Alojzy Welnitz

Alojzy Welnitz
Data i miejsce urodzenia

26 czerwca 1910
Łódź

Data i miejsce śmierci

4–7 kwietnia 1940
Katyń

Pozycja

pomocnik

Kariera seniorska[a]
Lata Klub Wyst. Gole
1930–1936[1] ŁKS Łódź . (.)
  1. Uwzględniono wyłącznie rozgrywki ligowe.

Alojzy Alfred Welnitz[2][3] (ur. 23 czerwca[3][4] 1910 w Łodzi, zm. 47 kwietnia Katyniu w 1940) – polski sportowiec, podporucznik rezerwy Wojska Polskiego, ofiara zbrodni katyńskiej.

Życiorys

Syn Karola i Kazimiery z Kolebskich[3]. W 1930 ukończył Gimnazjum im. ks. Ignacego Skorupki w Łodzi[5]. Należał do najwszechstronniejszych sportowców Łódzkiego Klubu Sportowego w okresie dwudziestolecia międzywojennego. W latach 1927–1936 uprawiał koszykówkę, piłkę nożną[6][7][8], lekkoatletykę[9] oraz siatkówkę[4], w której święcił swe największe triumfy. Był w składzie drużyny KS YMCA, z którą w 1929 wygrał pierwsze mistrzostwa Polski w siatkówce mężczyzn[10]. Ponadto reprezentując barwy ŁKS-u w tej dyscyplinie, dwukrotnie zdobył drużynowe mistrzostwo Polski w 1931 i 1932[11][12]. Jako piłkarz ŁKS-u rozegrał około 60 meczów ligowych[13]. W 1931 ukończył kurs w BPRPiech. nr 10a w Nisku[3]. Przydzielono go do 58, a następnie do 14 pp. Podporucznik mianowany ze starszeństwem 1 stycznia 1933[3]. Mieszkał w Łodzi[14].

W czasie II wojny światowej brał udział w kampanii wrześniowej[5], w trakcie której, po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939, trafił do niewoli sowieckiej. Według stanu z kwietnia 1940 był jeńcem obozu w Kozielsku[14]. Między 3 a 5 kwietnia 1940 przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Smoleńskiego[14] – lista wywózkowa bez numeru z 3 kwietnia 1940[14][3]. Został zamordowany między 4 a 7 kwietnia 1940 w Katyniu[14][3][15][16] przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Smoleńsku oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Ofiary tej zbrodni grzebano w bezimiennych mogiłach zbiorowych, gdzie od 28 lipca 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu[17][18]. W miejscu tym prowadzone były ekshumacje i prace archeologiczne[19][20][21], jednak Alojzy Alfred Welnitz nie został zidentyfikowany.

Upamiętnienie

30 maja 2018, w ramach akcji „Katyń... pamiętamy” / „Katyń... Ocalić od zapomnienia”, został zasadzony Dąb Pamięci dla uhonorowania Alojzego Welnitza w Publicznym Gimnazjum nr 21 im. Marii Skłodowskiej-Curie w Łodzi[22].

5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień porucznika[23][24]. Awans został ogłoszony 10 listopada 2007[25] w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[26].

Zobacz też

Przypisy

  1. J. Strzałkowski, Łódzki Klub Sportowy 1908–1983, Łódź, 1983, ss. 64-69.
  2. Katyń 1940, WELNITZ, „Katyń 1940” [dostęp 2025-02-09] [zarchiwizowane z adresu 2024-02-27].
  3. 1 2 3 4 5 6 7 Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. 676.
  4. 1 2 Alojzy Welnitz [online] [dostęp 2025-02-09].
  5. 1 2 Alojzy Alfred Welnitz - ku pamięci. Ogrody Wspomnień. Cmentarz Internetowy [online], www.ogrodywspomnien.pl [dostęp 2017-11-16] (pol.).
  6. Marian (1895-1946) Red Strzelecki, Przegląd Sportowy. R. 6, 1926, nr 46, Prasa Polska Sp. z o. o., 20 listopada 1926, s. 2 [dostęp 2025-02-09] (pol.).
  7. 1933.08.15 ŁKS Łódź - Wisła Kraków 1:1 - Historia Wisły [online], historiawisly.pl [dostęp 2025-02-09].
  8. Marian (1895-1946) Red Strzelecki, Przegląd Sportowy. R. 16, 1936, nr 50, Nowoczesna Spółka Wydawnicza S.A., 15 czerwca 1936, s. 2 [dostęp 2025-02-09] (pol.).
  9. Władysław Red Polak, Express Wieczorny Ilustrowany. 1927-06-21 R. 5 nr 171, Łódź : Władysław Polak, 21 czerwca 1927, s. 7 [dostęp 2025-02-09] (pol.).
  10. Klub sportowy YMCA. Jak legendarny klub przeszedł do historii? [online], Rewitalizacja, 1 lutego 2025 [dostęp 2025-02-09].
  11. M. Goss, W. Filipiak, B. Szmiel, 100 lat ŁKS. Dzieje klubu 1908–2008, 2009, s. 293.
  12. Remigiusz Piotrowski, Złoci panowie pod siatką [online], ŁKS Łódź - oficjalna strona dwukrotnego Mistrza Polski, 11 września 2022 [dostęp 2025-02-09].
  13. Remigiusz Piotrowski, Złoci panowie pod siatką [online], ŁKS Łódź - oficjalna strona dwukrotnego Mistrza Polski, 11 września 2022 [dostęp 2025-02-09].
  14. 1 2 3 4 5 Убиты в Катыни 2015 ↓, s. 211.
  15. Dęby dla ofiar Katynia z ŁKS - Łódź - NaszeMiasto.pl [online], lodz.naszemiasto.pl [dostęp 2017-11-16] (pol.).
  16. Alojzy Welnitz [online], www.90minut.pl [dostęp 2025-02-09].
  17. 20 lat temu otwarto Polski Cmentarz Wojenny w Katyniu - Redakcja Polska - polskieradio.pl [online], polskieradio.pl [dostęp 2025-01-18] (pol.).
  18. Księga Cmentarna Katynia 2000 ↓, s. LIII.
  19. Historia Zbrodni Katynskiej [online] [dostęp 2025-01-18] (pol.).
  20. Pierwsze ekshumacje w Katyniu. "Wszystko było przesiąknięte zapachem śmierci" - Historia [online], www.polskieradio.pl [dostęp 2025-01-18] (pol.).
  21. Instytut Pamięci Narodowej - Kraków, Niemcy w Katyniu w 1943 roku, „Instytut Pamięci Narodowej - Kraków” [dostęp 2025-02-09] [zarchiwizowane z adresu 2024-12-06] (pol.).
  22. s, Dąb pamięci dla Alojzego Welnitza [online], ŁKS Łódź - oficjalna strona dwukrotnego Mistrza Polski, 29 maja 2018 [dostęp 2025-02-09].
  23. Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
  24. Marek Tarczyński (red.), „Zeszyty Katyńskie” nr 23. Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem., edukacja.ipn.gov.pl, Warszawa 2008, s. 215, ISSN 1426-4064 [dostęp 2025-02-09] (pol.).
  25. Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 229 [dostęp 2025-02-09] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
  26. Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2025-02-09] (pol.).

Bibliografia