Andrijiwśkyj uzwiz
| Padół | |
![]() Andrijiwśkyj uzwiz nocą (2021) | |
| Państwo | |
|---|---|
| Miejscowość | |
| Długość |
720 m |
Położenie na mapie Kijowa ![]() | |
Położenie na mapie Ukrainy ![]() | |
Położenie na mapie Kijowa i obwodu kijowskiego ![]() | |
Andrijiwśkyj uzwiz (ukr. Андріївський узвіз) – zabytkowa ulica w Kijowie, łącząca Górne Miasto (Stary Kijów) z historyczną dzielnicą handlową Padół. Ulica ta, często określana przez przewodników jako „Montmartre Kijowa”, jest jedną z głównych atrakcji turystycznych stolicy Ukrainy[1][2][3].
Andrijiwśkyj uzwiz znajduje się na liście narodowych zabytków Ukrainy zgodnie z odpowiednią uchwałą rządową[4].
Charakterystyka
Zjazd ma długość około 720 metrów i wyłożony jest brukiem. Rozpoczyna się przy końcu ulicy Wołodymyrskiej i stromym łukiem opada wokół Góry Zamkowej, kończąc się w pobliżu Kontraktowa Płoszcza[5].
Przy ulicy znajduje się wiele historycznych obiektów, w tym:
- Zamek Ryszarda Lwie Serce (neogotycki budynek z pocz. XX wieku)[6],
- Cerkiew Świętego Andrzeja z XVIII wieku, przykład baroku ukraińskiego,
- dom Michaiła Bułhakowa – muzeum poświęcone znanemu rosyjskiemu pisarzowi,
- liczne galerie sztuki, muzea, pomniki i stoiska z pamiątkami[5].
Znajdują się tam również inne charakterystyczne punkty, w tym:
- Muzeum Jednej Ulicy,
- pomnik Michaiła Bułhakowa, odsłonięty w 2007[7],
- pomnik Proni Prokopiwnej i Swyryda Hołohwastowa, bohaterów komedii Za dwoma zającami Mychajła Staryckiego[8],
- pomnik Jarosława I Mądrego,
- pomnik Tarasa Szewczenki[9].
Historia
Pierwotnie był to stromy szlak, który przez wieki pozostawał niezamieszkany z powodu trudnych warunków terenowych. Dopiero w 1711, na polecenie gubernatora Dmitrija Golicyna, droga została poszerzona, umożliwiając przejazd wozom konnym i wołowym[10].
W XVIII i XIX wieku ulica była zamieszkana głównie przez kupców i rzemieślników. W tym okresie powstały liczne budynki mieszkalne i handlowe, które nadały ulicy jej charakterystyczny wygląd. W 1920, w czasach radzieckich, ulica została przemianowana na cześć rewolucjonisty Gieorgija Liwera, jednak w 1944 przywrócono jej historyczną nazwę[10].
W latach 80. XX wieku przeprowadzono gruntowną rekonstrukcję ulicy, przywracając jej dawny blask. Jednak w 2012 roku doszło do kontrowersyjnej rozbiórki kilku zabytkowych budynków, co wywołało protesty społeczne. W odpowiedzi na krytykę inwestorzy zobowiązali się do odbudowy zniszczonych fasad i stworzenia centrum kulturalnego w miejscu wyburzonych obiektów[10].
Dziś Andrijiwśkyj uzwiz jest popularnym miejscem turystycznym, pełnym galerii sztuki, kawiarni i sklepów z pamiątkami. Ulica ta jest również miejscem licznych festiwali i wydarzeń kulturalnych, przyciągającym zarówno mieszkańców, jak i turystów[10].
23 czerwca 2009 Rada Miejska Kijowa zatwierdziła projekt rekonstrukcji ulicy, który rok wcześniej ogłosił ówczesny mer Łeonid Czernowecki. Chociaż dokładny harmonogram prac nie został przyjęty, środki na realizację projektu zostały ujęte w budżecie miasta na rok 2010[11].
Przypisy
- ↑ ANDREYEVSKIY SPUSK [online], hotels-kiev.com, 21 lipca 2003 [dostęp 2025-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2003-07-21] (ang.).
- ↑ Andreevsky Spusk [online], kiev.info, 27 czerwca 2009 [dostęp 2025-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2009-06-27] (ang.).
- ↑ Kaja Werbanowska, Kijów: Na ostrygi i na kawę [online], kukbuk.pl [dostęp 2025-04-26] (pol.).
- ↑ Про занесення об'єктів культурної спадщини національного значення до Державного реєстру нерухомих пам'яток України [online], zakon.rada.gov.ua, 2009 [dostęp 2025-04-24] (ukr.).
- 1 2 Andriyivskyy Descent [online], kyivguide.com.ua, 15 września 2021 [dostęp 2025-04-24] (ang.).
- ↑ The Castle of Richard the Lionheart [online], discover-ukraine.info [dostęp 2025-04-24] (ang.).
- ↑ Пам’ятник Михайлу Булгакову [online], kyivpastfuture.com.ua, 19 października 2021 [dostęp 2025-04-24] (ukr.).
- ↑ Пам’ятник Проні Прокопівні та Голохвастову [online], mistokyia.ua, 15 czerwca 2024 [dostęp 2025-04-24] (ukr.).
- ↑ Пам’ятник Тарасу Шевченку на Андріївському узвозі [online], guide.kyivcity.gov.ua [dostęp 2025-04-24] (ukr.).
- 1 2 3 4 Андріївський узвіз [online], 7chudes.in.ua [dostęp 2025-04-24] (ukr.).
- ↑ Андреевский спуск в Киеве отреставрируют » Новости в Киеве – Корреспондент [online], web.archive.org, 26 czerwca 2009 [dostęp 2025-04-24] [zarchiwizowane z adresu 2009-06-26].



