Afrocalathea rhizantha

*Afrocalathea rhizantha*
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	liliopodobne (≡ jednoliścienne)
Rząd	imbirowce
Rodzina	marantowate
Rodzaj	Afrocalathea
Gatunek	Afrocalathea rhizantha
	Nazwa systematyczna
	Afrocalathea rhizantha (K.Schum.) K.Schum.; H.G.A.Engler (ed.), Pflanzenr., IV, 48: 51 (1902)
Synonimy
	Calathea rhizantha K.Schum.;
	Calathea rhizantha K.Schum.;

Afrocalathea rhizantha (K.Schum.) K.Schum. − gatunek rośliny z monotypowego rodzaju Afrocalathea K. Schum. z rodziny marantowatych. Występuje w środkowo-zachodniej Afryce, na terytorium Nigerii, Kamerunu, Gwinei Równikowej, Gabonu, Kongo i eksklawy Kabinda^[3].

Nazwa naukowa rodzaju pochodzi od Afryki i łacińskiej nazwy rodzaju kalatea (Calathea)^[4]. Epitet gatunkowy pochodzi od greckich słów ρίζα (riza – korzeń) i άνθος (anthos – kwiat) i oznacza „kwitnący z korzenia”^[5].

Morfologia

Pokrój: Mała, wieloletnia roślina zielna^[6].

Pędy: Sękate, pełzające kłącze^[7].

Liście: Wyrastają pojedynczo lub w parach, z ogonkami sięgającymi 50 cm. Blaszki liściowe zaostrzone wierzchołkowo i zbiegające po ogonku, nieco asymetryczne, do około 35×10 cm^[7].

Kwiaty: Kwiaty zebrane w groniasty kwiatostan o międzywęźlach długości około 25 mm^[7], wyrastający z innego węzła kłącza niż liść^[6]. Szypułka do 10 cm długości^[7]. Podsadki nagie, 30×10 mm^[7]. Listki zewnętrznego okółka okwiatu białe, równowąskie, ostro zakończone, długości 10–12 mm^[7]. Listki wewnętrznego okółka zrośnięte w rurkę na długości około 15 mm, łatki długości 20 mm^[7]. Prątniczki zewnętrzne oraz guzowaty prątniczek mają około 30 mm, pozostałe 10–15 mm^[7]. Zalążnia omszona^[7].

Owoce: Nieznane^[6].

Biologia i ekologia

Rozwój: Kwiaty zapylane przez ptaki z rodziny nektarników^[8].

Siedlisko: Rośnie w gęstych lasach deszczowych^[9], w miejscach wilgotnych^[3], na wysokości 20–600 m n.p.m.^[9]; w Kongo występuje na mokradłach zdominowanych przez paprotkowce z gatunków Triplophyllum protensum i Blotiella currorii^[10].

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-09-17] (ang.).
1 2 3 4 Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2023-10-02]. (ang.).
↑ Umberto Quattrocchi: CRC World Dictionary of Plant Names: Common Names, Scientific Names, Eponyms, Synonyms, and Etymology. T. 1 (A-C). CRC Press, 2000, s. 61. ISBN 0-8493-2673-7. (ang.).
↑ David Gledhill: The names of plants. Wyd. 4. Cambridge University Press, 2008, s. 330. ISBN 978-0-511-47376-0.
1 2 3 L. Andersson: Marantaceae. W: Klaus Kubitzki: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 4: Flowering Plants. Monocotyledons: Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 278-292. DOI: 10.1007/978-3-662-03531-3. ISBN 978-3-662-03531-3. (ang.).
1 2 3 4 5 6 7 8 9 VelayosV. M. VelayosV., Flora de Guinea Ecuatorial. XI: Bromelianae-Juncanae, 2014 .
↑ Alexandra C. Ley, Regine Classen-Bockhoff. Pollination syndromes in African Marantaceae. „Annals of Botany”. 104, s. 41-56, 2009. DOI: 10.1093/aob/mcp106.
1 2 Koechlin J.: Flore du Gabon, 9 Scitaminales: Musagèes, Strélitziacées, Zingibéragées, Gannagées, Marantagées. 1964, s. 32.
↑ Margaretha W. (i inni) van Rooyen. Floristic Composition, Diversity and Structure of the Rainforest in the Mayoko District, Republic of Congo. „Open Journal of Forestry”. 9, s. 16-69, 2019. DOI: 10.4236/ojf.2019.91002.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2023-09-17] (ang.).

[kew-3] 1 2 3 4 Plants of the World Online. The Royal Botanic Gardens, Kew, 2019. [dostęp 2023-10-02]. (ang.).

[crc-4] Umberto Quattrocchi: CRC World Dictionary of Plant Names: Common Names, Scientific Names, Eponyms, Synonyms, and Etymology. T. 1 (A-C). CRC Press, 2000, s. 61. ISBN 0-8493-2673-7. (ang.).

[nop-5] David Gledhill: The names of plants. Wyd. 4. Cambridge University Press, 2008, s. 330. ISBN 978-0-511-47376-0.

[kub-6] 1 2 3 L. Andersson: Marantaceae. W: Klaus Kubitzki: The Families and Genera of Vascular Plants. T. 4: Flowering Plants. Monocotyledons: Alismatanae and Commelinanae (except Gramineae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 278-292. DOI: 10.1007/978-3-662-03531-3. ISBN 978-3-662-03531-3. (ang.).

[fga-7] 1 2 3 4 5 6 7 8 9 VelayosV. M. VelayosV., Flora de Guinea Ecuatorial. XI: Bromelianae-Juncanae, 2014 .

[zap-8] Alexandra C. Ley, Regine Classen-Bockhoff. Pollination syndromes in African Marantaceae. „Annals of Botany”. 104, s. 41-56, 2009. DOI: 10.1093/aob/mcp106.

[fge-9] 1 2 Koechlin J.: Flore du Gabon, 9 Scitaminales: Musagèes, Strélitziacées, Zingibéragées, Gannagées, Marantagées. 1964, s. 32.

[congo-10] Margaretha W. (i inni) van Rooyen. Floristic Composition, Diversity and Structure of the Rainforest in the Mayoko District, Republic of Congo. „Open Journal of Forestry”. 9, s. 16-69, 2019. DOI: 10.4236/ojf.2019.91002.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]