Abrys

Abrys – termin używany w dawnych czasach na określenie szkicu, zarysu, projektu architektonicznego. Był szczególnie popularny w XVIII i na początku XIX wieku, kiedy to pełnił funkcję technicznego rysunku konturowego, często wykorzystywanego w sztuce, architekturze[1].

Definicje

  1. Szkic, zarys – Abrys oznaczał początkowy rysunek lub koncept, który miał służyć jako podstawa do dalszej pracy nad projektem. Przykład historyczny: „Król Łokietek na podziękowanie Bogu za swoje zwycięstwa postanowił ufundować piękny kościół w Wiślicy; tym końcem kazał zrobić abrys, który mu się bardzo podobał; otóż podług tego abrysu zgodził się z majstrem, aby kościół wystawił.”[2]
  2. Plan architektoniczny – W XVIII i na początku XIX wieku abrys pełnił funkcję planu architektonicznego, który był podstawowym narzędziem projektantów i architektów przy realizacji budowli. Przykład: „Snycerz królewski wykonał ołtarze według abrysów architekta i inżyniera królewskiego Tylmana Gameren dla kościoła w Klimontowie.”[3]

Abrys był elementem wczesnego procesu twórczego, szczególnie w sztukach plastycznych i architekturze, gdzie pozwalał na wizualizację i zaplanowanie projektów przed ich wykonaniem.

Przypisy

  1. abrys – Wielki słownik W. Doroszewskiego PWN [online], sjp.pwn.pl [dostęp 2024-11-08] (pol.).
  2. Lucjan Siemieński, Podania i legendy polskie, ruskie i litewskie, literat.ug.edu.pl [dostęp 2024-11-09].
  3. Witold Doroszewski, Słownik języka polskiego, Państwowe Wydawnictwo „Wiedza Powszechna”, 1958.