Ante Gotovina
 | |
 generał pułkownik | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Przebieg służby | |
| Lata służby | |
| Siły zbrojne |
|
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |
        | |
Ante Gotovina (ur. 12 października 1955 w Tkonie) – chorwacki żołnierz i generał, oskarżany o zbrodnie wojenne, ostatecznie uniewinniony. W 2011 został skazany przez Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii na 24 lata więzienia za zbrodnie popełnione w 1995 roku na Serbach. 16 listopada 2012 r. uniewinniony przez Trybunał ONZ. W Chorwacji jest uznawany za jednego z największych bohaterów wojny z Serbami[1].
Życiorys
Gotovina urodził się na wyspie Pašman niedaleko Zadaru. W wieku 16 lat opuścił rodzinny dom i został marynarzem. Na początku lat 70. wstąpił do Legii Cudzoziemskiej, pod przybranym nazwiskiem Andrija Grabovac. Po odbyciu szkolenia w Pau został żołnierzem elitarnego 2 Cudzoziemskiego Pułku Powietrznodesantowego. Po pięciu latach opuścił tę jednostkę i w 1979 otrzymał obywatelstwo francuskie.
W latach 80. udał się razem ze swoim przyjacielem Dominique Erulinem do Ameryki Łacińskiej i w Argentynie oraz Gwatemali organizowali grupy paramilitarne. W Kolumbii poznał swoją pierwszą żonę, Ximenę i przybrał kolejny pseudonim – Toni Moremante.
W 1990 Ante Gotovina powrócił do Chorwacji i rok później został oficerem, biorąc udział w wojnie w Jugosławii. W 1994 otrzymał awans na stopień generała dywizji. Podczas operacji Burza w 1995 został oficerem dowodzącym w regionie Splitu. W latach 1996–2000 był naczelnikiem armii chorwackiej.
W 2001 chorwacki pisarz Nenad Ivanković napisał książkę Ratnik – pustolov i general (jedna biografija) (Wojownik – poszukiwacz przygód i generał (biografia)), biografię Ante Gotoviny.
W roku 2002 powstał 8-odcinkowy serial General poświęcony Ante Gotovinie. W rolę generała wcielił się chorwacki aktor Goran Višnjić.[2]
21 maja 2001 Gotovina został oskarżony przez Międzynarodowy Trybunał Karny dla byłej Jugosławii o zbrodnie przeciwko ludzkości oraz zbrodnie wojenne, które zostały popełnione na Serbach chorwackich w czasie i po operacji Burza, w tym o zamordowanie co najmniej 150 Serbów z Krajiny oraz wypędzenie około 200 tysięcy. Od tego czasu się ukrywał.
7 grudnia 2005 został zatrzymany w Hiszpanii. Dzień później wydano formalny nakaz jego aresztowania.
15 kwietnia 2011 haski trybunał skazał go na 24 lata więzienia[3]. Podczas ogłaszania wyroku w kościołach na terenie całej Chorwacji odbyły się nabożeństwa w intencji uniewinnienia gen. Gotoviny, a sam wyrok Chorwaci uznali za hańbę.
16 listopada 2012 izba apelacyjna haskiego trybunału uniewinniła od wszystkich punktów oskarżenia generała Gotovinę, a razem z nim drugiego chorwackiego generała Mladena Markača, skazanego w pierwszej instancji na 18 lat więzienia. Po uwolnieniu z Hagi zamieszkał w Pakoštane[4][5][6]. Został przedsiębiorcą i rozwinął działalność związaną z hodowlą tuńczyka[7].
Rodzina
Jest żonaty z Dunją Zloić, pułkownik armii chorwackiej. Ma z nią syna Ante (ur. 1997). Jego pozostałe dzieci to córka Ana (ur. 1994) z dziennikarką Vesną Karuzą oraz córka Ximena z pierwszą żoną, kolumbijską dziennikarką Ximeną.
Odznaczenia
- Order Księcia Domagoja z wstęgą (1995)[8]
- Order Bana Jelacica (1995)[9]
- Order Mikołaja Subica Zrinskiego (1996)[10]
- Order Chorwackiego Krzyża (1996)[11]
- Order Chorwackiej Koniczyny (1996)[12]
- Medal Wdzięczności Ojczyzny (1996)[13]
- Order Ante Starčevića (1997)[14]
- Wielki Order Króla Piotra Krzesimira IV z Wstęgą i Gwiazdą Poranną (2018)[15][16]
Przypisy
- ↑ Croatians rally behind 'national hero' after general is snatched The Independent, 12 December 2005.
- ↑ General. Goran Visnjic, Boris Svrtan, Goran Navojec Kiklop Film. 2019-12-09. [dostęp 2023-07-20].
- ↑ Ante Gotovina skazany w Hadze na 24 lata więzienia
- ↑ Ante Gotovina uniewinniony i puszczony na wolność
- ↑ Trybunał ONZ uniewinnił gen. Gotovinę i Markacza
- ↑ Uniewinnienie Gotoviny i Markača ponownie otwiera rany
- ↑ Gotovina kreće u biznis s tunom! [online], tportal.hr [dostęp 2023-07-20].
- ↑ Odluka kojom se odlikuju Redom kneza Domagoja s ogrlicom [online], narodne-novine.nn.hr, 26 maja 1995 [dostęp 2025-03-13] (chorw.).
- ↑ Odluka kojom se odlikuju Redom bana Jelačića [online], narodne-novine.nn.hr [dostęp 2025-03-13].
- ↑ Odluka o odlikovanju Redom Nikole Šubića Zrinskog broj 01-012-96-80/1 [online], narodne-novine.nn.hr [dostęp 2025-03-13].
- ↑ Odluka o odlikovanju Redom hrvatskog križa broj 01-012-96-83/1 [online], narodne-novine.nn.hr [dostęp 2025-03-13].
- ↑ Odluka o odlikovanju Redom hrvatskog trolista broj 01-012-96-84/1 [online], narodne-novine.nn.hr [dostęp 2025-03-13].
- ↑ Odluka o odlikovanju Spomenicom domovinske zahvalnosti broj 01-012-96-86/1 [online], narodne-novine.nn.hr [dostęp 2025-03-13].
- ↑ Odluka o odlikovanju redom Ante Starčevića broj: 01-012-97-99/1 [online], narodne-novine.nn.hr [dostęp 2025-03-21].
- ↑ Odlikovani Gotovina i Markač [online], Hrvatska radiotelevizija [dostęp 2025-03-13] (chorw.).
- ↑ Odluka o dodjeli odlikovanja Velereda kralja Petra Krešimira IV. s lentom i Danicom umirovljenom general-pukovniku Anti (Milan) Gotovini [online], narodne-novine.nn.hr [dostęp 2025-03-17].
Linki zewnętrzne
- Weblog „Finding Karadžić”. findingkaradzic.blogspot.com. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-28)].