Adolf Bartoszewski (wojskowy)

Adolf Bartoszewski
Ilustracja
podporucznik podporucznik
Data i miejsce urodzenia

15 stycznia 1907
Świnarzyn

Data i miejsce śmierci

12 grudnia 1990
Chełmno

Przebieg służby
Lata służby

1939–1949

Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Jednostki

40 Pułk Piechoty Dzieci Lwowskich
7 Dywizja Piechoty (PSZ)

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa:

Odznaczenia
Odznaka honorowa za Rany i Kontuzje – dwukrotnie ranny
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (od 1941) Medal Wojska Krzyż Pamiątkowy Monte Cassino Gwiazda Italii (Wielka Brytania) Medal Obrony (Wielka Brytania) Gwiazda za Wojnę 1939–1945 (Wielka Brytania) Medal Wojny 1939–1945 (Wielka Brytania)

Adolf Bartoszewski (ur. 15 stycznia 1907 w Świnarzynie, zm. 12 grudnia 1990 w Chełmnie) – podporucznik piechoty Wojska Polskiego.[1]

Życiorys

Adolf Bartoszewski był trzecim dzieckiem Weroniki i Adama (po Leonie i Zofii – jeszcze po nim na świat przyszli kolejno: Piotr, Antoni, Władysława, Edward i najmłodszy – Henryk) szanowanych i zamożnych w Radowiczach właścicieli ziemskich i młyna do spółki. Z żoną Heleną (z domu: Podwiązka, córka Ludwiki i Józefa) miał troje dzieci: Waldemara, Irenę i Janusza.

W latach 1925–1927 odbył obowiązkową służbę wojskową, a po jej zakończeniu założył i opiekował się do wybuchu wojny miejscowym oddziałem Związku Strzeleckiego. We wrześniu 1939 uczestniczył w Obronie Lwowa jako dowódca plutonu 40 pułku piechoty. Po wkroczeniu Armii Czerwonej na Wołyń aresztowany i osadzony w więzieniu w Kowlu, gdzie też został skazany za dotychczasową działalność na karę śmierci. Żona Helena, wysyłając błagalne listy do kancelarii Stalina, uzyskała zamianę wyroku śmierci męża na 15-letnią zsyłkę do Uzbekistanu. Do miejsca przeznaczenia (Gizduan) przybył wraz z bratem Antonim, zesłanym karnie za druk i kolportaż ulotek antysowieckich.

7 lutego 1942 obaj wstąpili do 7 Dywizji Piechoty, gdzie Adolf w dniach od 20 marca do 29 listopada 1942 odbywał szkolenie w Szkole Podchorążych Rezerwy (uzyskując stopień starszego sierżanta), a po jego ukończeniu pełnił funkcję szefa kompanii i dowódcy plutonu. W wyniku przeformowań, bracia znaleźli się w składzie 3 Dywizji Strzelców Karpackich i w połowie grudnia 1943 przerzuceni z Egiptu do Tarentu we Włoszech. Adolf, przydzielony do 1 Brygady, 1 batalionu 2 kompanii kpt. Józefa Kromkaya, 1 maja 1944 uzyskał przydział na dowódcę 2 plutonu[2] i 12 maja dowodził nim w pierwszym ataku na wzgórze 593 (w kierunku Gardzieli) pod Monte Cassino. 1 sierpnia 1944 uzyskał awans na podporucznika. Dwukrotnie ciężko ranny (nad Chienti i pod Castel Bolognese). Od 1 grudnia 1944 do 1 września 1946 przydzielony do 7 batalionu 3 Brygady na stanowisko dowódcy kompanii strzeleckiej. 9 miesięcy służył w Dywizyjnym Centrum Wyszkolenia 3 DSK jako zastępca dowódcy kompanii i szkoły podoficerskiej. Łącznie, ppor. A. Bartoszewski zaliczył 16 miesięcy służby frontowej pierwszej linii w oddziałach piechoty na stanowisku d-cy plutonu i kompanii strzeleckiej.

19 kwietnia 1947 odkomenderowany do Ośrodka Oficerskiego nr 43 w Rednal w Wielkiej Brytanii na stanowisko oficera zaopatrzenia i transportu. 18 kwietnia 1949 oficjalnie zakończył służbę wojskową.

Do 1974 przebywał w Wielkiej Brytanii w Wolverhampton. Po powrocie do Polski zamieszkał w Chełmnie, gdzie też zmarł 12 grudnia 1990 i pochowany został w rodzinnym grobowcu na cmentarzu parafialnym.

Odznaczenia

Podporucznikowi Adolfowi Bartoszewskiemu (sygnatura żołnierska: 1907/92/III) potwierdzono następujące odznaczenia:

Przypisy

  1. 1 2 Bartoszewski, Adolf - TracesOfWar.com [online], www.tracesofwar.com [dostęp 2021-11-16].
  2. Piotr Korczyński, Kamień z Szańca. Historia zapomnianego karpatczyka [online], POLSKA ZBROJNA. HISTORIA nr 3/2024 [dostęp 2025-02-02].

Bibliografia[1]

  • Feliks Budzisz. Z Ziemi Cmentarnej. Wydawnictwo „Skryptor” Gdańsk 1998. ISBN 83-911147-1-6
  • Melchior Wańkowicz, Monte Cassino, Warszawa: „Pax”, 1984, ISBN 83-211-0425-8, OCLC 830238517.
  1. Piotr Korczyński, Kamień z Szańca. Historia zapomnianego karpatczyka [online], POLSKA ZBROJNA. HISTORIA nr 3/2024 [dostęp 2025-02-02].