Antoni Deryng

Antoni Deryng
ilustracja
Antoni Deryng (przed 1938)
Data i miejsce urodzenia

13 sierpnia 1901
Lwów, Austro-Węgry

Data i miejsce śmierci

3 sierpnia 1978
Madryt, Hiszpania

Poseł na Sejm RP V kadencji (II RP)
Okres

od 28 listopada 1938
do 2 października 1939

Przynależność polityczna

Obóz Zjednoczenia Narodowego

Odznaczenia
Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski

Antoni Radosław Deryng (ur. 13 sierpnia 1901 we Lwowie, zm. 3 sierpnia 1978 w Madrycie) polski prawnik, specjalista prawa międzynarodowego, docent na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, profesor na Wydziale Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, poseł na Sejm RP V kadencji (1938–39).

Życiorys

Był synem Władysława Derynga (inżynier) i Lucyny z domu Korsak. Ukończył VIII Gimnazjum we Lwowie. W czasie wojny polsko-bolszewickiej 1920 wstąpił ochotniczo do Wojska Polskiego, służył w 240. pułku piechoty Armii Ochotniczej. W 1924 ukończył studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, uzyskując tytuł magistra praw, następnie odbył studia uzupełniające na Akademii Prawa Międzynarodowego w Hadze. W czasie studiów we Lwowie przewodniczący w różnych stowarzyszeniach akademickich. W roku akademickim 1922/1923 był prezesem Czytelni Akademickiej najbardziej prestiżowej organizacji studenckiej w UJK. Należał do Bratniej Pomocy, Sekcji Akademickiej Stowarzyszenia Samopomocy Społcznej,, Lwowskiego Komitetu akademickiego oraz był założycielem Korporacji Akademickiej "Leopolia" (początkowo nosiła nazwe "Roxolania"). Działał w Związku Akademickim „Młodzież Wszechpolska” od lutego 1922 do listopada 1923 był sekretarzem lwowskiego koła NZMA/MW, następnie do 1925 zasiadał w Sądzie Koleżeńskim koła. Podczas II Zjazdu MW (23-24 kwietnia 1923) został wybrany na sekretarza generalnego (ogólnopolskiego) ZA MW, funkcję pełnił do kolejnego zjazdu MW (22-24 listopada 1925)[1]. Jako doktorant w III 1925 został: przewodniczącym Akademickiego Koła dla spraw Ligi Narodów we Lwowie oraz założycielem i pierwszym prezesem opanowanego przez lwowskich wszechpolaków Akademickiego Związku Pacyfistów. Należał do wielu prestiżowych krajowych organizacji naukowych: Towarzystwa Nauk we Lwowie, Towarzystwa Prawniczego we Lwowie, Centralnego Komitetu Instytutu Nauk Politycznych w Warszawie, Związku Stowarzyszeń Asystentów Wyższych Uczelni RP (1927-1928 prezes), sekretarzem generalnym Polskiego Instytutu Prawa Publicznego w Poznaniu, Stowarzyszenia do spraw Ligi Narodów oraz międzynarodowych: The Hague Academy of International Law, The International Law Association w Londynie, korespondent Instituto di studi legislativi w Rzymie. Odbył liczne wyjazdy naukowe do Wiednia, Paryża, Genewy, Rzymu, Hagi, Bratysławy[2].

W 1928 obronił doktorat, a w 1933 uzyskał habilitację na Wydziale Prawa UJK we Lwowie. W latach 1924–28 starszy asystent na Wydziale Prawa UJK, od 1933 docent na Wydziale Prawa UJK.

W 1927 delegat Akademickiego Komitetu Narodowego na Kongres Międzynarodowej Federacji Studentów w Rzymie, 1927–28 prezes Związku Stowarzyszeń Asystentów Wyższych Uczelni RP, sekretarz Stowarzyszenia dla Spraw Ligi Narodów oraz członek zarządu Polskiego Towarzystwa Prawniczego i członek korespondent Towarzystwa Naukowego we Lwowie.

Od 1928 pracownik Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego – wykładowca prawa państwowego, zastępca profesora i kierownik Katedry Prawa, 1932–33 kurator Bratniej Pomocy i Domu Akademickiego, od 1935 profesor nadzwyczajny, od 1936 prodziekan, od 1937 dziekan Wydziału Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych KUL.

Był organizatorem lubelskich struktur Związku Młodych Narodowców. Należał do Klubu 11 Listopada, zostajac prezesem Klubu w Lublinie i członkiem Zarządu Głównego[3]. Od 1937 w kierownictwie Okręgu Lubelskiego Obozu Zjednoczenia Narodowego. Poseł na Sejm V kadencji 1938–39. Wiceprezes Sądu Marszałkowskiego. Członek komisji: inwestycyjnej, oświatowej, prawniczej (jako zastępca przewodniczącego), regulaminowej, zmiany ordynacji wyborczej, kontroli długów państwa. Członek Koła Parlamentarnego Obozu Zjednoczenia Narodowego w 1938 roku[4].

Po agresji III Rzeszy i ZSRR na Polskę we wrześniu 1939 znalazł się na uchodźstwie. W 1939 podjął pracę na Uniwersytecie we Fryburgu w Szwajcarii. Po internowaniu w tym kraju w 1940 polskich żołnierzy z 2 Dywizji Strzelców Pieszych wspólnie z prof. Adamem Vetulanim organizował dla nich uniwersyteckie studia prawnicze

Po wojnie był wykładowcą uniwersytetu w Madrycie (1949–1965) oraz na Polskim Uniwersytecie na Obczyźnie. Był prezesem Stowarzyszenia Polskich Kombatantów w Hiszpanii.

