Asfiksja

Asfiksja (z gr. ἀσφυξία, ἀ bez, σφύξη tętno), zamartwica – stan niedoboru tlenowego w organizmie. Jeśli nie podejmie się natychmiastowych czynności ratowniczych, prowadzi do szybkiej utraty przytomności i śmierci. Asfiksja to inaczej uduszenie lub anoksemia.

Asfiksja u ludzi wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.

Przyczynami asfiksji są:

• fizyczne zablokowanie dróg oddechowych na drodze z i do płuc
  • zgniecenie lub przyciśnięcie klatki piersiowej lub brzucha
  • zadławienie
  • utonięcie
  • duszenie lub zewnętrzne zaciśnięcie szyi (zadzierzgnięcie) albo gardła, np. za pomocą liny (powieszenie) lub rąk
  • zwężenie dróg oddechowych z powodu astmy lub reakcji anafilaktycznej
  • zachłyśnięcie się wymiocinami
  • asfiksja pozycyjna
  • praktyki erotyczne związane z duszeniem (asfiksja erotyczna lub asfiksja autoerotyczna^[1])
• oddychanie w środowisku ubogim w tlen, prowadzące do hipoksji np.:
  • napełnianie naczyń kriogenicznych płynnymi, odtlenowanymi gazami, takimi jak azot, w zamkniętym pomieszczeniu
  • kadzie fermentacyjne w browarach (atmosfera w nich obfituje w dwutlenek węgla)
  • ładownie statków, pełne beztlenowych gazów cięższych od powietrza
  • wadliwe urządzenia do nurkowania, podające mieszankę gazów o niedostatecznej ilości tlenu
  • oddychanie niskotlenową mieszanką gazów (przeznaczoną do głębokiego nurkowania) w zbyt płytkiej wodzie - ciśnienie parcjalne tlenu jest zbyt niskie, by człowiek mógł zachować przytomność.
  • w czasie burzy ogniowej
• kontakt ze związkami z grupy cyjanków i inne zatrucia
• różnego typu ataki powodujące zatrzymanie czynności oddechowej
• zespół bezdechu sennego

Problemy podczas porodu mogą prowadzić do niedotlenienia u noworodka.

Przedłużająca się asfiksja, jeśli nie zakończy się śmiercią, może prowadzić do uszkodzenia mózgu. Jeśli wystąpi ona przy urodzeniu, nowo narodzonemu dziecku grozi porażenie mózgowe.