Amara (rodzaj)

Skorobieżek
Amara
Bonelli, 1810
Ilustracja
skorobieżek miedziak
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

chrząszcze

Podrząd

chrząszcze drapieżne

Rodzina

biegaczowate

Podrodzina

Pterostichinae

Plemię

Zabrini

Podplemię

Amarina

Rodzaj

Amara

Tablica barwna autorstwa Reittera z gatunkami z rodzaju Amara
Amara familiaris
Amara fulva
Amara communis
Amara similata

Amara – rodzaj chrząszczy z rodziny biegaczowatych, podrodziny Pterostichinae i pleminia Zabrini. W języku polskim chrząszcze z tego rodzaju określane są nazwą skorobieżek[1][2].

Morfologia

Ciało długości od 4,5 do 14 mm, ubarwione od żółto-brązowego do czarnego, często metalicznie. Przedplecze z dwiema szczecinkami bocznymi na każdym boku, z których tylna ulokowana w kątach tylnych. Większość gatunków z dwoma punktami nadocznymi. Tylko kilka z przedpleczem silnie wklęśle zafalowanym ku podstawie[3].

Ekologia i występowanie

Wiele gatunków aktywnych w ciągu dnia. Owady dorosłe są częściowymi lub całkowitymi fitofagami, preferującymi kwiaty i nasiona roślin. Larwy natomiast są głównie drapieżne i żyją w norkach[3].

Do fauny europejskiej należy 146 gatunków[4]. W Polsce występuje 48 gatunków[5].

Taksonomia

Rodzaj opisał w 1810 roku Franco Andrea Bonelli[6][4].

Do rodzaju tego zalicza się 599 opisanych gatunków. Podzielony jest na 48 podrodzajów[6]:

  • Acorius C. Zimmermann, 1831
  • Allobradytus Iablokoff-Khnzorian, 1975
  • Amara sensu stricto Bonelli, 1810
  • Amarocelia Motschulsky, 1862
  • Amathitis C. Zimmermann, 1832
  • Ammoleirus Tschitscherine, 1899
  • Ammoxena Tschitscherine, 1894
  • Armatoleirides Tanaka, 1957
  • Atlantocnemis Antoine, 1953
  • Bradytodema Hieke, 1983
  • Bradytulus Tschitscherine, 1894
  • Bradytus Stephens, 1827
  • Camptocelia Jeannel, 1942
  • Celia C. Zimmermann, 1832
  • Cribramara Kryzhanovskij, 1964
  • Cumeres Andrewes, 1924
  • Curtonotus Stephens, 1827
  • Eoleirides Tschitscherine, 1898
  • Harpaloamara Baliani, 1934
  • Harpalodema Reitter, 1888
  • Heterodema Tschitscherine, 1894
  • Hyalamara Tschitscherine, 1903
  • Iranoleirides Hieke, 1978
  • Leiocnemis C. Zimmermann, 1832
  • Leiramara Hieke, 1988
  • Leirides Putzeys, 1866
  • Leiromorpha Ganglbauer, 1891
  • Leironotus Ganglbauer, 1892
  • Leuris Lutshnik, 1927
  • Microleirus Kryzhanovskij, 1974
  • Neopercosia Hieke, 1978
  • Paracelia Bedel, 1899
  • Paraleirides Sainte-Claire Deville, 1906
  • Parapercosia Tschitscherine, 1899
  • Percosia C. Zimmermann, 1832
  • Phaenotrichus Tschitscherine, 1898
  • Phanerodonta Tschitscherine, 1894
  • Polysitamara Kryzhanovskij, 1968
  • Pseudoamara Baliani, 1934
  • Pseudocelia Lutshnik, 1935
  • Pseudoleirides Kryzhanovskij, 1968
  • Pseudoleiromorpha Hieke, 1981
  • Reductocelia Lafer, 1989
  • Shunichius Habu, 1972
  • Xanthamara Bedel, 1899
  • Xenocelia Hieke, 2001
  • Zabroscelis Putzeys, 1866
  • Zezea Csiki, 1929

Przypisy

  1. Roland Gerstmeier: Przewodnik kieszonkowy: Chrząszcze. Rozpoznawanie i oznaczanie. Warszawa: Multico, s. 15. ISBN 83-7073-105-8.
  2. Jiří Zahradník: Przewodnik: Owady. Warszawa: Multico, 2000, s. 142.
  3. 1 2 Jürgen Trautner, Kartin Geigenmüller: Tiger Beetles, Ground Beetles. Ilustrated Key to the Cicindellidae and Carabidae of Europe. Josef Margraf, 1987.
  4. 1 2 Amara na Fauna Europaea. [dostęp 2014-02-14].
  5. Mieczysław Stachowiak: Przegląd systematyczny biegaczowatych Polski (Coleoptera, Carabidae) – wersja skrócona. 25 stycznia 2008. [dostęp 2014-02-15].
  6. 1 2 Amara w Carabidae of the World. [dostęp 2014-02-14]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-12-31)].