Członek wielu polskich towarzystw naukowych i organizacji społecznych, m.in. sekretarz generalny Polskiego Instytutu Prawa Publicznego w Poznaniu. Członek założyciel Polskiego Towarzystwa Naukowego na Obczyźnie.

Jego żoną była Lucyna z domu Piwowarska, mieli syna.

Wybrane prace

  • Protokół genewski w sprawie pokojowego załatwiania sporów międzynarodowych w: Przegląd Prawa i Administracji, Lwów 1925
  • Międzynarodowe zobowiązania Polski w zakresie szkolnictwa mniejszości narodowościowych, Lwów 1927
  • Kompetencja wyrokowania Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej, Lwów 1930, Seminarjum Prawa Politycznego i Prawa Narodów,
  • Główne tendencje rozwojowe prawa narodów w świetle orzecznictwa Stałego Trybunału Sprawiedliwości Międzynarodowej, Lwów 1932
  • Kościół a zagadnienia pokoju, Lublin 1934
  • Akty rządowe głowy państwa: rozważania ustrojowe, Lwów 1934, wyd. Towarzystwo Naukowe we Lwowie
  • Les pactes de non-agression et le pacte de la Société des Nations: (mémoire présenté par le Comité Central des Institutions Polonaises des Sciences Politiques a la 8-e Conférence des Hautes Etudes Internationales a Londres, 3-8 juin 1935), Lwów 1935
  • Zagadnienie podziału funkcji władzy państwowej, Warszawa 1936
  • Zasady nowej ordynacji wyborczej do Sejmu i Senatu w: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny, Poznań 1936
  • Faszyzm a ustrój Włoch współczesnych, Lublin 1937
  • Le probleme de l'équilibre entre le pouvoir législatif et le pouvoir exécutif et la nouvelle Constitution Polonaise, Varsovie 1937
  • Siły zbrojne w organizacji państwa, Warszawa 1938
  • La politique économique de la Pologne et le probleme de la paix, Varsovie 1938, Comité Central des Institutions Polonaises des Sciences Politiques,
  • Problem zmiany ordynacji wyborczej w: Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny z. 1, 1939., Poznań 1939
  • Prawo polityczne, Fribourg 1943
  • Norma prawa politycznego, Londyn 1953 Szkoła Nauk Politycznych i Społecznych.
  • Ogólna teoria państwa, Londyn 1954, Szkoła Nauk Politycznych i Społecznych.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. Rafał Dobrowolski, Antoni Radosław Zbigniew Deryng (1901-1978), [w:] Słownik Biograficzny Polskiego Obozu Narodowego, t.6, red. K. Kawęcki, Warszawa 2024, s. 91-92
  2. Rafał Dobrowolski, Antoni Radosław Zbigniew Deryng (1901-1978), [w:] Słownik Biograficzny Polskiego Obozu Narodowego, t.6, red. K. Kawęcki, Warszawa 2024, s. 93
  3. Rafał Dobrowolski, Antoni Radosław Zbigniew Deryng (1901-1978), [w:] Słownik Biograficzny Polskiego Obozu Narodowego, t.6, red. K. Kawęcki, Warszawa 2024, s. 93-94.
  4. Prace parlamentarne O.Z.N. 1938/39 r., Warszawa 1939, s. 40.
  5. Komunikat o nadaniu Orderu Odrodzenia Polski. Dziennik Ustaw Rzeczypospolitej Polskiej”, s. 32, Nr 7 z 31 grudnia 1979.

Bibliografia, literatura, linki

  • Tygodnik Powszechny, 3.12.1978, nr 49 (wspomnienie pośmiertne);
  • Andrzej Ajnenkiel, Historia sejmu polskiego. T. 2 cz. 2, II Rzeczpospolita, Warszawa 1989, wyd. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, ISBN 83-01-04993-6, ISBN 83-01-09500-8
  • Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej (redakcja naukowa Jacek M.Majchrowski przy współpracy Grzegorza Mazura i Kamila Stepana), Warszawa 1994, wyd. BGW, s. 263; ISBN 83-7066-569-1
  • Grażyna Karolewicz, Nauczyciele akademiccy Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego w okresie międzywojennym. T. 1, Lublin 1996, Wyd. Katolicki Uniwersytet Lubelski. Wydział Teologii. Instytut Historii Kościoła. s. 47-49, ISBN 83-228-0554-3, ISBN 83-228-0546-2
  • Dziekani Wydziału Prawa, Prawa Kanonicznego i Administracji KUL, red. Antoni Dębiński, Wojciech Szczepan Staszewski, Monika Wójcik, Lublin 2008, Wydawnictwo KUL, ISBN 978-83-7363-708-5
  • Biogram Antoni Deryng w bazie danych Sejmu RP
  • Z żałobnej karty. „Biuletyn”. Nr 35, s. 98, Grudzień 1978. Koło Lwowian w Londynie. 
  • Jan Draus: Uniwersytet Jana Kazimierza we Lwowie 1918-1946. Portret kresowej uczelni. Kraków: Księgarnia Akademicka, 2007, s. 103-104. ISBN 978-83-7188-964-6.
  • Rafał Dobrowolski, Antoni Radosław Zbigniew Deryng (1901-1978), [w:] Słownik Biograficzny Polskiego Obozu Narodowego, t.6, red. K. Kawęcki, Warszawa 2024, s. 91-96.