1 złoty wzór 1957

1 złoty wzór 1957
Państwo

 Polska

Emitent

Narodowy Bank Polski

Typ monety

moneta powszechnego obiegu

Nominał

1 zł

Rocznik

1957, 1965, 1966, 1967, 1968, 1969, 1970, 1971, 1972, 1973, 1974, 1975, 1976, 1977, 1978, 1980, 1981, 1982, 1983, 1984, 1985

Emisja
Mennica

Mennica Państwowa w Warszawie,
mennica w Kremnicy

Nakład

844 893 646 szt.

Data emisji

27 czerwca 1957

Data wycofania

1 stycznia 1995

Projektant

Andrej Peter (awers)
Josef Koreň i Anton Hám (rewers)

Opis fizyczny
Masa

2,12 g

Średnica

25 mm

Materiał

alupolon

Rant

ząbkowany

Stempel

zwykły

1 złoty wzór 1957 – moneta jednozłotowa, wprowadzona do obiegu 27 czerwca 1957 r. zarządzeniem z 11 czerwca 1957 r. (M.P. z 1957 r. nr 51, poz. 324), zmieniającym nazwę państwa umieszczaną na monecie na Polska Rzeczpospolita Ludowa oraz wprowadzającym zasadę oznaczania roku bicia[1]. Została wycofana z obiegu z dniem denominacji z 1 stycznia 1995 roku, rozporządzeniem prezesa Narodowego Banku Polskiego z dnia 18 listopada 1994 (M.P. z 1994 r. nr 61, poz. 541)[1].

Złotówkę wzór 1957 bito do 1985 roku[2].

Awers

W centralnym punkcie umieszczono godło – orła bez korony, poniżej rok bicia, dookoła napis „POLSKA RZECZPOSPOLITA LUDOWA”, a od 1965 roku, na monetach bitych w Warszawie, pod łapą orła dodano znak mennicy[1].

Rewers

Na tej stronie monety znajdują się cyfrę „1", poniżej napis „ZŁ” dookoła gałązka laurowa przepasana pośrodku wstążką[1].

Nakład

Monetę bito w alupolonie na krążku o średnicy 25 mm, masie 2,12 grama, z rantem ząbkowanym, w Warszawie i Kremnicy. Projektantami byli[3]:

Nakłady monety w poszczególnych latach przedstawiały się następująco[2]:

1 złoty wzór 1957
Lp. Rocznik Mennica Znak mennicy Nakład (sztuk) Uwagi
1 1957 Warszawa brak 58 631 470
2 1965 MW 15 015 000
3 1966 18 185 000
4 1967 1 002 000
5 1968 1 176 000
6 1969 3 024 000
7 1970 6 016 000
8 1971 6 000 000
9 1972 7 000 000
10 1973 15 000 000
11 1974 42 000 000
12 1975 33 000 000
13 Kremnica brak 22 106 000
14 1976 22 000 000
15 1977 Warszawa MW 65 000 000
16 1978 80 000 000
17 Kremnica brak 16 400 000
18 1980 Warszawa MW 100 002 000 istnieją monety wybite stemplem lustrzanym1 (nakład 5000 sztuk)[4]
19 1981 4 082 000 istnieją monety wybite stemplem lustrzanym (nakład 5000 sztuk)[4]
20 1982 59 643 000 istnieją monety wybite stemplem lustrzanym (nakład 5000 sztuk)[5],
istnieją odmiany z cienkimi albo grubymi cyframi roku na awersie[6],
istnieją odmiany z listkami wieńca laurowego złączonymi albo rozdzielonymi na rewersie[6]
21 1983 40 636 076
22 1984 61 036 000
23 1985 167 939 100

gdzie: 1 – bicia roczników stemplem lustrzanym wykonano w Mennicy Państwowej na początku lat 90. XX w. w ramach emisji zestawów rocznikowych monet PRL z lat 1979, 1980, 1981, 1982, 1986, 1987, 1988, 1989, 1990[7]

Opis

Razem z dwudziestogroszówką i pięćdziesięciogroszówką były pierwszymi monetami z nazwą państwa Polska Rzeczpospolita Ludowa[1].

