protista. Osiąga wielkość 15–35 μm[2]. Występuje w środkowej i zachodniej Afryce.
Pasożytuje we krwi, chłonce i płynie mózgowo-rdzeniowym człowieka w postaci trypomastigota. Występuje także w postaci amastigota, jednak tylko w organizmie wektora, czyli muchy tse-tse. Rezerwuarem są zarażeni ludzie, rzadziej antylopy, świnie, bydło, owce i kozy. Postać trypomastigota jest wrzecionowata, w osoczu krwi tworzy postacie krótkie, szerokie, z krótką wicią oraz długie, wąskie, z długą wicią wolną, układające się w kształt litery V, C, lub S. Niewielki kinetoplast położony na końcu ciała[3]. Porusza się za pomocą wici, która tworzy falującą błonę długości komórki. Trypomastigota rozmnaża się przez podział podłużny, rozpoczynający się od podziału kinetosomu i jądra. Zarażenie następuje przez skórę. Wywołuje u ludzi śpiączkę afrykańską, jest przenoszony przez muchy z rodzaju tse-tse takie jak: Glossina fuscipes, Glossina palpalis, Glossina tachinoides.
Objawy zakażenia
- gorączka
- powiększenie węzłów szyjnych (tworzy się trójkąt Winterbottoma)
- pobudliwość
W drugim stadium choroby:
- zaburzenia psychiczne
- okresy pobudzenia z okresami śpiączki i apatii
Nieleczona choroba prowadzi do śmierci.
Profilaktyka
- higiena osobista
- zwalczanie much tse-tse
- wczesne wykrywanie i leczenie choroby
Zobacz też
Przypisy
Bibliografia
- „Zarys parazytologii lekarskiej” R.Kadłubowski, Warszawa 1988
- Протисты.Руководство по зоологии ч.1. Санкт Петербург: Наука, 2000. ISBN 5-02-025864-4.
- Dwight D. Bowman: Feline clinical parasitology. Ames: Iowa State University Press, 2002. ISBN 0-8138-0333-0.
