Antoni Kalina
 Fotografia z 1898 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Profesor nauk humanistycznych | |
| Specjalność: slawistyka | |
| Alma Mater | |
| Doktorat |
1872 |
| Profesura |
1888 |
| Polska Akademia Umiejętności | |
| Status |
członek krajowy czynny |
| Nauczyciel akademicki | |
| Uczelnia | |
| Rektor Uniwersytetu Lwowskiego | |
| prezes Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego | |
| Okres spraw. |
1894–1905 |
| Następca | |
Antoni Kalina (ur. 23 maja 1846 w Krępie (dziś dzielnica Ostrowa Wielkopolskiego), zm. 3 maja 1906 we Lwowie) – polski slawista, etnograf, etnolog, ludoznawca, działacz społeczny, członek Akademii Umiejętności oraz założyciel i prezes Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego (1894-1905)
Pochodzenie
Pochodził z chłopskiej rodziny, był synem Szymona i Marii z Kostrzewów.
Pierwsze lata nauki
Wykształcenie średnie zdobył w Królewskim Katolickim Gimnazjum w Ostrowie (skąd został usunięty za działalność narodową) i gimnazjum w Śremie[1]. Studiował historię oraz filologię polską i klasyczną — na uniwersytetach we Wrocławiu i Berlinie. Doktoryzował się w 1872 na Halle, później pracował jeszcze w Pradze. W 1877 osiadł we Lwowie, gdzie został docentem gramatyki porównawczej języków słowiańskich. W 1888 uzyskał tytuł profesora nadzwyczajnego, po czym objął katedrę slawistyki; od 1892 profesor zwyczajny, pełnił funkcję dziekana Wydziału Filozoficznego (1893/1894) oraz rektora Uniwersytetu Lwowskiego (1904). Jego studentem był m.in. Stefan Ramułt. Został też radnym Lwowa. W 1884 został powołany na członka korespondenta Akademii Umiejętności (późniejszej PAU), w 1895 na jej członka czynnego. Był także członkiem Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk, założycielem (1895) i prezesem (1895-1905) Towarzystwa Ludoznawczego we Lwowie, prezesem Towarzystwa Pedagogicznego we Lwowie (od 1896, prezesem Towarzystwa Nauczycieli Szkół Wyższych. Działał ponadto m.in. w Związku Naukowo-Literackim we Lwowie, Związku Nauczycielskim, Zjednoczonym Towarzystwie Ogrodniczym i Pszczelarskim we Lwowie.
Pozostawił po sobie liczne prace z dziedziny gramatyki historycznej języka polskiego, kaszubskiego, bułgarskiego i połabskiego. Współpracownik warszawskiego Słownika języka polskiego. Założyciel i redaktor pierwszego polskiego pisma naukowego — etnologicznego rocznika Lud (od 1895). Do grona jego studentów zaliczali się m.in. Andrzej Gawroński i Bronisław Gubrynowicz.
Życie rodzinne
Jego żoną była Maria Piwkowska[2]. Ślub zawarli w 1892 w Nowym Mieście. Mieli dwoje dzieci Leona lekarza ortopedę, majora WP (1893-1942) i Cecylię (1900-1989).
Śmierć i pogrzeb
Po 1904 ograniczył pracę naukową z powodu choroby, zmarł na serce we Lwowie. Pochowany jest na Cmentarzu Łyczakowskim.
Upamiętnienie
W Szczecinie jego imieniem została nazwana ulica i osiedle. W Ostrowie Wielkopolskim uhonorowany został ulicą oraz tablicą pamiątkową na domu rodzinnym. Uchwałą Rady Miejskiej Ostrowa, rok 2016 ogłoszony został rokiem prof. Kaliny[3].
Wybrane publikacje
Przypisy
- ↑ Danuta Płygawko, Adam Podsiadły (red.), Słownik biograficzny Śremu, Śrem: Biblioteka Publiczna Miasta i Gminy im. H. Święcickiego, 2008, s. 138-140, ISBN 978-83-916617-8-9, OCLC 297709006 [dostęp 2023-02-05].
- ↑ Piwkowska Maria (A00991) [online], piwowski.net [dostęp 2016-05-22] [zarchiwizowane z adresu 2016-07-01] (pol.).
- ↑ Rok 2016 rokiem prof. Antoniego Kaliny [online], wlkp24.info [dostęp 2016-05-05] [zarchiwizowane z adresu 2016-05-05] (pol.).
Linki zewnętrzne
- Wielkopolanin we Lwowie. Antoni Kalina (1846-1906) – slawista i etnograf
- Publikacje Antoniego Kaliny w bibliotece Polona