Słonecznogłów
| Augacephalus | |
| Gallon, 2002 | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Gromada | |
| Rząd | |
| Infrarząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj |
słonecznogłów |
| Typ nomenklatoryczny | |
|
Pterinochilus breyeri Hewitt, 1919 | |
Słonecznogłów[1] (Augacephalus) – rodzaj pająków z rodziny ptasznikowatych. Obejmuje trzy opisane gatunki. Zamieszkują krainę etiopską.
Morfologia
Samce osiągają od 15 do 32 mm, a samice od 36 do 60 mm długości ciała[2][3]. Karapaks ma wyraźnie, promieniście rozchodzące się paski. W jamce karpaksu brak guzka. Na tylno-bocznej powierzchni szczękoczułka leży skopula ze szczecinek o funkcji strydulacyjnej, współpracująca ze skopulą podobnych szczecinek na przednio-bocznej powierzchni krętarza nogogłaszczka. U samic szczecinki strydulacyjne są wyraźnie pierzaste, u samców pierzastość nie jest tak dobrze zaznaczona. Brak jest szczecinek pierzastych na szczękach. Sternum ma sigilla pary przedniej i środkowej okrągłe i umieszczone przykrawędziowo, tylnej zaś pary jajowate i umieszczone daleko od krawędzi. U samic nogogłaszczki oraz odnóża pary pierwszej i drugiej są przysadziste i obficie, długo owłosione. Golenie ostatniej pary odnóży nie są powiększone. Nadstopia dwóch ostatnich par dysponują odsiebnym kolcem tylno-grzbietowym. Kądziołki przędne tylnej pary mają ostatni z członów palcowaty[2][3].
Ekologia i występowanie
Pająki te zasiedlają sawanny. Gniazda budują wśród roślinności i między kamieniami[1].
Rodzaj afrotropikalny, podawany z Namibii, Mozambiku, Południowej Afryki i Eswatini[2][4].
Taksonomia
Takson ten wprowadzony został w 2002 roku przez Richarda C. Gallona na łamach „Bulletin of the British Arachnological Society”[2][4] poprzez wydzielenie dwóch gatunków z rodzaju Pterinochilus[2]. Nazwa rodzajowa pochodzi od greckich słów αυγή (auga), oznaczającego „promienie słońca” i κεφᾰλή (kephale), oznaczającego „głowę”, a odnosi się do wyraźnych promieniście rozchodzących się linii na karapaksie[2][1]. Gatunkiem typowym wyznaczono P. breyeri[2]. W 2010 roku do omawianego taksonu włączono kolejny gatunek, przeniesiony z rodzaju Ceratogyrus[3].
W sumie do rodzaju należą trzy opisane gatunki[4]:
- Augacephalus breyeri (Hewitt, 1919) – słonecznogłów południowy
- Augacephalus ezendami (Gallon, 2001) – słonecznogłów mozambicki
- Augacephalus junodi (Simon, 1904) – słonecznogłów wschodni
Przypisy
- 1 2 3 Dominik M. Szymański i inni, Ptasznikowate (Theraphosidae). Etymologia nazw naukowych i propozycja nazw zwyczajowych, Kraków: Ridero, 2025, s. 48-49, ISBN 978-83-8414-021-5 (pol.).
- 1 2 3 4 5 6 7 Richard C. Gallon. Revision of the African genera Pterinochilus and Eucratoscelus (Araneae, Theraphosidae, Harpactirinae) with description of two new genera. „Bulletin of the British Arachnological Society”. 12 (5), s. 201-232, 2002.
- 1 2 3 Richard C. Gallon. On some southern African Harpactirinae, with notes on the eumenophorines Pelinobius muticus Karsch, 1885 and Monocentropella Strand, 1907 (Araneae, Theraphosidae). „Bulletin of the British Arachnological Society”. 15 (2), s. 29-48, 2010. DOI: 10.13156/arac.2010.15.2.29.
- 1 2 3 Gen. Pterinochilus Pocock, 1897. [w:] World Spider Catalog [on-line]. [dostęp 2025-05-15].