Arabinoza

Arabinoza
	Wzory strukturalne enancjomerów D- i L-arabinozy w projekcji Fischera
Nazewnictwo
	Nomenklatura systematyczna (IUPAC)
	(2R,3S,4S)-2,3,4,5-tetrahydroksypentanal
	Inne nazwy i oznaczenia
	cukier pektynowy, arabino-pentoza, skrót: Ara
	Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C5H10O5
Masa molowa	150,13 g/mol
Wygląd	biały lub prawie biały, krystaliczny proszek
	Identyfikacja
Numer CAS	5328-37-0 – L-arabinoza; 10323-20-3 – D-arabinoza; 147-81-9 – racemat
SMILES
	C([C@@H]([C@@H]([C@H](C=O)O)O)O)O<
Właściwości
	Gęstość
	1,585 g/cm³ (20 °C, racemat); ciało stałe; 1,585 g/cm³ (25 °C, α-D-arabinoza); ciało stałe; 1,625 g/cm³ (20 °C, β-D-arabinoza); ciało stałe
	Rozpuszczalność w wodzie
	dobrze rozpuszczalna
	w innych rozpuszczalnikach
	słabo w etanolu, nierozpuszczalna w eterze dietylowym, benzenie, acetonie i metanolu
Temperatura topnienia	164,5 °C (racemat); 156 °C (α-D- i β-D-arabinoza)
Niebezpieczeństwa
	Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2017-09-04]
	Globalnie zharmonizowany system; klasyfikacji i oznakowania chemikaliów
	DL-arabinoza
	Substancja w tej postaci nie jest klasyfikowana; jako niebezpieczna według kryteriów GHS; (na podstawie podanej karty charakterystyki).
	NFPA 704
Na podstawie; podanego źródła	0 0 0
	Podobne związki
Podobne związki	ryboza, ksyloza, liksoza
	Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą; stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)

Arabinoza – organiczny związek chemiczny, pięciowęglowy monosacharyd (cukier prosty) zaliczany do aldoz (aldopentoza). W przyrodzie występuje najczęściej w postaci enancjomeru L^[4]. Wykazuje czynność optyczną (konfiguracja D(–)). D-Arabinoza jest rzadko spotykana w przyrodzie. Występuje jako składnik niektórych glikozydów. Otrzymuje się ją głównie przez degradację D-glukozy.

W przyrodzie wraz z ksylozą (niekiedy również z glukozą, galaktozą i mannozą) tworzy hemicelulozę (jeden ze składników budulcowych ściany komórkowej roślin). Jest również źródłem węgla dla bakterii, które metabolizują go do produktów przejściowych glikolizy^[4].

Przypisy

1 2 Farmakopea Polska X, Polskie Towarzystwo Farmaceutyczne, Warszawa: Urząd Rejestracji Produktów Leczniczych, Wyrobów Medycznych i Produktów Biobójczych, 2014, s. 4276, ISBN 978-83-63724-47-4 .
1 2 3 4 5 6 7 CRC Handbook of Chemistry and Physics, William M.W.M. Haynes (red.), wyd. 97, Boca Raton: CRC Press, 2016, s. 3-30, ISBN 978-1-4987-5429-3 (ang.).
↑ Arabinoza (nr A9524) (ang.) – karta charakterystyki produktu Sigma-Aldrich (Merck) na obszar Stanów Zjednoczonych. [dostęp 2011-06-24]. (przeczytaj, jeśli nie wyświetla się prawidłowa wersja karty charakterystyki)
1 2 Encyklopedia Biologia, AgnieszkaA. Nawrot (red.), Kraków: Wydawnictwo GREG, s. 36–37, ISBN 978-83-7327-756-4 .