Bazylika kolegiacka Zwiastowania Najświętszej Maryi Panny w Pułtusku

Bazylika kolegiacka Zwiastowania NMP w Pułtusku
Zabytek: nr rej. A-76 z dnia 20 stycznia 1959[1]
bazylika mniejsza, kolegiata
kościół parafialny
Ilustracja
widok ogólny
Państwo

 Polska

Województwo

 mazowieckie

Miejscowość

Pułtusk

Wyznanie

katolickie

Kościół

rzymskokatolicki

Parafia

św. Mateusza w Pułtusku

Bazylika mniejsza
• nadający tytuł

od 1975 r.
Paweł VI

Wezwanie

Zwiastowania NMP

Położenie na mapie Pułtuska
Mapa konturowa Pułtuska, w centrum znajduje się punkt z opisem „Bazylika kolegiacka Zwiastowania NMP w Pułtusku”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Bazylika kolegiacka Zwiastowania NMP w Pułtusku”
Położenie na mapie województwa mazowieckiego
Mapa konturowa województwa mazowieckiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Bazylika kolegiacka Zwiastowania NMP w Pułtusku”
Położenie na mapie powiatu pułtuskiego
Mapa konturowa powiatu pułtuskiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Bazylika kolegiacka Zwiastowania NMP w Pułtusku”
Położenie na mapie gminy Pułtusk
Mapa konturowa gminy Pułtusk, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Bazylika kolegiacka Zwiastowania NMP w Pułtusku”
Ziemia52°42′26,676″N 21°05′18,383″E/52,707410 21,088440
Strona internetowa

Bazylika kolegiacka Zwiastowania NMP w Pułtusku została ufundowana przez biskupa płockiego Pawła Giżyckiego w 1449. Od tego czasu jest drugą w hierarchii świątynią w diecezji płockiej po katedrze płockiej.

Historia i architektura

Początkowo świątynia była jednonawowa, obecnie trzynawowa. Największe zmiany w kościele zaszły w XVI wieku po 1546 r.[2] za sprawą Jana Baptysty z Wenecji, który zbudował m.in. sklepienie zdobione polichromią, kaplicę grobową fundatora przebudowy biskupa Andrzeja Noskowskiego (obecnie kaplica Najświętszego Sakramentu). Odkryte w 1994 renesansowe polichromie na sklepieniu podniosły rangę bazyliki jako zabytku, a hasło sklepienie pułtuskie weszło do historii sztuki.

W bazylice znajduje się ołtarz główny pw. Zwiastowania NMP z XVII wieku, 14 ołtarzy bocznych i posoborowy stół eucharystyczny. W kaplicy Najświętszego Sakramentu znajduje się cenny obraz Opłakiwanie z 1559 na podstawie Piety Michała Anioła.

Do najstarszych zabytków złotnictwa znajdujących się w kolegiacie można zaliczyć: monstrancję wieżyczkową i relikwiarz Krzyża Świętego z ok. 1450, kielichy gotyckie, z których najstarszy datowany jest na 1470–1480.

Ponadto obejrzeć tam można renesansowy nagrobek biskupa Noskowskiego z 1561 zapewne projektu Jana Marii Padovano, oraz płyty nagrobne innych biskupów z XV i XVI wieku, m.in. fundatora kolegiaty Pawła Giżyckiego z 1463.

W 1975 papież Paweł VI nadał kolegiacie tytuł bazyliki mniejszej.

W 2018 r. bazylika pułtuska została wpisana na listę pomników historii w ramach akcji "100 Pomników Historii na stulecie odzyskania niepodległości"[3].

Galeria

Przypisy

Bibliografia

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.