Anna Kordecka
 Anna Kordecka podczas haftowania, 1973 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
wycinankarka, tkaczka, hafciarka |
| Odznaczenia | |
 | |
Anna Kordecka (ur. 15 lipca 1897 w Świdwiborku, zm. 3 lutego 1974 w Myszyńcu) – polska twórczyni ludowa z kurpiowskiej Puszczy Zielonej[1][2].
Życiorys
Była córką Tomasza i Rozalii Kordeckich[1]. Miała piątkę rodzeństwa. W swojej familii, jako jedyna posługiwała się nazwiskiem "Kordecka". Pozostali członkowie rodziny nosili nazwisko "Kordek". Według przekazów rodzinnych, Kordecka przez krótki okres przebywała w zakonie[3].
Wycinankarstwem, hafciarstwem i tkactwem zajmowała się od wczesnej młodości[1]. Zajmowała się też szyciem strojów kurpiowskich[2].
W 1927 współorganizowała pierwszą kurpiowską spółdzielnię przemysłu ludowego – „Kurpianka” w Myszyńcu[1]. Była jej sekretarką[4]. Statut Spółdzielni został zarejestrowany 10 maja 1928 r. w Sądzie Okręgowym w Łomży. Spółdzielnia liczyła wówczas 43 członków.
Wspierała Adama Chętnika w gromadzeniu eksponatów do skansenu kurpiowskiego w Nowogrodzie[2].
Po II wojnie światowej brała udział w konkursach sztuki ludowej. Swoje prace prezentowała w Polsce i za granicą[1]. W 1951 współzakładała spółdzielnię „Kurpianka” w Kadzidle[5]. W Myszyńcu we własnym mieszkaniu na ulicy Sienkiewicza prowadziła izbę regionalną[1][2]. Dla muzeów skupowała eksponaty[2].
W 1959, jako pierwsza artystka z Kurpi, miała wystawę indywidualną. Zorganizowano ją w Ostrołęce z okazji 35-lecia pracy twórczej Anny Kordeckiej[2].
Została uhonorowana Złotym Krzyżem Zasługi. Była uznawana za jedną z najwybitniejszych twórczyń ludowych na Kurpiach[6].
Spoczywa na cmentarzu parafialnym w Myszyńcu[1].
Upamiętnienie
W 2020 była jedną z bohaterek wystawy Wycinkanka kurpiowska z Puszczy Zielonej przygotowanej przez Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce[5].
Jej imię nosi doroczny konkurs pod hasłem „Rękodzieło wsi kurpiowskiej” organizowany przez RCKK w Myszyńcu[2].
W 2024 w holu budynku RCKK w Myszyńcu, w 50. rocznicę śmierci artystki, odsłonięto tablicę ją upamiętniającą. Wydano książkę Anna Kordecka. Prekursorka twórczości ludowej na Kurpiach[3][7] oraz przygotowano wystawę pod tym samym tytułem[8].
Galeria
Tablica upamiętniająca A. Kordecką w RCKK w Myszyńcu
Plansza na wystawie w Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce, na dole po lewej Anna Kordecka z uczennicą
Grób Anny Kordeckiej na cmentarzu w Myszyńcu
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 Stanisław Pajka, Słownik biograficzny Kurpiowszczyzny XX wieku, Kadzidło 2008, s. 475, ISBN 978-83-916349-2-9.
- 1 2 3 4 5 6 7 Bernard Kielak, Anna Kordecka – twórczyni, patronka rękodzieła kurpiowskiego [online], zwiazekkurpiow.pl [dostęp 2023-10-05].
- 1 2 Tomasz Mierzejek i inni, Anna Kordecka. Prekursorka twórczości ludowej na Kurpiach, 22 lutego 2024, ISBN 978-83-952030-8-4.
- ↑ Wojciech Łukaszewski, From the history of the cooperative movement in the Kurpie region during the Second Polish Republic, „Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego”, 31, 2017, s. 179, ISSN 0860-9608 [dostęp 2023-10-05] (ang.).
- 1 2 Maria Samsel, Robert Andrzej Dul, Alicja Mironiuk Nikolska, Wycinanka kurpiowska z Puszczy Zielonej. Wystawa planszowa, Ostrołęka 2020.
- ↑ Maria Samsel, Robert Andrzej Dul, Wycinanka kurpiowska z Puszczy Zielonej. Katalog wystawy / The Kurpie paper-cutting from the Green Forest. Exhibition catalogue, Ostrołęka: Muzeum Kultury Kurpiowskiej w Ostrołęce, 2020.
- ↑ Anna Kordecka: zasłużona postać Kurpiowszczyzny. Będzie uhonorowana w Myszyńcu [online], www.eostroleka.pl [dostęp 2024-03-31] (pol.).
- ↑ Noworoczne spotkanie z twórcami ludowymi, folklorystami i działaczami kultury w Myszyńcu [online], powiatostrolecki.pl [dostęp 2025-01-08].