Atak na szkołę Al-Sardi

Atak na szkołę Al-Sardi – atak przeprowadzony przez Siły Obrony Izrael (IDF) 6 czerwca 2024 na szkołę UNRWA w obozie dla uchodźców Muchajjam an-Nusajrat w Strefie Gazy.

UNRWA zarządzała około 300 szkołami w Strefie Gazy przed zawieszeniem działalności edukacyjnej po ataku Hamasu na Izrael z 7 października 2023. Wiele z tych szkół zostało przekształconych w schroniska dla uchodźców^[1]. W momencie ataku szkoła Al-Sardi była jednym z takich obiektów^[2]. Od początku wojny ponad 180 budynków należących do agend ONZ zostało trafionych, a w wyniku tych ataków zginęło ponad 450 osób cywilnych^[3].

6 czerwca 2024 około godziny 2:00 czasu lokalnego^[4][5] IDF przeprowadziły nalot na szkołę Al-Sardi, zlokalizowaną w obozie uchodźców Nuseirat w Strefie Gazy. W obiekt uderzyły dwa pociski. Choć kompleks szkolny nie pełnił już funkcji edukacyjnych od początku wojny, według Agencji Narodów Zjednoczonych ds. Pomocy Uchodźcom Palestyńskim (UNRWA), w chwili ataku schronienie znajdowało tam około 6 000 osób cywilnych^[6].

Szpital Szuhada al-Aksa oraz Ministerstwo Zdrowia Strefy Gazy poinformowały o co najmniej 33 zabitych Palestyńczykach – w tym 9 dzieciach, 3 kobietach i 21 mężczyznach^[7][8]. UNRWA podała liczbę co najmniej 35 ofiar śmiertelnych^[9]. Według Associated Press i świadków cytowanych przez The Guardian, atak był wymierzony w część budynku, w której przebywali mężczyźni i chłopcy; kobiety i dziewczęta znajdowały się w oddzielnej części szkoły^[10]. Wśród ofiar znajdowały się również dzieci zabite obok swojej matki. Dokumentacja NPR wskazała na odnalezienie szczątków pięciorga dzieci^[11].

Izraelska armia oświadczyła, że celem ataku byli bojownicy Hamasu, rzekomo przebywający na terenie szkoły, jednak nie przedstawiono dowodów potwierdzających te zarzuty^[7]. IDF podało, że zginęło 20–30 bojowników, publikując nazwiska 17 osób, które uznano za członków Hamasu. Osiem z tych nazwisk nie zgadzało się z rejestrami szpitalnymi, a jedno odnosiło się do ośmioletniego chłopca^[12]. Rzecznik IDF zadeklarował, że armia „nie była świadoma” ofiar cywilnych, co zostało zakwestionowane przez świadków oraz personel medyczny.

Według analiz CNN i The Washington Post, w ataku wykorzystano amerykańskie bomby kierowane GBU-39 typu SDB (Small Diameter Bomb)^[13], co potwierdzono na podstawie fragmentów uzbrojenia z miejsca zdarzenia. Jeden z fragmentów zawierał kod producenta (tzw. „cage code”) powiązany z firmą Woodward HRT z Kalifornii^[14]. Wcześniejsze raporty Departamentu Stanu USA wskazywały, że istnieją podstawy, by uznać użycie amerykańskiej broni w operacjach Izraela za możliwe naruszenie prawa międzynarodowego^[15].

Atak spotkał się z potępieniem ze strony ONZ, Belgii, Kataru oraz organizacji pozarządowej Oxfam^[16]. Sekretarz Generalny ONZ António Guterres stwierdził, że obiekty ONZ muszą pozostawać nienaruszalne^[9], a Martin Griffiths, koordynator pomocy humanitarnej ONZ, podkreślił konieczność przestrzegania prawa konfliktów zbrojnych^[17]. Philippe Lazzarini, komisarz generalny UNRWA, nazwał atak „rażącym naruszeniem międzynarodowego prawa humanitarnego”^[18].

Rzecznik Departamentu Stanu USA Matthew Miller wezwał Izrael do pełnej przejrzystości, lecz stwierdził, że atak nie przekroczył tzw. „czerwonej linii” administracji prezydenta Joe Bidena^[16]. Unia Europejska wezwała do niezależnego śledztwa^[19], a belgijska minister spraw zagranicznych Hadja Lahbib określiła atak jako „przerażający i niedopuszczalny akt przemocy”^[17].