Belytinae

	Belytinae
	Forster, 1856
	Okres istnienia: alb–dziś PreꞒ Ꞓ O S D C P T J K Pg N Q
	; Aclista
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	błonkoskrzydłe
Podrząd	trzonkówki
Infrarząd	owadziarki
(bez rangi)	Proctotrupomorpha
Nadrodzina	Diaprioidea
Rodzina	Diapriidae
Podrodzina	Belytinae
Synonimy
	Belytoidae Förster, 1856; Belytoini Förster, 1856; Belytoides Förster, 1856; Belytidae Förster, 1856; Cinetinae Muesebeck et Walkley, 1951;
	Belytoidae Förster, 1856; Belytoini Förster, 1856; Belytoides Förster, 1856; Belytidae Förster, 1856; Cinetinae Muesebeck et Walkley, 1951;

Belytinae – podrodzina błonkówek z infrarzędu owadziarek i rodziny Diapriidae.

Morfologia

Błonkówki drobnych rozmiarów. Osadzone wysoko ponad nadustkiem, na wyraźnie zaznaczonym występie czoła czułki mają dość mocno wydłużone trzonki. Samice mają biczyk złożony z od dziesięciu do trzynastu (zwykle z trzynastu) członów, u samców natomiast biczyk buduje dwanaście członów, z których pierwszy jest zmodyfikowany. Skrzydło przednie charakteryzuje się stosunkowo kompletnym jak na przedstawicieli nadrodziny użyłkowaniem. Zazwyczaj obecne są trzy zamknięte komórki – kostalna, medialna i radialna. Metasoma ma drugi tergit w formie jednej, dużej płytki. Synapomorfią podrodziny jest obecność na drugim jej sternicie pary podłużnych rowków, czasem przedłużonych na kolejne sternity lub uzupełnionych listewką. W rowki te wchodzą boczne krawędzie drugiego tergitu^[1].

Ekologia i występowanie

Owady te występują najczęściej na stanowiskach wilgotnych. Są wewnętrznymi parazytoidami stadiów rozwojowych muchówek z rodzin ziemiórkowatych i grzybiarkowatych^[1].

Podrodzina kosmopolityczna. Największą różnorodność gatunkową i liczebność osiąga w chłodniejszych lasach strefy umiarkowanej półkuli południowej^[1].

Taksonomia

Takson ten wprowadzony został w 1856 roku przez Arnolda Förstera pod nazwą Belytoidae^[2]. Na przestrzeni wieków traktowany bywał z rangą rodziny, podrodziny lub plemienia^[3]. Współcześnie klasyfikuje się go jako podrodzinę w obrębie Diapriidae^[3]^[4]. Zalicza się doń około 60 opisanych rodzajów^[3]:

Acanopsilus Kieffer, 1908
Acanosema Kieffer, 1908
Acanthopsilus Kieffer, 1908
Acidopsilus Kieffer, 1909
Aclista Förster, 1856
Aclistoides Dodd, 1916
Acropiesta Förster, 1856
Anaclista Kieffer, 1916
Anommatium Förster, 1856
Anoxylabis Kieffer, 1909
Aprestes Nixon, 1957
†Archaebelyta Meunier, 1923
Belyta Jurine, 1807
Camptopsilus Kieffer, 1908
Cardiopsilus Kieffer, 1908
Cinetus Jurine, 1807
Ctenopria Oglobin, 1966
Diphora Förster, 1856
Eccinetus Muesebeck et Walkley, 1956
Eumiota Hellen, 1964
†Gaugainia Perrichot et Nel 2008^[5]
Gladicauda Early, 1980
Heterobelyta Brethes, 1916
Lithobelyta Cockerell, 1921
Macrohynnis Förster, 1856
Masnerosoma Sunholm, 1971
Meuselia Kieffer, 1909
Miota Förster, 1856
Miotella Kieffer, 1909
Monoxylabis Kieffer, 1909
Odontopsilus Kieffer, 1909
Opazon Haliday, 1857
Oxylabis Förster, 1856
Pamis Nixon, 1957
Panbelista Chambers, 1985
Pantoclis Förster, 1856
Pantolyta Förster, 1856
Pappia Szabo, 1974
Paraxylabis Kieffer, 1907
Plastobelyta Kieffer, 1906
Polypeza Förster, 1856
Praeaclista Szabo, 1974
Probelyta Kieffer, 1909
Probetyla Brues, 1922
Prosoxylabis Kieffer, 1909
†Protobelyta Jouault et Nel 2020^[6]
Prozelotypa Kieffer, 1909
Psilomma Förster, 1856
Psilommacra Macek, 1990
Psilommella Dodd, 1915
Rhynchopsilus Kieffer, 1908
Scorpioteleia Ashmead, 1897
Stylaclista Dodd, 1915
Sunholmiella Hedqvist, 1975
Synacra Förster, 1856
Synbelyta Hellen, 1964
Therinopsilus Kieffer, 1909
Tropidopsilus Kieffer, 1908
Xenismarus Ogloblin, 1959
Zygota Förster, 1856