Rewers monety jest identyczny z rewersem złotówki z 1949 roku. To samo dotyczy średnicy obu monet. Masa jest identyczna z masą odmiany złotówki z 1949 w alupolonie[2].

W drugiem połowie lat osiemdziesiątych XX w., ze względu na ujednolicenie wzoru awersu monet obiegowych, została zastąpiona złotówką wzór 1986[1].

Od 27 czerwca 1957 roku aż do dnia denominacji z 1 stycznia 1995 roku, w obiegu krążyły obok siebie złotówki z nazwą państwa[1]:

  • Rzeczpospolita Polska (1949) oraz
  • Polska Rzeczpospolita Ludowa (1957–1990).

Mimo bardzo dużego nakładu, złotówki z 1957 roku w stanie zachowania I są bardzo rzadkie na rynku numizmatycznym i osiągają wysokie ceny. Można spotkać liczne, nieznanego pochodzenia, współczesne egzemplarze wybijane stemplami skopiowanymi z oryginalnych monet z 1957 r[1].

Ze względu na niski nakład, monety z roczników 1967 i 1968, nawet w stanie zachowania III, rzadko pojawiają się w obrocie kolekcjonerskim[1][8][9][10].

Wersje próbne

Istnieją wersje tej monety należące do serii próbnych w mosiądzu (rok 1957) i niklu (rok 1957), pierwsza z wklęsłym druga wypukłym napisem „PRÓBA”, wybite w nakładzie 100 i 500 sztuk odpowiednio[2]. Katalogi informują również o istnieniu wersji próbnych technologicznych w nowym srebrze i miedzioniklu z roku 1957 o nieznanych nakładach[2].

W serii monet próbnych w niklu wybito z datą 1958 cztery alternatywne projekty złotówki, które nie weszły jednak do obiegu[2].

Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Jerzy Chałupski, Specjalizowany katalog monet polskich XX i XXI w. część trzecia Rzeczpospolita Polska 1945-1952 Polska Rzeczpospolita Ludowa 1952 1989, 2010.
  2. 1 2 3 4 5 6 Janusz Parchimowicz, Monety polskie, 2003.
  3. ↑ Janusz Parchimowicz, Polskie monety obiegowe, pamiątkowe i kolekcjonerskie 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2022, s. 54, ISBN 978-83-87355-01-2.
  4. 1 2 Janusz Parchimowicz, Polskie monety obiegowe, pamiątkowe i kolekcjonerskie 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2022, s. 61, ISBN 978-83-87355-01-2.
  5. ↑ Janusz Parchimowicz, Polskie monety obiegowe, pamiątkowe i kolekcjonerskie 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2022, s. 62, ISBN 978-83-87355-01-2.
  6. 1 2 Janusz Parchimowicz, Polskie monety obiegowe, pamiątkowe i kolekcjonerskie 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2022, s. 62–63, ISBN 978-83-87355-01-2.
  7. ↑ Janusz Parchimowicz, Polskie monety obiegowe, pamiątkowe i kolekcjonerskie 1949–1990 (Polska Rzeczpospolita Ludowa), wyd. I, Szczecin: Nefryt, 2022, s. 292–337, ISBN 978-83-87355-01-2.
  8. ↑ 1 złoty 1967 - rzadki rok [online], OneBid [dostęp 2024-09-10] (pol.).
  9. ↑ 1 złoty 1967, rzadki rocznik, mennicze [online], OneBid [dostęp 2024-09-10] (pol.).
  10. ↑ 1 złoty 1968, rzadki rocznik, mennicze [online], OneBid [dostęp 2024-09-10] (pol.).

Linki zewnętrzne


This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.