Anolis nubilus

	Anolis nubilus
	Garman, 1887
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	zauropsydy
Rząd	łuskonośne
Podrząd	Iguania
Rodzina	Anolidae
Rodzaj	Anolis
Gatunek	Anolis nubilus
Synonimy
	Anolis bimaculatus nubilus — Lazell, 1962; Ctenonotus nubilis — Nicholson et al., 2012; Anolis nubilis — Pyron & Burbrink, 2013; Ctenonotus nubilus — Nicholson et al., 2018;
	Anolis bimaculatus nubilus — Lazell, 1962; Ctenonotus nubilis — Nicholson et al., 2012; Anolis nubilis — Pyron & Burbrink, 2013; Ctenonotus nubilus — Nicholson et al., 2018;
	Kategoria zagrożenia (CKGZ)
	; krytycznie zagrożony

Anolis nubilus – gatunek jaszczurki z rodziny Anolidae. Występuje tylko w jednym miejscu: na małej, niegościnnej, wulkanicznej wyspie należącej do Antigui i Barbudy. Jest krytycznie zagrożony wyginięciem.

Systematyka

Gatunek zalicza się do rodzaju Anolis, klasyfikowanego obecnie w monotypowej rodzinie Anolidae^[3]. W przeszłości rodzaj ten zaliczany był do licznej w gatunki rodziny legwanowatych (Iguanidae)^[5]^[6].

Rozmieszczenie geograficzne

Redonda – niewielka wyspa, którą zamieszkuje ten gatunek jaszczurki

Jaszczurka ta występuje jedynie na niewielkiej wulkanicznej wyspie Redonda o powierzchni niespełna 0,8 km²^[7], należącej do państwa Antigua i Barbuda. Rzeczywisty zasięg występowania zwierzęcia jest jednak jeszcze mniejszy, gdyż tylko niewielka część wyspy nadaje się do zamieszkania przez te gady^[4].

Jaszczurki bytują wśród skał, opuszczonych budynków, niewielkich krzaków i nielicznych drzew, którym udało się przetrwać. Niekiedy żerują wśród skał zastygłej lawy i przybrzeżnych głazów^[4].

Zagrożenia i ochrona

W Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN Anolis nubilus od 2020 roku jest klasyfikowany jako gatunek krytycznie zagrożony (CR, ang. Critically Endangered); wcześniej był uznawany za gatunek najmniejszej troski (LC, ang. Least Concern)^[4].

Na wyspie nie ma obecnie osadnictwa ludzkiego, zagrożenie stanowiła natomiast populacja kóz, objadająca wyspę z ubogiej roślinności, oraz szczury śniade. Do 2017 roku kozy zostały z wyspy wywiezione, a szczury udało się wytępić, dzięki czemu w krótkim czasie populacja jaszczurek kilkukrotnie wzrosła^[4]^[7]. Do zagrożeń należą też huragany oraz obecność żywiących się jaszczurkami ptaków, które ponownie skolonizowały wyspę^[4].

Przypisy

↑ Anolis nubilus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ S. Garman. On West Indian reptiles. Iguanidae. „Bulletin of the Essex Institute”. 19, s. 32, 1887. (ang.).
1 2 3 4 5 P. Uetz & J. Hallermann, Anolis nubilus, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2025-01-20] (ang.).
1 2 3 4 5 6 Anolis nubilus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
↑ Gady łuskonośne − jaszczurki, amfisbeny i węże. W: Hanna Dobrowolska: Gady. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 279, seria: Zwierzęta świata. ISBN 83-01-00957-8.
↑ Systematyka gadów. W: Hanna Dobrowolska: Gady. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 475, seria: Zwierzęta świata. ISBN 83-01-00957-8.
1 2 JennyJ. Daltry JennyJ., ShannaS. Challenger ShannaS., Darwin Initiative: Final Report [online], 2019, s. 1–60 [zarchiwizowane z adresu 2024-06-29] (ang.).

[itis-1] Anolis nubilus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Garman-2] S. Garman. On West Indian reptiles. Iguanidae. „Bulletin of the Essex Institute”. 19, s. 32, 1887. (ang.).

[rd-3] 1 2 3 4 5 P. Uetz & J. Hallermann, Anolis nubilus, [w:] The Reptile Database [online] [dostęp 2025-01-20] (ang.).

[iucn-4] 1 2 3 4 5 6 Anolis nubilus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).

[Dobrowolska279-5] Gady łuskonośne − jaszczurki, amfisbeny i węże. W: Hanna Dobrowolska: Gady. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 279, seria: Zwierzęta świata. ISBN 83-01-00957-8.

[Dobrowolska475-6] Systematyka gadów. W: Hanna Dobrowolska: Gady. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1981, s. 475, seria: Zwierzęta świata. ISBN 83-01-00957-8.

[darwin-7] 1 2 JennyJ. Daltry JennyJ., ShannaS. Challenger ShannaS., Darwin Initiative: Final Report [online], 2019, s. 1–60 [zarchiwizowane z adresu 2024-06-29] (ang.).

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]