B-237 Rostow-na-Donu
 | |
| Klasa | |
|---|---|
| Projekt |
636.3 |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Położenie stępki |
21 listopada 2011 |
| Wodowanie |
26 czerwca 2014 |
 MW Rosji
| |
| Wejście do służby |
30 grudnia 2014 |
| Zatopiony |
2 sierpnia 2024 |
| Los okrętu |
zatopiony |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Długość |
73,8 m |
| Szerokość |
9,9 m |
| Zanurzenie |
6,6 m |
| Zanurzenie testowe |
300 m |
| Napęd | |
| 2 generatory wysokoprężne o mocy 5800 KM 1 silnik elektryczny | |
| Prędkość • na powierzchni • w zanurzeniu |
|
| Uzbrojenie | |
| 18 torped lub pocisków 3M-14 Kalibr lub 24 miny 8 przenośnych wyrzutni plot. 9K38 Igła | |
| Wyrzutnie torpedowe |
6 x 533 mm |
| Załoga |
60 |
B-237 Rostow-na-Donu (Б-237 Ростов-на-Дону) – rosyjski okręt podwodny projektu 636.3 z napędem diesel-elektrycznym, z XXI wieku. Otrzymał nazwę od Rostowa nad Donem. Wchodził w skład Floty Czarnomorskiej. Brał aktywny udział w inwazji na Ukrainę, ostrzeliwując jej terytorium pociskami manewrującymi. W nocy na 13 września 2023 roku został poważnie uszkodzony rakietą w doku w Sewastopolu. Zatopiony w wyniku ukraińskiego ostrzału 2 sierpnia 2024 roku w porcie w okupowanym przez Rosjan Sewastopolu[1].
Historia
„Rostow-na-Donu” należał do wielozadaniowych okrętów podwodnych projektu 636.3, budowanych w Rosji od początku XXI wieku[2]. Typ ten stanowi rozwinięcie okrętów projektu 877 i również nosi w kodzie NATO oznaczenie Kilo[3].
Okręt został zbudowany w Stoczni Admiralicji w Petersburgu. Stępkę pod budowę położono 21 listopada 2011 roku, a wodowano go 26 czerwca 2014 roku[3]. W wyniku ukraińskiego ostrzału w trakcie wojny rosyjsko-ukraińskiej zatopiony 2 sierpnia 2024 roku w Sewastopolu.
Opis
Okręt wyposażony był w sześć wyrzutni torpedowych kalibru 533 mm, z których mogą być wystrzeliwane torpedy, pociski manewrujące 3M-14 Kalibr lub stawiane miny[2]. Zabierał 18 torped albo 24 miny[2]. W skład jednostki ognia wchodziły też cztery pociski Kalibr[4]. Do samoobrony na powierzchni okręt zabierał osiem przenośnych naramiennych wyrzutni pocisków przeciwlotniczych bardzo bliskiego zasięgu, samonaprowadzających się na podczerwień 9K38 Igła[2].
Służba
Okręt wszedł do służby w Marynarce Wojennej Rosji 30 grudnia 2014 roku[3]. Otrzymał oznaczenie: B-237 (Б-237) oraz nazwę „Rostow-na-Donu” (Rostów nad Donem)[2].
W maju 2015 roku okręt przepłynął na Daleką Północ, w skład Floty Północnej, dla odbycia prób zanurzenia[5]. 16 października tego roku rozpoczął przejście na Morze Czarne, zachodząc po drodze 29 października do Kronsztadu dla uzupełnienia zapasów uzbrojenia (w tym pocisków Kalibr) i usunięcia drobnych usterek[6]. Nieoficjalnie media podawały wersję o awarii napędu, zdementowaną przez Rosję[6]. 4 listopada okręt wyszedł z Kronsztadur[6]. 17 listopada prawdopodobnie wystrzelił na wschodnim Morzu Śródziemnym cztery pociski Kalibr przeciw pozycjom Państwa Islamskiego w Syrii jako odwet po katastrofie lotu Metrojet 9268, uznanej przez władze rosyjskie za akt terroru – aczkolwiek informacja ta nie została oficjalnie podana i nie jest pewna[6]. Okręt dotarł ostatecznie na Morze Czarne i wszedł w skład Floty Czarnomorskiej[2].
