Andrzej Jan Piwarski
 | |
| Data i miejsce urodzenia |
27 marca 1938 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
24 lutego 2025 |
| Narodowość |
polska |
| Dziedzina sztuki |
malarstwo, grafika |
| Odznaczenia | |
    | |
| Strona internetowa | |
Andrzej Jan Piwarski (ur. 27 marca 1938 w Warszawie, zm. 24 lutego 2025 w Gdańsku[1]) – polski artysta malarz, grafik, działacz społeczny i polonijny, animator życia artystycznego.
Życiorys
Był praprawnukiem Jana Feliksa Piwarskiego (1794–1859). W latach 1960–1966 odbył studia na Wydziale Malarstwa Państwowej Wyższej Szkoły Sztuk Plastycznych w Gdańsku, w pracowniach Stanisława Teisseyre´a i Jacka Żuławskiego. W latach 1976–1980 gość-docent w Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych w Münster w pracowni malarstwa. W roku 1979 otrzymał roczne stypendium Zarządu Komunalnego Zagłębia Ruhry w Essen (RFN). W latach 1987–1991 prowadził pracownię malarstwa w Europejskiej Letniej Akademii Sztuk Pięknych w Luksemburgu. W roku 1993 założył Europejskie Laboratorium Sztuki w Tuchomiu, gdzie organizował Międzynarodowe Sympozja Artystów „Tuchomie”.
Organizator i uczestnik wielu manifestacji i sympozjów, m.in. w RFN, Norwegii, Francji, Wielkiej Brytanii, potępiających stan wojenny w Polsce, jak również poświęconych walce o suwerenność Polski i innych państw o ustroju komunistycznym.
Od 1962 r. był mężem Barbary Ur-Piwarskiej, rzeźbiarki i malarki. Mieszkał w Berlinie oraz w Gdańsku.
Malarstwo
Autor m.in. cyklu obrazów zainspirowanych Sierpniem ’80. Jego prace znajdują się w wielu muzeach, państwowych i prywatnych zbiorach sztuki. W Polsce m.in. w Muzeach Narodowych w Warszawie, w Gdańsku, Szczecinie, Muzeum Śląskim w Katowicach, Muzeum Okręgowym w Toruniu, Muzeum Okręgowym im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy, Muzeum Historycznym Miasta Gdańska w Gdańsku, Bibliotece Uniwersyteckiej – Gabinet Rycin w Warszawie, w Muzeum Uniwersyteckim UMK w Toruniu, Zamku Książąt Pomorskich w Szczecinie. Natomiast w Niemczech w Muzeum Muru Berlińskiego w Berlinie, ponadto w Belgii, Danii, Finlandii, Francji, Hiszpanii, Holandii, Japonii, Luksemburgu (Muzeum Narodowe Literatury w Mersch, Miejskiej Galerii Sztuki w Esch-sur-Alzette), Norwegii (Królewskie Zbiory Sztuki w Oslo, Landsorganisasjonen w Oslo), Rosji, Szwecji, USA, Watykanie i w Wielkiej Brytanii.
Od roku 1967 miał ponad 150 indywidualnych wystaw w Polsce, Szwecji, Finlandii, Niemczech, Norwegii, Luksemburgu, Hiszpanii i Holandii. Od roku 1963 uczestniczy w ponad 250 wystaw zbiorowych w Polsce, Niemczech, Belgii, Francji, Hiszpanii, Luksemburgu, Norwegii, Finlandii, Holandii, Szwecji, Ukrainie, Belgii, Francji, Watykanie i na Węgrzech.
