Asplundia

*Asplundia*
	; Asplundia insignis
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Klad	rośliny naczyniowe
Klad	rośliny nasienne
Klasa	okrytonasienne
Klad	jednoliścienne
Rząd	pandanowce
Rodzina	okolnicowate
Podrodzina	Carludovicioideae
Rodzaj	Asplundia
	Nazwa systematyczna
	Asplundia Harling; Acta Horti Berg. 17: 41 (1954)
	Typ nomenklatoryczny
	Asplundia latifolia (Ruiz & Pav.) Harling
Synonimy
	Sarcinanthus Oerst.;
	Sarcinanthus Oerst.;

Asplundia Harling – rodzaj wieloletnich pnączy lub roślin naziemnopączkowych z rodziny okolnicowatych, obejmujący 100 gatunków, występujących w tropikalnej Ameryce, od Meksyku i Karaibów do Peru, Boliwii i Brazylii^[3].

Morfologia

Łodyga: Skrócona lub długa, rozgałęziająca się monopodialnie.

Liście: Ulistnienie skrętoległe. Blaszki liściowe dwuklapowane.

Kwiaty: Kwiaty jednopłciowe, zebrane w kolbę wspartą 3–8 liściastymi pochwami. Kolby cylindryczne do niemal kulistych. Kwiaty męskie symetryczne lub asymetryczne, niekiedy lejkowate, szypułkowe, składające się z od kilku do wielu pręcików. Listki okwiatu gruczołkowate. Kwiaty żeńskie częściowo zrośnięte. Łożyska 4, parietalne.

Owoce: Częściowo zrośnięte jagodopodobne^[4].

Systematyka

Pozycja systematyczna według Angiosperm Phylogeny Website (aktualizowany system APG IV z 2016): Należy do podrodziny Carludovicioideae, rodziny okolnicowatych, w rzędzie pandanowców (Pandanales) zaliczanych do jednoliściennych (monocots)^[1].

Podział rodzaju^[4]

podrodzaj Choanopsis – kwiaty symetryczne
podrodzaj Asplundia – kwiaty asymetryczne

Lista gatunków^[5]

Asplundia acuminata (Ruiz & Pav.) Harling
Asplundia ahlneri Harling
Asplundia alata Harling
Asplundia albicarpa Hammel
Asplundia allenii Hammel
Asplundia antioquiae Harling
Asplundia aulacostigma Harling
Asplundia aurantiaca Harling
Asplundia australis Harling
Asplundia brachyphylla Harling
Asplundia brachypus (Drude) Harling
Asplundia brasiliensis Harling
Asplundia brunneistigma Hammel
Asplundia cabrerae Harling
Asplundia caput-medusae (Hook.f.) Harling
Asplundia cayapensis Harling
Asplundia ceci Hammel
Asplundia clementinae Harling
Asplundia cupulifera Harling
Asplundia cuspidata Harling
Asplundia cymbispatha Harling
Asplundia divergens (Drude) Harling
Asplundia domingensis Harling
Asplundia dussii Harling
Asplundia ecuadoriensis (Harling) Harling
Asplundia euryspatha Harling
Asplundia ewanii Harling
Asplundia fagerlindii Harling
Asplundia fanshawei (Maguire) Harling
Asplundia fendleri Harling
Asplundia ferruginea Grayum & Hammel
Asplundia flavovaginata Harling
Asplundia gamotepala Harling
Asplundia gardneri (Hook.) Harling
Asplundia gigantea Tuberq.
Asplundia glandulosa (Gleason) Harling
Asplundia glaucophylla Harling
Asplundia gleasonii Harling
Asplundia goebelii (J.Weiss & R.Wagner) Harling
Asplundia guianensis Harling
Asplundia harlingiana Galeano & R.Bernal
Asplundia helicotricha (Harling) Harling
Asplundia heteranthera Harling
Asplundia hookeri (H.Wendl. ex Kuntze) Harling
Asplundia humilis (Poepp. & Endl.) Harling
Asplundia insignis (Duchass. ex Griseb.) Harling
Asplundia isabellina Harling
Asplundia krukoffii Harling
Asplundia labela (R.E.Schult.) Harling
Asplundia latifolia (Ruiz & Pav.) Harling

