Amazonka czerwonoczelna
| Amazona festiva[1] | |||
| (Linnaeus, 1758) | |||
 Amazonka czerwonoczelna (podgatunek Amazona festiva festiva) | |||
| Systematyka | |||
| Domena | |||
|---|---|---|---|
| Królestwo | |||
| Typ | |||
| Podtyp | |||
| Gromada | |||
| Podgromada | |||
| Infragromada | |||
| Rząd | |||
| Rodzina | |||
| Podrodzina | |||
| Plemię | |||
| Rodzaj | |||
| Gatunek |
amazonka czerwonoczelna | ||
| Synonimy | |||
| |||
| Podgatunki | |||
| |||
| Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3] | |||
 | |||
| Zasięg występowania | |||
 Zasięg występowania podgatunku nominatywnego (A. f. festiva) | |||
Amazonka czerwonoczelna[4] (Amazona festiva) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny papugowatych (Psittacidae) zamieszkujący Amerykę Południową.
Podgatunki
Zwykle wyróżnia się dwa podgatunki amazonki czerwonoczelnej[2][4][5]. Niektóre ujęcia systematyczne (na przykład przyjęte przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody) traktują je jako dwa oddzielne gatunki[3][6].
| Nazwa polska i łacińska | Zdjęcie | Występowanie | Opis |
|---|---|---|---|
| amazonka czerwonoczelna
Amazona festiva festiva |
 |
dorzecze Amazonki[3] | W upierzeniu dominuje kolor zielony. Przez kantarki przechodzi wąski, ciemnoczerwony pasek. Nad okiem i na gardle ma niebieską plamę. Kuper i niższa część grzbietu są czerwone. Dziób ciemny. Długość ciała wynosi 34 cm, a waży około 370 g[7]. |
| amazonka modrolica[4]
Amazona festiva bodini |
 |
dorzecze Orinoko, sporadycznie po północno-zachodnią Gujanę[2][6] | W odróżnieniu od podgatunku nominatywnego kantarki są czarne, czoło czerwone, a policzki niebieskie[8]. |
Ekologia
- Środowisko
Przeważnie wilgotne lasy równikowe, występuje do 1000 m n.p.m.[3][6], rzadko widziana daleko od wody[9].
- Pożywienie
Między innymi owoce, nasiona, orzechy, kwiaty[7].
- Lęgi
Samica składa 3 białe jaja w dziupli drzewa. Wysiaduje je przez ok. 28 dni. Pisklęta po wykluciu ważą 15 g i opuszczają gniazdo w wieku około 8 tygodni[7].
Status
Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) od 2022 r. uznaje amazonkę czerwonoczelną i modrolicą za gatunki najmniejszej troski (LC – Least Concern). Wcześniej, od podziału taksonomicznego w 2014 r. były uznawane za gatunki bliskie zagrożenia (NT – near threatened). Trend liczebności populacji obu tych taksonów uznaje się za spadkowy. Do głównych zagrożeń należą wylesianie Amazonii oraz polowania i odłów z przeznaczeniem na handel międzynarodowy[3][6].
Przypisy
- ↑ Amazona festiva, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- 1 2 3 Festive Amazon (Amazona festiva). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2020-09-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-07)]. (ang.).
- 1 2 3 4 5 Amazona festiva, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- 1 2 3 Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Amazonini Des Murs, 1886 (wersja: 2024-09-21). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-03-15].
- ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Parrots, cockatoos. IOC World Bird List (v10.2). [dostęp 2020-09-09]. (ang.).
- 1 2 3 4 BirdLife International, Amazona bodini, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species, wersja 2022-1 [dostęp 2022-08-17] (ang.).
- 1 2 3 Southern Festive Amazon (Amazona festiva), [w:] Parrot Encyclopedia [online], World Parrot Trust [zarchiwizowane z adresu 2021-01-26].
- ↑ Northern Festive Amazon (Amazona bodini), [w:] Parrot Encyclopedia [online], World Parrot Trust [zarchiwizowane z adresu 2019-06-22].
- ↑ Marcin Jan Gorazdowski, Ptaki ozdobne, Warszawa: Multico Oficyna Wydawnicza, 2008, s. 16, ISBN 978-83-7073-538-8.
Linki zewnętrzne
- Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).