Aviceda

Aviceda
Swainson, 1836[1]
Ilustracja
Czubak czarny (A. leuphotes)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

szponiaste

Rodzina

jastrzębiowate

Podrodzina

orłosępy

Plemię

Pernini

Rodzaj

Aviceda

Typ nomenklatoryczny

Aviceda cuculoides Swainson, 1836

Synonimy
Gatunki

5 gatunków – zobacz opis w tekście

Aviceda – rodzaj ptaków z podrodziny orłosępów (Gypaetinae) w rodzinie jastrzębiowatych (Accipitridae).

Rozmieszczenie geograficzne

Rodzaj obejmuje gatunki występujące w Afryce, Azji, Australii i Oceanii[8].

Morfologia

Długość ciała 28–48 cm, rozpiętość skrzydeł 64–117 cm; masa ciała 168–448 g[8].

Systematyka

Rodzaj zdefiniował w 1836 roku angielski zoolog William Swainson w publikacji własnego autorstwa o tytule O historii naturalnej i klasyfikacji ptaków[1]. Gatunkiem typowym jest (późniejsze oznaczenie)[9] czubak afrykański (A. cuculoides).

Etymologia

  • Aviceda (Avicida): łac. avis ‘ptak’; -cida ‘zabójca’, od caedere ‘zabić’[10].
  • Baza: hindi Bāz ‘jastrząb’ (nazwa stosowana na określenie samicy jastrzębia zwyczajnego, samiec nazywany jest Jurra)[11]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Baza syama Hodgson, 1837 (= Falco leuphotes C. Dumont, 1820).
  • Lepidogenys: gr. λεπις lepis, λεπιδος lepidos ‘łuska’, od λεπω lepō ‘obierać, łuszczyć się’; γενυς genus, γενυος genuos ‘szczęka, policzek, broda’[12].
  • Hyptiopus: gr. ὑπτιος huptios ‘płaski’; πους pous, ποδος podos ‘stopa’[13].
  • Lophastur: gr. λοφος lophos ‘czub’; rodzaj Astur de Lacépède, 1801, (jastrząb)[14]. Gatunek typowy (oznaczenie monotypowe): Pernis jerdoni Blyth, 1842.
  • Nesobaza: gr. νησος nēsos ‘wyspa’ (tj. Madagaskar); rodzaj Baza Hodgson, 1837[15]. Gatunek typowy (oryginalne oznaczenie): Pernis madagascariensis A. Smith, 1834.

Podział systematyczny

Do rodzaju należą następujące gatunki[16]:

Uwagi

  1. ↑ Nowa nazwa dla Lophotes Lesson, 1831.
  2. ↑ Niepoprawna późniejsza pisownia Aviceda Swainson, 1836.
  3. ↑ Nowa, klasyczna nazwa dla Baza Hodgson, 1837.

Przypisy

  1. 1 2 W. Swainson: On the natural history and classification of birds. Cz. 1. London: John Taylor, 1836, s. 300. (ang.).
  2. ↑ B.H. Hodgson. Additions to the Ornithology of Népal. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 5, s. 777, 1836. (ang.).
  3. ↑ J. Gould: A synopsis of the birds of Australia, and the adjacent Islands. London: John Gould, 1838, s. ryc. 9 i tekst. (ang.).
  4. ↑ H.E. Strickland. Commentary. „The Annals and Magazine of Natural History”. 6, s. 416, 1841. (ang.).
  5. ↑ B.H. Hodgson. Classical terminology of Natural History. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 10 (1), s. 27, 1841. (ang.).
  6. ↑ E. Blyth. Aves. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 11. s. 463. (ang.).
  7. ↑ G.M. Mathews: The birds of Australia. Cz. 5. London: Witherby, s. 213. (ang.).
  8. 1 2 D.W. Winkler, S.M. Billerman & I.J. Lovette, Hawks, Eagles, and Kites (Accipitridae), version 1.0, [w:] S.M. Billerman, B.K. Keeney, P.G. Rodewald & T.S. Schulenberg (redaktorzy), Birds of the World, Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY 2020, Aviceda, DOI: 10.2173/bow.accipi1.01 [dostęp 2025-02-18] (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji
  9. ↑ W. Swainson: On the natural history and classification of birds. Cz. 2. London: John Taylor, 1837, s. 214. (ang.).
  10. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Aviceda [dostęp 2025-02-18].
  11. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Baza [dostęp 2025-02-18].
  12. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Lepidogenys [dostęp 2025-02-18].
  13. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Hyptiopus [dostęp 2025-02-18].
  14. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Lophastur [dostęp 2025-02-18].
  15. ↑ The Key to Scientific Names ↓, Nesobaza [dostęp 2025-02-18].
  16. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Plemię: Pernini Blyth, 1850 (wersja: 2024-04-07). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-02-18].

Bibliografia

  • The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.