Alicja Helman
| Data i miejsce urodzenia |
19 maja 1935 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
24 lutego 2021 |
| profesor nauk humanistycznych | |
| Specjalność: filmoznawstwo, historia i teoria filmu | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1963 |
| Habilitacja |
1966 |
| Profesura |
1989 |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Odznaczenia | |
Alicja Helman (ur. 19 maja 1935 w Radomiu, zm. 24 lutego 2021 w Torrevieja[1][2]) – polska teoretyczka i historyczka filmu, eseistka, tłumaczka.
Życiorys
Ukończyła studia muzykologiczne na Wydziale Historii Uniwersytetu Warszawskiego. W latach 1955–1973 pracowała w Instytucie Sztuki PAN w Warszawie, gdzie w 1963 roku obroniła doktorat z zakresu muzyki filmowej („Rola muzyki jako środka wyrazowego sztuki filmowej”), a następnie w 1966 roku uzyskała stopień doktora habilitowanego na podstawie rozprawy „Uwarunkowania materiałowo-techniczne struktury dzieła filmowego”. Była kierownikiem Zakładu Filmu i Telewizji Instytutu Literatury i Kulturoznawstwa Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach (1973–1986) i Zakładu Filmu i Telewizji Instytutu Filologii Polskiej Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie (od 1986). Tytuł profesorski otrzymała w 1989 roku za badania z zakresu teorii filmu.
Członek PAU, Polskiego Towarzystwa Semiotycznego, Deutsche Gesellschaft fur Semiotic Studies, International Association for Semiotic Studies. Była siostrą Zofii Helman[3].
Publikacje
- O dziele filmowym (1970 i 1981)
- Przedmiot i metody filmoznawstwa (1985)
- Film faktów i film fikcji (1977)
- Historia semiotyki filmu (1993)
- Rola muzyki w filmie (1996)
- Twórcza zdrada. Filmowe adaptacje literatury (1998)
- Urok zmierzchu. Filmy Luchina Viscontiego (2001)
- Podstawy wiedzy o filmie (2008)
- Historia myśli filmowej. Podręcznik (2008)
- Odcienie czerwieni. O filmowej twórczości Zhanga Yimou (2010)
Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia
- Nagroda im. Bolesława Michałka za najlepszą książkę filmową roku 2010 za Odcienie czerwieni. O filmowej twórczości Zhanga Yimou
- Złoty Krzyż Zasługi (1979)
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1996)
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2004)
- Medal ZAiKS-u (2009)[4]
- Nagroda im. Krzysztofa Teodora Toeplitza (2016)[4]
- Nagroda Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego za upowszechnianie kultury (2018)[5]
Przypisy
- ↑ Nie żyje profesor Alicja Helman. film.interia.pl. [dostęp 2021-02-24]. (pol.).
- ↑ nekrolog
- ↑ Helman Alicja, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2021-02-26].
- 1 2 Laureaci Nagród ZAiKS-u [online], www.zaiks.org.pl [dostęp 2025-04-04].
- ↑ prof. zw. dr hab. Alicja Helman na stronie Uniwersytetu Jagiellońskiego
Linki zewnętrzne
- Zdjęcie Alicji Helman w towarzystwie Andrzeja Pitrusa. img.interia.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-07)].
- Prof. zw. dr hab. Alicja Helman, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2009-10-10].