W zapisie kopalnym takson znany jest od albu w kredzie^[5].

Przypisy

1 2 3 HenriH. Goulet HenriH., John T.J.T. Huber John T.J.T., Hymenoptera of the world: an identification guide to families, Ottawa: Agriculture Canada, 1993, s. 546-547, ISBN 978-0-660-14933-2 .
↑ Arnold Förster: Hymenopteologische Studien II. Heft. Chalicidiae und Proctotrupii. Aachen: Ernst teer Meer, 1856.
1 2 3 Norman F. Johnson. Catalog of world Proctotrupoidea excluding Platygastridae. „Memoirs of the American Entomological Institute”. 51, s. 1-825, 1992. DOI: 10.5281/zenodo.23657.
↑ Simon van Noort: Belytinae. [w:] WaspWeb: Hymenoptera of the World [on-line]. Iziko Museums of South Africa, 2004-2024. [dostęp 2024-07-10].
1 2 V. Perrichot, A. Nel. A new belytine wasp in Cretaceous amber from France (Hymenoptera: Diapriidae). „Alavesia”. 2, s. 203-209, 2008.
↑ C. Jouault, A. Nel. Taxonomic names, in A new genus and species of parasitic wasps (Hymenoptera: Diapriidae) from Hkamti mid-Cretaceous Burmese amber. „Cretaceous Research”. 115, 2020.

[gh-1] 1 2 3 HenriH. Goulet HenriH., John T.J.T. Huber John T.J.T., Hymenoptera of the world: an identification guide to families, Ottawa: Agriculture Canada, 1993, s. 546-547, ISBN 978-0-660-14933-2 .

[Förster-2] Arnold Förster: Hymenopteologische Studien II. Heft. Chalicidiae und Proctotrupii. Aachen: Ernst teer Meer, 1856.

[Johnson-3] 1 2 3 Norman F. Johnson. Catalog of world Proctotrupoidea excluding Platygastridae. „Memoirs of the American Entomological Institute”. 51, s. 1-825, 1992. DOI: 10.5281/zenodo.23657.

[Noort-4] Simon van Noort: Belytinae. [w:] WaspWeb: Hymenoptera of the World [on-line]. Iziko Museums of South Africa, 2004-2024. [dostęp 2024-07-10].

[pn8-5] 1 2 V. Perrichot, A. Nel. A new belytine wasp in Cretaceous amber from France (Hymenoptera: Diapriidae). „Alavesia”. 2, s. 203-209, 2008.

[jn20-6] C. Jouault, A. Nel. Taxonomic names, in A new genus and species of parasitic wasps (Hymenoptera: Diapriidae) from Hkamti mid-Cretaceous Burmese amber. „Cretaceous Research”. 115, 2020.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]