Andrzej Starmach
| Data urodzenia |
1953 |
|---|---|
| Zawód, zajęcie |
marszand, historyk sztuki |
| Alma Mater | |
| Małżeństwo |
Teresa Starmach |
| Odznaczenia | |
   | |
Andrzej Adam Starmach (ur. 1953[1]) – polski marszand, historyk sztuki i kolekcjoner.
Życiorys
Z wykształcenia historyk sztuki, ukończył studia na Uniwersytecie Jagiellońskim. Pracował w krakowskiej Desie, od 1986 do 1989 zajmował stanowisko dyrektora Galerii Związku Polskich Artystów Fotografików w tym samym mieście[2].
W 1989 wraz z żoną Teresą (także historykiem sztuki) utworzyli Galerię Starmach[1]. Placówka początkowo mieściła się przy Rynku Głównym w Krakowie, po czym została przeniesiona do XIX-wiecznego budynku dawnej synagogi Zuckera w krakowskim Podgórzu[3]. W galerii zgromadzono m.in. dzieła polskich artystów współczesnych, takich jak Jerzy Nowosielski, Tadeusz Kantor i Magdalena Abakanowicz. Z okazji 20-lecia istnienia w Gmachu Głównym Muzeum Narodowego w Krakowie została zorganizowana wystawa Kolekcja. Dwadzieścia lat Galerii Starmach (od 7 listopada 2009 do 20 grudnia 2009). W 2024 Andrzej i Teresa Starmach zdecydowali się przekazać znaczącą część swojej gromadzonej przez lata prywatnej kolekcji ( o wartości szacowanej na 50 milionów złotych) dwóm krakowskim instytucjom kulturalnym[4][5]
W 2015 wszedł w skład honorowego komitetu poparcia Bronisława Komorowskiego przed wyborami prezydenckimi[6].
Jest żonaty z Teresą, ma trzy córki: Katarzynę, Annę i Agatę.
Odznaczenia i wyróżnienia
W 2002 został nagrodzony Paszportem „Polityki” dla kreatora kultury[1]. W tym samym roku został odznaczony Orderem Uśmiechu. W 2009 został uhonorowany przez prezydenta Lecha Kaczyńskiego Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski[7]. W 2024 otrzymał Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”[5]. W 2025 został laureatem 26. edycji Nagrody im. prof. Aleksandra Gieysztora za wybitne osiągnięcia mające na celu ochronę polskiego dziedzictwa kulturowego[8].
Przypisy
- 1 2 3 Kreator kultury 2002: Andrzej Starmach [online], polityka.pl, 29 września 2005 [dostęp 2015-03-22].
- ↑ Andrzej Starmach: Dzieła sztuki a przestrzeń polskich placówek dyplomatycznych, msz.gov.pl, 5 maja 2014 [zarchiwizowane 2015-04-02].
- ↑ Historia, starmach.com.pl [zarchiwizowane 2018-10-23].
- ↑ Patrycja Bliska, Największa od stulecia prywatna darowizna dzieł sztuki. Starmachowie przekazali miastu dzieła o wartości 50 mln złotych [online], krknews.pl, 26 lutego 2024 [dostęp 2024-02-28].
- 1 2 Paweł Konieczny, Kolekcja Starmachów przekazana krakowskim muzeom [online], rmf24.pl, 26 lutego 2024 [dostęp 2024-02-28].
- ↑ Barbara Sowa, Kto wszedł do komitetu poparcia Komorowskiego, a kto z niego wypadł? Cała lista [online], dziennik.pl, 16 marca 2015 [dostęp 2015-03-21].
- ↑ M.P. z 2010 r. nr 28, poz. 329
- ↑ Teresa i Andrzej Starmachowie zostali laureatami 26. edycji Nagrody im. prof. Aleksandra Gieysztora [online], dzieje.pl, 18 marca 2025 [dostęp 2025-03-18].