Artur Górski (krytyk literacki)
.jpg) Artur Górski (przed 1939) | |
| Data i miejsce urodzenia |
2 lipca 1870 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
7 grudnia 1959 |
| Dziedzina sztuki |
literatura |
| Epoka | |
| Odznaczenia | |
   | |
Artur Górski, ps. „Quasimodo” (ur. 2 lipca 1870 w Krakowie, zm. 7 grudnia 1959 w Warszawie) – pisarz, krytyk literacki, nauczyciel, współredaktor czasopisma Życie. Jego cykl artykułów Młoda Polska dał nazwę tej formacji literackiej.
Życiorys
Autor prac mających na celu spowodowanie odnowienia romantycznego mesjanizmu: Monsalwat, Rzecz o Adamie Mickiewiczu. Używał pseudonimu Quasimodo. Nadał nazwę epoce literackiej poprzez tytuł cyklu artykułów „Młoda Polska”, które opublikował w krakowskim piśmie Życie w roku 1898. Do najważniejszych postulatów Górskiego należy: chęć powrotu do ideologii romantycznej i tworzonych, przez romantyków haseł (szczególnym szacunkiem G. darzył Mickiewicza), dotyczących między innymi kwestii niepodległościowej i etycznej oraz chęć odseparowania się od pokolenia pozytywistów. Artur Górski wyrażał się krytycznie o swojej epoce, w krakowskim Życiu pisał; „żyjemy w czasie wielkich bankructw idei”, za typowy dla epoki „produkt społeczny” uznał znienawidzonego przez modernę filistra – kołtuna. Współpracował z poznańskim czasopismem społeczno-kulturalnym Tęcza.
Podczas strajku szkolnego w 1905 roku, prowadził wykłady o Mickiewiczu na pensji Bronisławy Jastrzębowskiej w Warszawie. Romana Pachucka wspomina: "Czarował nimi [wykładami] młode dziewczęta i jedną tak oczarował, że stała się jego żoną"[1]
Pochowany na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 83-5-8)[2].
Poglądy
Poglądy Górskiego wywarły silny wpływ na twórczość i zapatrywania modernistów, przyczynił się do powstania konfliktów i silnie zarysowanego podziału między pokoleniem pozytywistów a modernistów, spór ten zapisał się w historii jako konflikt „starzy” – „młodzi” (podobny miał miejsce między pokoleniem ludzi oświecenia, a młodymi romantykami). Jego propozycja nawiązania do romantyzmu nie znalazła jednak wielu zwolenników. Za swego największego przeciwnika ideowego Górski uważał Stanisława Przybyszewskiego.
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (10 listopada 1928)[3]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1924)[4]
- Złoty Wawrzyn Akademicki (5 listopada 1935)[5]
Nagrody
- Państwowa Nagroda Literacka za rok 1938[6]
Przypisy
- ↑ Romana Pachucka, Pamiętniki z lat 1886-1914. Jan Hulewicz (red.), Wrocław 1958, s. 61..
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: WALENTY PAWLICKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-05-25].
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 630 „za zasługi na polu pracy literackiej i naukowej”.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 24.
- ↑ M.P. z 1935 r. nr 257, poz. 305 „za wybitną twórczość literacką”.
- ↑ Artur Górski. „Światowid”. Nr 1, s. 20, 1939.