Asplundia latifrons (Drude) Harling
Asplundia liebmannii Harling
Asplundia lilacina Harling
Asplundia longicrura (Drude) Harling
Asplundia longistyla Harling
Asplundia longitepala Harling
Asplundia luetzelburgii Harling
Asplundia lutea Harling
Asplundia maguirei Harling
Asplundia maximiliani Harling
Asplundia meraensis Harling
Asplundia microphylla (Oerst.) Harling
Asplundia moritziana (Klotzsch) Harling
Asplundia multistaminata Harling
Asplundia neblinae Harling
Asplundia nilssonii Harling
Asplundia nonoensis Harling
Asplundia pariensis Harling
Asplundia parviflora Harling
Asplundia pastazana Harling
Asplundia peruviana Harling
Asplundia pittieri (Woodson) Harling
Asplundia platanthera Harling
Asplundia platyphylla Harling
Asplundia polymera (Hand.-Mazz.) Harling
Asplundia ponderosa R.E.Schult. ex Harling
Asplundia pycnantha Harling
Asplundia quinindensis Harling
Asplundia rhodea R.E.Schult. ex Harling
Asplundia rigida (Aubl.) Harling
Asplundia rivularis (Lindm.) Harling
Asplundia sanctae-ritae Galeano & R.Bernal
Asplundia sarmentosa Galeano & R.Bernal
Asplundia schizotepala Harling
Asplundia sleeperae Grayum & Hammel
Asplundia sparrei Harling
Asplundia spectabilis Harling
Asplundia stenophylla (Standl.) Harling
Asplundia tetragona (Kunth) Harling
Asplundia tetragonopus (Mart. ex Drude) Harling
Asplundia trilobulata Tuberq.
Asplundia truncata Harling
Asplundia ulei Harling
Asplundia uncinata Harling
Asplundia urophylla Harling
Asplundia utilis (Oerst.) Harling
Asplundia vagans Harling
Asplundia vaupesiana Harling
Asplundia venezuelensis Harling
Asplundia xiphophylla Harling

Zagrożenie i ochrona

14 gatunków Asplundia ujętych jest w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych IUCN, w tym 2 (Asplundia clementinae i Asplundia lutea) ze statusem CE (krytycznie zagrożone). Oba te gatunki, endemiczne dla Ekwadoru, znane są z pojedynczych stanowisk, zagrożonych zniszczeniem^[6].

Przypisy

1 2 Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-02-22] (ang.).
↑ Index Nominum Genericorum. Smithsonian Institution. [dostęp 2011-02-23].
1 2 Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-02-23]. (ang.).
1 2 G. Harling, G.J. Wilder i R. Eriksson: Cyclanthaceae. W: Klaus Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 459-465. ISBN 3-540-64060-6. (ang.).
↑ Asplundia. The Plant List. [dostęp 2016-07-31]. (ang.).
↑ R. Montúfar i N. Pitman: IUCN 2010. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2010.4.. 2004.

[apweb-1] 1 2 Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2011-02-22] (ang.).

[2] Index Nominum Genericorum. Smithsonian Institution. [dostęp 2011-02-23].

[kew-3] 1 2 Rafaël Govaerts: World Checklist of Selected Plant Families. The Board of Trustees of the Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2011-02-23]. (ang.).

[kub-4] 1 2 G. Harling, G.J. Wilder i R. Eriksson: Cyclanthaceae. W: Klaus Kubitzki (red.): The Families and Genera of Vascular Plants. T. 3: Flowering Plants. Monocotyledons. Lilianae (except Orchidaceae). Berlin Heidelberg: Springer-Verlag, 1998, s. 459-465. ISBN 3-540-64060-6. (ang.).

[5] Asplundia. The Plant List. [dostęp 2016-07-31]. (ang.).

[6] R. Montúfar i N. Pitman: IUCN 2010. IUCN Red List of Threatened Species. Version 2010.4.. 2004.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]