Alexandru Odobescu

Alexandru Odobescu

Imię i nazwisko	Alexandru Ioan Odobescu
Data i miejsce urodzenia	23 czerwca 1834 Bukareszt
Data i miejsce śmierci	10 listopada 1895 Bukareszt
Narodowość	rumuńska
Język	rumuński, francuski
Ważne dzieła
Pseudo-Kynegheticos (1874)

Alexandru Odobescu (ur. 23 czerwca 1834 r. w Bukareszcie, zm. 10 listopada 1895 r. w Bukareszcie) – rumuński pisarz, archeolog i polityk, od 1870 członek Akademii Rumuńskiej.

Był synem generała wołoskiej armii Ioana Odobescu. Uczęszczał do Kolegium św. Sawy w Bukareszcie. W 1853 ukończył studia literackie i archeologiczne na Collège de France, które przez kolejne dwa lata kontynuował na Sorbonie. Redagował pismo studentów rumuńskich „Junimea română”. Tłumaczył w tym okresie na rumuński dzieła Homera, Horacego i Wirgiliusza^[1].

Po powrocie do ojczyzny pracował kolejno jako naczelnik urzędu pocztowego, prokurator w sądzie apelacyjnym i urzędnik Ministerstwa Wyznań^[2]. W 1858 ożenił się z córką byłego zarządcy Mołdawii i Wołoszczyzny, rosyjskiego generała hrabiego Pawła Kisielowa Alexandrą (Sașą) Prejbeanu^[3], z którą miał córkę Ioanę. W latach 1861-62 publikował pismo „Revista română pentru științe, litere și arte” (tłum. Rumuński Magazyn Nauki, Literatury i Sztuki), w którym ukazywały się prace m.in. Nicolae Bălcescu i Alecu Russo^[4].

W 1863 został ministrem wyznań i oświecenia publicznego. Przejściowo kierował także rumuńskim ministerstwem spraw zagranicznych. W 1867 organizował rumuński pawilon na wystawie światowej w Paryżu. W 1869 wziął udział w międzynarodowym kongresie antropologii i archeologii historycznej w Kopenhadze. W 1873 został członkiem korespondentem Instytutu Archeologicznego w Rzymie, rok później - dyrektorem Teatru Narodowego w Bukareszcie, a w 1879 - sekretarzem generalnym Akademii Rumuńskiej. W latach 1880-1881 pracował jako sekretarz poselstwa w Paryżu. W 1892 został mianowany dyrektorem Narodowego Instytutu Edukacji, zajmującego się m.in. publikacją podręczników szkolnych^[1]. W ostatnich latach życia borykał się z problemami zdrowotnymi i materialnymi. Związawszy się z nauczycielką geografii Hortensią Racoviță, popełnił samobójstwo przez przedawkowanie morfiny po odrzuceniu przez nią oświadczyn^[5].

Był autorem autor nowel historycznych, m.in. Minheă Voda cel Rău (1857), Doamna Chiajna (1860) zbiorów baśni ludowych, m.in. Jupân Rănică Vulpoiul (1875), Tigrul păcălit, esejów, np. Pseudokynegeticos (1874)^[6], wierszy patriotycznych, z których najbardziej znana była Oda României (opublikowana w 1855 w piśmie România literară Vasile Alecsandriego)^[7]oraz dzieł historycznych i archeologicznych, np. Istoria arheologiei (1877), Le trésor de Pétrossa (tomy 1–3, wyd. 1889–1900)^[2]. Głównym przedmiotem jego badań naukowych był odnaleziony w 1837 skarb z Pietroasa lub Petrossy – zbiór złotych przedmiotów (naszyjników, naczyń, fibul itd. zdobionych kamieniami półszlachetnymi i szklanymi wstawkami, prawdopodobnie gockiego pochodzenia^[8].

• Halina Mirska-Lasota, Mały słownik pisarzy rumuńskich, Wiedza Powszechna, Warszawa, 1975, s. 121–123.