Antoni Przybylski (astronom)
![]() Przybylski w Obserwatorium Mount Stromlo, maj 1954 | |
| Data i miejsce urodzenia |
1913 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
21 września 1985 |
| Alma Mater | |
Antoni Przybylski (ur. w 1913 w Rogoźnie, zm. 21 września 1985) – polsko-australijski astronom. Znany z odkrycia gwiazdy nazwanej na jego cześć.
Biografia
W latach 30. XX-wieku, Przybylski studiował na Uniwersytecie Poznańskim oraz badał komety w tamtejszym obserwatorium[1][2].
Po wybuchu drugiej wojny światowej dołączył do Armii Krajowej i bronił Warszawy jako oficer artylerii, gdzie został pojmany i internowany w Meklemburgii. W 1941 roku zbiegł do domu rodziców w Polsce, jednak ryzyko złapania przez gestapo było zbyt duże i zdecydował się wyruszyć do Szwajcarii[1][2]. W Szwajcarii został studentem, a następnie wykładowcą na Politechnice Federalnej w Zurychu. Tam został doktorem nauk technicznych, broniąc pracę pod tytułem „Oznaczanie tlenu w miedzi[2].
W 1950 roku przybył do Australii na pokładzie SS Goya. Początkowe miesiące spędził, pracując fizycznie pomagając przy instalacji telefonów dla Poczty Głównej w Melbourne. Jego prace naukowe przykuły uwagę Richarda Woolley'a, który zaproponował mu pracę w Obserwatorium Mount Stromlo[2]. Woolley dał Przybylskiemu stypendium i został promotorem jego drugiego doktoratu, który otrzymał w 1954 roku za pracę dotyczącą teorii atmosfery słonecznej[3].
W 1957 roku Bart Bok zastąpił Woolley'a na stanowisku dyrektora obserwatorium i zarządził, aby każdy teoretyk uczestniczył w praktycznej obserwacji. To bezpośrednio przyczyniło się do odkrycia przez Przybylskiego, że gwiazda HD 101065 (później nazwana jego nazwiskiem) ma specyficzne widmo, które nie mieści się w ramach standardowej klasyfikacji gwiazd[3]. Po odejściu na emeryturę z Mount Stromlo, Przybylski żył w college'u Jana XXIII Australijskiego Uniwersytetu Narodowego, gdzie kontynuował swoją naukę, tym razem studiując botanikę, zoologię i geologię. W 1984 roku, w wieku 71 lat, otrzymał licencjat z nauk przyrodniczych[1].
Przypisy
- 1 2 3 Ben Gascoigne: Antoni (Bill) Przybylski (1913–1985). Obituaries Australia, National Centre of Biography, Australian National University, Październik 1985. [dostęp 2024-07-09]. (ang.).
- 1 2 3 4 SCIENTIST HAS FOUND HIS NICHE IN AUSTRALIA. The Canberra Times, 13-04-1954. [dostęp 2024-07-09].
- 1 2 A. R. Hyland, D. J. Faulkner. HISTORY OF AUSTRALIAN ASTRONOMY: From the Sun to the Universe - The Woolley and Bok Directorships at Mount Stromlo,. „Proceedings of the Astronomical Society of Australia”. 8 (2), s. 216 - 228, 1989. DOI: 10.1017/S1323358000023353.
