Aquae Calidae

Aquae Calidae
Акве Калиде
Ilustracja
Relief przedstawiający Trzy Nimfy
Państwo

 Bułgaria

Położenie na mapie Bułgarii
Mapa konturowa Bułgarii, po prawej znajduje się punkt z opisem „Aquae Calidae”
Ziemia42°36′39″N 27°23′35″E/42,610833 27,393056
Strona internetowa

Aquae Calidae[1][a] (z łac. „ciepłe wody”, bułg. Акве Калиде), znane również jako Therma i Thermopolis w średniowieczu – starożytne miasto w Tracji, znajdujące się na terenie dzisiejszego bułgarskiego portowego miasta Burgas nad Morzem Czarnym, zbudowane wokół łaźni termalnych wykorzystujących gorące źródła, jeden z najważniejszych ośrodków termalnych starożytności, działający od IV w. p.n.e.[b][2][3]

Aquae Calidae są wymienione na Tabula Peutingeriana (wydanie Konrada Millera, 1887), ilustrowanym itinerarium (rzymska mapa dróg) przedstawiającym układ sieci drogowej Imperium Rzymskiego.

Historia

W I w. p.n.e. Trakowie zbudowali Sanktuarium Trzech Nimf w pobliżu gorącego źródła. W 61 r. n.e. na polecenie cesarza Nerona zbudowano łaźnie, potem otoczone murami za czasów Justyniana I.

W średniowieczu Aquae Calidae znane było jako Therma lub Thermopolis (ciepłe miasto). Thermopolis zostało zniszczone w okresie krucjat, w 1206 roku. Gotfryd z Villehardouin tak opisywał to wydarzenie: „Było to bardzo piękne miasto, doskonale położone, z wieloma ciepłymi źródłami do kąpieli – najlepszymi na całym świecie. Zabraliśmy z niego wielkie łupy[4]”.

W XIV wieku sułtan Sulejman Wspaniały odnowił kąpielisko i zlecił budowę tureckich łaźni, z których sam korzystał w celach zdrowotnych[5][6].

Łaźnie termalne na terenie Aquae Calidae funkcjonują także współcześnie[7].

Archeologia

Pierwsze wykopaliska archeologiczne przeprowadził Bogdan Fiłow w 1910 roku[3]. W basenach znalazł ponad 4000 monet z różnych okresów, biżuterię i inne przedmioty codziennego użytku.

Znalezione monety pochodzą z greckich kolonii, królestwa Odrysów, republiki rzymskiej, cesarstwa rzymskiego, Bizancjum, Imperium Osmańskiego, Rzeczypospolitej Obojga Narodów, aż po współczesną Bułgarię[3].

Od 2008 roku prowadzone są zakrojone na szeroką skalę wykopaliska i prace rekonstrukcyjne[3]. W tym okresie przebadano obszar 3800 m²[8] i odkryto m.in. starożytne łaźnie termalne, północną bramę oraz części muru miejskiego o grubości dochodzącej do 4,85 m[9].

W lipcu 2011 roku obszar o powierzchni 36 000 m² został uznany za rezerwat archeologiczny[3].

Aquae Calidae współcześnie

Widok na główny budynek muzeum i współczesny basen, oraz na ścieżki dookoła wykopalisk

W 2015 roku na terenie starożytnych łaźni otwarto kompleks muzealny, w skład którego wchodzą: przestrzeń wystawiennicza, basen, zrekonstruowana łaźnia Sulejmana Wspaniałego z pokazami multimedialnymi, oraz ścieżki dla zwiedzających prowadzące nad wykopaliskami[10].

Zobacz też

Uwagi

  1. ↑ Sam termin "Aquae" to ogólna nazwa miejscowości, gdzie znajdowały się źródła, na ogół lecznicze. W Italii i poza nią takich miejscowości jest ok. 100. Zob. Mała encyklopedia kultury antycznej: A-Z, Wyd. 7, Warszawa: Państ. Wydaw. Naukowe, 1990, s. 66, ISBN 978-83-01-03529-7 [dostęp 2025-02-28].
  2. ↑ Z IV w. p.n.e. pochodzi pierwsze pisemne świadectwo o Aquae Calidae.

Przypisy

  1. ↑ Aquae Calidae [online], Aquae-calidae.com [dostęp 2019-02-12].
  2. ↑ Majewski 1969 ↓, s. 92.
  3. 1 2 3 4 5 Bulgarian Archaeologists Find Inscription at Aquae Calidae Revolutionizing Knowledge about Last Years of History of Ancient Thrace. Archaeology in Bulgaria, 2015-07-09. [dostęp 2025-01-16].
  4. ↑ History. Aquae Calidae. [dostęp 2025-01-15]. (ang.).
  5. ↑ Ottoman Sultan Suleiman the Magnificent’s Bath in Aquae Calidae – Thermopolis Preserve in Bulgaria’s Burgas Causes Political Tension. Archaeology in Bulgaria, 2015-06-24. [dostęp 2025-01-15]. (ang.).
  6. ↑ The ancient settlement Aquae Calidae near Burgas reveals its secrets. Bulgarian National Radio. [dostęp 2025-01-15]. (ang.).
  7. ↑ Prices. Aquae Calidae. [dostęp 2025-01-15]. (ang.).
  8. ↑ Акве Калиде. Регионален исторически музей Бургас. [dostęp 2025-01-16].
  9. ↑ Archaeological Exposition. Aquae Calidae. [dostęp 2025-01-16].
  10. ↑ Burgas.bg, Aquae Calidae welcomes its first tourists this summer [online], 17 stycznia 2015 [dostęp 2025-04-28] (ang.).

Bibliografia

  • Kazimierz Majewski: Kultura rzymska w Bułgarii. Wrocław-Warszawa-Kraków: Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, 1969.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.