Okręt brał aktywny udział w inwazji Rosji na Ukrainę w 2022 i 2023 roku, używany do wystrzeliwania nad Ukrainę pocisków manewrujących[4].
W nocy 12/13 września 2023 roku „Rostow-na-Donu” został poważnie uszkodzony w ukraińskim ataku rakietowym na dok Sewastopolskiego Zakładu Morskiego im. S. Ordżonikidze w Sewastopolu, w którym był remontowany[7]. Po trafieniu rakiety doszło do masywnego pożaru[4]. Do ataku prawdopodobnie wykorzystano pocisk Storm Shadow/SCALP[7]. W tym samym ataku zniszczono stojący w doku obok okręt desantowy „Minsk”[7]. Stopień uszkodzeń nie został ujawniony przez rosyjskie władze. Z ujawnionych kilka dni później nieoficjalnych fotografii wynikało ciężkie uszkodzenie okrętu, ze zniszczoną górną częścią kadłuba przed kioskiem oraz dziurą wyrwaną w prawej burcie za kioskiem[8]. Spekulowano wówczas, że uszkodzenia prawdopodobnie wskazują na nieopłacalność lub nawet niemożność naprawy, ewentualnie konieczność wieloletniego kosztownego remontu[8]. „Rostow-na-Donu” stał się pierwszym okrętem podwodnym uszkodzonym lub zniszczonym na skutek działań wojennych od czasu wojny o Falklandy w 1982 roku[4].
Mimo poważnych uszkodzeń, Rosja podjęła remont okrętu. 2 sierpnia 2024 roku Ukraina przeprowadziła kolejny atak rakietowy na stocznię w Sewastopolu[9]. Następnego dnia siły zbrojne Ukrainy opublikowały komunikat o zniszczeniu na skutek ataku okrętu podwodnego „Rostow-na-Donu”[9]. Ocenia się, że użyto do tego pocisku ATACMS[10].
Przypisy
- ↑ Rostov na Donu Finally Sunk: Attack by Defense Forces of Ukraine Brought Unexpected Results [online], Defense Express, 3 sierpnia 2024 (ang.).
- 1 2 3 4 5 6 Car′kow 2015 ↓, s. 9
- 1 2 3 Jane’s Fighting Ships 2015–2016 ↓, s. 686
- 1 2 3 4 Bartosz Wieliński: Rosja straciła okręt podwodny w porcie w Sewastopolu. Co oznaczają coraz śmielsze ataki Ukraińców na Krym?. wyborcza.pl, 14 września 2023. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ „Rostow-na-Donu” ["Ростов-на-Дону" [online], Mill.Press Flot (ros.).
- 1 2 3 4 Marcin Chała. Kalibry nad morzem. „Wojsko i Technika”. Nr 4/2015, s. 91-92, grudzień 2015. Warszawa: Zespół Badań i Analiz Militarnych.
- 1 2 3 Piotr Andrusieczko: Ukraina atakuje rosyjską bazę morską w Sewastopolu. Zniszczone co najmniej dwa okręty. wyborcza.pl, 13 września 2023. [dostęp 2023-09-14].
- 1 2 Jake Epstein, Ryan Pickrell, Leaked photos said to be a Russian submarine hit by Ukrainian missiles show severe damages that look beyond repair [online], businessinsider.com, 18 września 2023 (ang.).
- 1 2 Piotr Andrusieczko: Zatopiony przez Ukraińców okręt podwodny "Rostów nad Donem" był wart 300 mln dolarów. wyborcza.pl, 4 sierpnia 2024. [dostęp 2024-08-04].
- ↑ Suchomimus, Ukraine Destroys Submarine Rostov-na-Donu at Sevastopol Repair Bay with ATACMS! [online], YouTube [dostęp 2024-08-04] (ang.).
Bibliografia
- A. Car′kow: Rossijskij Wojenno-Morskoj Fłot 2016 g.. 2015, seria: Morskaja Kollekcyja. nr 12(193)/2015. (ros.).
- IHS Jane’s Fighting Ships 2015–2016. Stephen Saunders (red.). IHS, 2015. ISBN 978-0-7106-3143-5. (ang.).