Barwnobestia królewska

Barwnobestia królewska
Poecilotheria regalis[1]
Pocock, 1899
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

szczękoczułkopodobne

Nadgromada

szczękoczułkowce

Gromada

pajęczaki

Rząd

pająki

Rodzina

ptasznikowate

Podrodzina

Poecilotheriinae

Rodzaj

barwnobestia

Gatunek

barwnobestia królewska

Synonimy
  • Ornithoctonus gadgili Tikader, 1977
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Barwnobestia królewska[3], ptasznik królewski[4] (Poecilotheria regalis) – gatunek pająka z rodziny ptasznikowatych. Nadrzewny ptasznik osiągający 75 mm długości ciała. Występuje w południowych Indiach. Umieszczony przez IUCN w kategorii najmniejszej troski (LC). Hodowany w terrariach.

Taksonomia

Gatunek ten został opisany w 1899 roku przez Reginalda Innesa Pococka[5]. Możliwe że populacje z Ghatów Wschodnich i Zachodnich to odrębne gatunki[2].

Opis

Długość ciała samicy dochodzi do 70–75 mm przy rozpiętości odnóży do 180–190 mm, natomiast długość ciała samca nie przekracza 60 mm. Karapaks i opistosoma samicy z biało-czarnym wzorem, zaś odnóża w szaro-białe, czarne, a na spodzie dwóch pierwszych par także żółto-czarne pasy. Samiec ma ciało smuklejsze i kolorystykę mniej kontrastową[4].

Biologia i ekologia

Pająk nadrzewny[4]. Samice na wolności osiągają dojrzałość po 5–7 latach i żyją do 10–12, wytwarzając średnio dwa kokony rocznie, z których z każdego lęgnie się od 35 do 70 młodych. Samce z Ghatów Zachodnich w niewoli osiągają dojrzałość po 12 miesiącach, natomiast te z Ghatów Wschodnich po 18. Giną po pierwszym sezonie rozrodczym lub w przeciągu 24 miesięcy. W warunkach naturalnych okres do osiągnięcia dojrzałości prawdopodobnie może się wydłużyć w zależności od stanu środowiska i dostępności pokarmu[2].

Rozprzestrzenienie

Gatunek indyjski, gdzie jest szeroko rozprzestrzeniony w północnej części Ghatów Zachodnich i kilku lokalizacjach w Ghatach Wschodnich. Podawany ze stanów Andhra Pradesh, Tamilnadu, Karnataka, Maharasztra i Kerala. Najczęściej spotykany gatunek rodzaju Poecilotheria, znany z ponad 20 stanowisk. W zdegradowanych siedliskach wędrujące w poszukiwaniu samic samce odnajdywano także w uprawach teczyny wyniosłej[2].

Zagrożenie i ochrona

IUCN umieściło ten gatunek w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych ze statusem gatunku najmniejszej troski (LC), szacując trend jego populacji na malejący. Zasięg gatunku jest porozrywany. Głównym zagrożeniem jest utrata siedlisk, a dodatkowym odłów w celach handlowych. Gatunek występuje na obszarach chronionych Nagarjuna-Srisailam Tiger Reserve i Mudumalai Wildlife Sanctuary[2].

Hodowla

Gatunek szybki, agresywny i silnie jadowity, zalecany dla doświadczonych hodowców. Terrarium dla jednego dojrzałego osobnika powinno mieć wymiary 20 × 20 × 30 cm, jednak pająki te można trzymać w grupach. Za pokarm służyć mogą odpowiedniej wielkości ruchliwe owady jak świerszcze i karaczany. Rozmnażanie określane zwykle jako trudne. Dopuszczać zaleca się w osobnym, dużym pojemniku. Kokon budowany jest po 3–6 miesiącach, a odebrać można go po kolejnym miesiącu. Liczba jajeczek sięga 200[4].

Przypisy

  1. Poecilotheria regalis, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 3 4 5 S. Molur, B.A. Daniel, M. Siliwal, Poecilotheria regalis, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species [dostęp 2015-01-19] (ang.).
  3. Dominik Szymański i inni, Ptasznikowate (Theraphosidae). Etymologia nazw naukowych i propozycja nazw zwyczajowych, Kraków: Ridero, 14 marca 2025, s. 183-186, ISBN 978-83-8414-021-5 (pol.).
  4. 1 2 3 4 Poecilotheria regalis – ptasznik królewski. [w:] terrarium.pl [on-line]. 2001-2014. [dostęp 2015-01-19]. [zarchiwizowane z tego adresu (2015-01-19)].
  5. Poecilotheria regalis. [w:] World Spiders Catalog Version 16 [on-line]. [dostęp 2015-01-19].