Działalność (wybór)
- od 1966 – Związek Polskich Artystów Plastyków (Polska)
- 1982–2005 – Związek Artystów Plastyków IG Medien (Niemcy)
- od 1992 – Stowarzyszenia Polskich Artystów Plastyków w Niemczech – założyciel i prezes
- 1992–1994 – Kongres Polonii Niemieckiej – członek-założyciel, członek Prezydium
- od 1997 – Stowarzyszenie Europejskie Laboratorium Sztuki w Tuchomiu (woj. pomorskie) – założyciel
- od 2009 – Związek Berlińskich Artystów Plastyków (VBK) w Berlinie
Cykle obrazów (wybrane)
- Kosmogonia, 1975–1978
- Bieszczady, 1976–1979
- Ludzie na drodze, 1976–1982
- Cykl hiszpański, 1977–1992
- Cykl paryski, 1979–1981
- Ślady-Nadzieje, 1980–1985
- Hommage a Grzegorz Przemyk, 1983–1986
- Emigranci, 1983–1987
- Hommage a ks. Jerzy Popiełuszko, 1984–1987
- Wykopaliska, 1985–1990
- Wyjścia z ziemi, 1985–1990
- Portrety, 1985–1992
- Ludzie-Znaki, 1988–1992
- Dom, 1990–1992
- Ślady czasu – Ślady człowieka, 1992 do dnia dzisiejszego
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Kawalerski Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej (2004)
- Medal za Długoletnie Pożycie Małżeńskie (2012)
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (11 maja 2018)[2]
- Medal Senatu RP
- Medal Prezydenta Miasta Gdańska z okazji Jubileuszu 55 rocznicy zawarcia związku małżeńskiego (2017)
- Złota Odznaka ZPAP (2018)
Nagrody i wyróżnienia
- 1963 – Nagroda Rektora ASP w Warszawie na Ogólnopolskiej Studenckiej Wystawie Malarstwa i Grafiki w Warszawie
- 1965 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki na Ogólnopolskiej Studenckiej Wystawie Morskiej w BWA w Sopocie
- 1970 – dwa wyróżnienia honorowe na I Ogólnopolskim Konkursie Na Obraz Sztalugowy w Łodzi
- 1979–1980 – Stypendium Zarządu Komunalnego Zagłębia Ruhry w Essen
- 2003 – Statua Neptuna, Oberhausen
- 2003 – Statuetka Stefana Batorego, III Liceum Ogólnokształcącego w Chorzowie
- 2004 – Wyróżnienie – Journalia 2004 – Redakcja „Samo życie”, Dortmund
- 2013 – Nagroda Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury za kontynuacje malarskiej wizji idei Solidarności, za artystyczną wypowiedź wobec niesprawiedliwości i artystyczną obecność w wydarzeniach ważnych dla Gdańska oraz z okazji jubileuszu 50-lecia pracy artystycznej[3]
- 2016 – Stypendium Marszałka Województwa Pomorskiego dla twórców kultury na rok 2016
- 2016 – Wyróżnienie Polskiej Rady Związku Krajowego w Berlinie za wystawę w sierpniu 2015 „Ślady-Nadzieje” w Stadthalle w Münster
- 2018 – Nagroda Specjalna Marszałka Województwa Pomorskiego za wybitne zasługi w dziedzinie twórczości artystycznej
Informacje w wydawnictwach encyklopedycznych
- Europejski Leksykon Artystów – Kürt Bütow, tom III, s. 274 „Andrzej Jan Piwarski”, Bavaria Kunstverlag, 1992.
- Artyści z Essen – s. 212–213 „Andrzej Jan Piwarski”, Dom Sztuki w Essen, Essen 1994.
- Polonia – Słownik biograficzny – Agata, Zbigniew Judeccy, s. 249 „Piwarski Andrzej Jan”, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2000 – 381 – ISBN 83-01-13186-1.
- Kwartalnik Biograficzny Polonii „Polacy w świecie” – Zbigniew Andrzej Judycki, Nr 15, s. 36–38, „Piwarski Andrzej Jan”, Wydawca Zakład Biografistyki Polonijnej – Paryż, Akademia Świętokrzyska, Kielce 2000.
- Leksykon Polonii i Polaków za granicą – Polak w świecie, s. 243 – „Piwarski Andrzej Jan”, Polska Agencja Informacyjna S. A. Wydawnictwo, Warszawa 2001.
- Niemieckie Polonica Prasowe – Deutsche Pressepolonica – Maria Kalczyńska, Leonard Paszek, s. 253–255, „Piwarski Andrzej Jan – Europejskie Laboratorium Sztuki. Tuchomie”, Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski, Opole 2004; Maria Kalczyńska, Leonard Paszek, s. 706, 1618–1619, 1622, Państwowy Instytut Naukowy – Instytut Śląski, Opole 2005.
Przypisy
- ↑ Zmarł Andrzej Jan Piwarski, artysta malarz, przyjaciel „Solidarności” – Region Gdański NSZZ „Solidarność” [online], solidarnosc.gda.pl [dostęp 2025-02-24].
- ↑ Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2024-12-27] (pol.).
- ↑ Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 2024-12-27].
Linki zewnętrzne
- Strona domowa Andrzeja Piwarskiego: Andrzej Jan Piwarski
- Europejskie Laboratorium Sztuki Tuchomie: Europejskie Laboratorium Sztuki Tuchomie