10 halerzy czechosłowackich (1953)
.png) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Typ monety | |
| Nominał |
10 halerzy (10/100 Kčs) |
| Rocznik |
1953, 1954, 1955, 1956, 1958 |
| Emisja | |
| Mennica |
Mennica Leningradzka, Mennica Kremnica[1][2] |
| Nakład |
ponad 375 000 000 szt.[1] |
| Data emisji |
1 czerwca 1953 |
| Data wycofania |
31 grudnia 1977 |
| Opis fizyczny | |
| Masa | |
| Średnica |
22 mm[4] |
| Grubość |
1,2 mm[4] |
| Materiał | |
| Rant |
ząbkowany[4] |
| Stempel | |
10 halerzy (cz. 10 haléřů, słow. 10 halierov) – czechosłowacka moneta obiegowa o nominale 10 halerzy bita w latach 1953–1958, jednak pozostająca w obiegu aż do roku 1977.
Wzór
W centralnej części awersu umieszczono pochodzące z małego herbu Czechosłowacji godło państwowe – heraldycznego wspiętego lwa w koronie o podwójnym ogonie. Na jego piersi znajdował się herb Słowacji – podwójny krzyż na trójwzgórzu. Poniżej umieszczono rok bicia (zapisany zewnętrznie), zaś wzdłuż otoku inskrypcję „REPUBLIKA ČESKOSLOVENSKÁ” (zapisaną wewnętrznie)[1][4].
Rewers monety przedstawiał duży, zapisany arabskimi cyframi nominał pod pięcioramienną gwiazdą otoczony wieńcem gałązek lipowych, które u dołu przewiązane były wstęgą[1][4].
Nakład
Podstawą prawną wprowadzenia monet nowego wzoru była ustawa z 30 maja 1953 r. o reformie walutowej[5]. Zgodnie z postanowieniami zarządzenia Ministra Finansów z tego samego dnia dziesięciohalerzowe monety bito z krążków o ząbkowanym rancie, grubości 1,2 i średnicy 22 mm[4]. Jedna sztuka ważyła 1,16[2][3]–1,18 g[1]. Wytwarzano je z aluminium[1], choć dokładny stop nie został zdefiniowany w żadnym akcie prawnym (według jednej z wersji był to stop Al96,65Mg3Mn0,35)[6]. Nie podano także autora wzoru monet[1], choć wskazuje się, że projekt powstał w Związku Radzieckim[6].
Pierwsze egzemplarze z 1953 roku powstały w mennicy w Leningradzie, jednak w trakcie tego samego roku produkcję przeniesiono do słowackiej Kremnicy (egzemplarze wytworzone w poszczególnych mennicach różnią się liczbą ząbków rantu – według odmiennych źródeł są to odpowiednio 133 i 125[2] lub 130 i 133 sztuki[1]). Monety o tym wzorze bito jedynie do roku 1958, po czym zastąpiono je wariantem z 1961 roku[1][7]. Oba typy uległy denominacji z końcem 1977 roku[8]. Łącznie wybito ponad 375 mln sztuk tych monet[1], z czego 160 mln w Leningradzie[1][2].
Zobacz też
- czechosłowackie monety obiegowe
- 10 halerzy wzoru z 1922, 1961, 1974 i 1991
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 Ľudovít Malinovský sr., ČSR 10 h 1953 Desať halierov [online], coins.lmsystem.sk [dostęp 2018-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2017-05-02] (słow.).
- 1 2 3 4 5 6 Thomas Michael, Richard Giedroyc, 2018 Standard Catalog of World Coins 1901-2000, wyd. 45, Iola: Krause Publications, 2017, s. 682, ISBN 978-1-4402-4797-2.
- 1 2 3 Czechosłowacja 10 halerzy, 1953-1958 [online], ucoin.net [dostęp 2018-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2017-12-23] (pol.).
- 1 2 3 4 5 6 Vyhláška ministra financí ze dne 30. května 1953 o vydání peněz vzoru 1953, „Sbírka zákonů”, č. 45/1953 Sb. (čá 27/1953), epravo.cz, 30 maja 1953 [dostęp 2018-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
- ↑ Zákon ze dne 30. května 1953 o peněžní reformě, „Sbírka zákonů”, č. 41/1953 Sb. (čá 25/1953), epravo.cz, 30 maja 1953 [dostęp 2018-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
- 1 2 Michal Biľak, Miroslav Jízdný, Zberateľský katalóg mincí Československa 1980, wyd. II, Koszyce: Slovenská numizmatická spoločnosť, 1981, s. 77 (słow.). za: Ľudovít Malinovský sr., Zoznam sporných údajov o minciach [online], coins.lmsystem.sk [dostęp 2018-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-01-24] (słow.).
- ↑ Vyhláška ministra financí ze dne 18. listopadu 1961 o vydání bankovek po 10 Kčs, státovek po 5 Kčs a 3 Kčs a mincí po 1 Kčs a 10 haléřích nového vzoru, „Sbírka zákonů”, č. 131/1961 Sb. (čá 62/1961), epravo.cz, 28 listopada 1961 [dostęp 2018-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).
- ↑ Vyhláška Federálního ministerstva financí ze dne 21. září 1977 o stažení mincí po 10 haléřích vzoru 1953 a vzoru 1961, „Sbírka zákonů”, č. 66/1977 Sb. (čá 22/1977), epravo.cz, 3 listopada 1977 [dostęp 2018-11-25] [zarchiwizowane z adresu 2018-05-11] (cz.).