Antoni Łopaciński (kapelan)
![]() | |
| Data urodzenia |
10 czerwca 1907 |
|---|---|
| Data śmierci |
4 stycznia 1991 |
| Przebieg służby | |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
dziekan 1 Armii WP |
| Główne wojny i bitwy | |
| Późniejsza praca |
proboszcz parafii w Bystrzycy Kłodzkiej, Leśnej i Jeleniej Górze |
| Odznaczenia | |
| Kraj działania | |
|---|---|
| Data urodzenia |
10 czerwca 1907 |
| Data śmierci |
4 stycznia 1991 |
| Proboszcz parafii w Bystrzycy Kłodzkiej | |
| Okres sprawowania |
1946–1957 |
| Proboszcz parafii w Leśnej | |
| Okres sprawowania |
1957–1968 |
| Wyznanie | |
| Kościół | |
| Prezbiterat |
23 marca 1931 |
Antoni Łopaciński (ur. 10 czerwca 1907 w Sierachowie koło Lucyna, zm. 4 stycznia 1991 na Łotwie[2]) – polski ksiądz katolicki, dziekan 1 Armii Wojska Polskiego, pułkownik LWP[3].
Życiorys
Studiował w seminarium duchownym w Rydze, święcenia kapłańskie przyjął 23 marca 1931[2]. W czasie II wojny światowej został wcielony do Armii Czerwonej. Od 1 stycznia 1943 walczył na froncie w obronie Leningradu jako żołnierz 43 Gwardyjskiej Dywizji Strzeleckiej. Został ciężko ranny. W czasie pobytu w szpitalu napisał list do papieża Piusa XII, w którym poinformował go, że jako polski ksiądz w szeregach Armii Czerwonej walczy z faszyzmem. Następnie został skierowany do tworzonego ludowego Wojska Polskiego, w którym powierzono mu stanowisko kapelana 2 Dywizji Piechoty. Z dywizją przeszedł cały szlak bojowy zakończony bitwą o Berlin[4]. Po zakończeniu wojny pracował jako proboszcz parafii w Bystrzycy Kłodzkiej (1946–1957), Uniegoszczu (1957), Leśnej (1957–1968) i parafii garnizonowej w Jeleniej Górze (1968–1974). W 1974 przeszedł w stan spoczynku[2]. Jego wspomnienia dotyczące wojny zostały zamieszczone w książce wydanej w 1974 roku przez Wydawnictwo Caritas pt. Wspomnienia wojenne kapelanów wojskowych 1939–1945[4].
Współpraca z UB/SB
W 1953 roku został zwerbowany do współpracy przez Wojewódzki Urząd Bezpieczeństwa Publicznego we Wrocławiu, przyjmując pseudonim „Jakub Wasilewski”. UB pozyskał duchownego na podstawie materiałów kompromitujących. Łopaciński utrzymywał ścisłe relacje z komunistycznym aparatem represji aż do lat 70. Próbował wykorzystywać relacje z oficerami prowadzącymi UB/SB do poprawy własnej sytuacji. Przez blisko 20 lat współpracy donosił na znane osoby archidiecezji wrocławskiej, m.in. Karola Milika, Kazimierza Lagosza czy Bolesława Kominka[5].
Odznaczenia
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (1969)[6]
Przypisy
- ↑ Humeński 1974 ↓, s. 472.
- 1 2 3 Słownik księży pisarzy archidiecezji wrocławskiej 1945–1992 1997 ↓, s. 187.
- ↑ Humeński 1974 ↓, s. 83.
- 1 2 Humeński 1974 ↓, s. 88.
- ↑ K. Łagojda, Ksiądz pułkownik Antoni Łopaciński – lokalny antykomunista na usługach bezpieki, „Aparat Represji w Polsce Ludowej” 2023, nr 21, s. 561–586.
- ↑ Wysokie odznaczenia dla księży i świeckich działaczy chrześcijańskich, „Trybuna Ludu”, nr 201, 22 lipca 1969, s. 8.
Bibliografia
- Julian Humeński: Wspomnienia wojenne kapelanów wojskowych 1939–1945. Warszawa: Wydawnictwo Caritas, 1974.
- Józef Mandziuk: Słownik księży pisarzy archidiecezji wrocławskiej 1945–1992. Warszawa: Wydawnictwo ATK, 1997. ISBN 83-7072-090-0.
- Krzysztof Łagojda, Ksiądz pułkownik Antoni Łopaciński – lokalny antykomunista na usługach bezpieki, „Aparat Represji w Polsce Ludowej 1944–1989”, 2023, nr 21, s. 561–586.
