Betta

	Betta
	Bleeker, 1850
	; Przedstawiciel rodzaju – Betta splendens
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	promieniopłetwe
Infragromada	doskonałokostne
Rząd	okoniokształtne
Podrząd	błędnikowce
Rodzina	guramiowate
Podrodzina	Macropodusinae
Rodzaj	Betta
Synonimy
	Anostoma van Hasselt,1859; Micracanthus Sauvage ,1879; Oshimia Jordan,1919; Parophiocephalus Popta,1905; Pseudobetta Richter,1981;
	Anostoma van Hasselt,1859; Micracanthus Sauvage ,1879; Oshimia Jordan,1919; Parophiocephalus Popta,1905; Pseudobetta Richter,1981;

Betta – rodzaj słodkowodnych ryb okoniokształtnych, zaliczany do błędnikowców, rodzina guramiowate (Osphronemidae), dawniej był zaliczany do labiryntowatych. Ryby z tego rodzaju w języku polskim określane są zwyczajową nazwą bojownik, występującą również w handlu akwarystycznym.

Zasięg występowania

Ryby te obejmują swym zasięgiem rejon południowej Azji, od Pakistanu i Indii przez Półwysep Malajski do Korei.

Klasyfikacja

Gatunki zaliczane do tego rodzaju^[2]:

Betta akarensis
Betta albimarginata
Betta anabatoides – bojownik łaźcowy^[3]
Betta antoni
Betta apollon
Betta aurigans
Betta balunga
Betta bellica – bojownik pręgowany^[3], bojownik zwadliwy^[3]
Betta breviobesus
Betta brownorum
Betta burdigala
Betta channoides
Betta chini
Betta chloropharynx
Betta coccina – bojownik szkarłatnoczerwony^[4], bojownik czerwony^[5](!)
Betta compuncta
Betta cracens
Betta dimidiata
Betta edithae – bojownik Edyty^[4]
Betta enisae
Betta falx
Betta ferox
Betta foerschi – bojownik Foerscha^[4]
Betta fusca
Betta gladiator
Betta hipposideros
Betta ibanorum
Betta ideii
Betta imbellis – bojownik bezbronny^[6], bojownik karłowaty^[4]
Betta krataios
Betta kuehnei
Betta lehi
Betta livida
Betta macrostoma – bojownik plamooki^[5]
Betta mahachaiensis^[7]

Betta mandor
Betta midas
Betta miniopinna
Betta obscura
Betta ocellata
Betta pallida
Betta pallifina
Betta pardalotos
Betta patoti
Betta persephone
Betta pi
Betta picta – bojownik jawajski^[8]
Betta pinguis
Betta prima
Betta pugnax – bojownik chrobry^[9]^[4], bojownik Bredera^[3], bojownik nadobny^[3], bojownik malajski^[4]
Betta pulchra
Betta raja
Betta renata
Betta rubra
Betta rutilans
Betta schalleri
Betta simorum
Betta simplex
Betta smaragdina – bojownik szmaragdowy^[3]
Betta spilotogena
Betta splendens – bojownik wspaniały^[9],^[10], bojownik syjamski^[11],
Betta stigmosa
Betta stiktos
Betta strohi
Betta taeniata – bojownik pasiasty^[3]
Betta tomi
Betta tussyae – bojownik czerwony^[4](!)
Betta uberis
Betta unimaculata – bojownik wielki^[4]
Betta waseri

Uwaga

W polskiej literaturze 2 gatunki z tego rodzaju (B. coccina i B. tussyae) otrzymały taką samą nazwę: bojownik czerwony.

Betta albimarginata
Betta dimidiata
Betta fusca
Betta imbellis
Betta pallifina
Betta simorum
Betta simplex
Betta smaragdina
Betta tussyae

Przypisy

↑ Betta, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
↑ RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., Richard van derR. Laan Richard van derR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer’s Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 7 sierpnia 2012 [dostęp 2012-09-05] (ang.).
1 2 3 4 5 6 7 Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.
1 2 3 4 5 6 7 8 WallyW. Kahl WallyW., BurkardB. Kahl BurkardB., DieterD. Vogt DieterD., Atlas ryb akwariowych, HenrykH. Garbarczyk (tłum.), EligiuszE. Nowakowski (tłum.), Warszawa: Delta W-Z, 2000, ISBN 83-7175-260-1 .
1 2 Multimedialna Encyklopedia Powszechna WIEM edycja 2006. Young Digital Poland S.A., 2006.
↑ Adam Latusek. Bojownik bezbronny czyli mało doceniana nowość akwarystyczna. „Akwarium”. 47 (5/78), 1978.
↑ Chanon Kowasupat, Bhinyo Panijpan, Pintip Ruenwongsa, Namkang Sriwattanarothai. Betta mahachaiensis, a new species of bubble-nesting fighting fish (Teleostei: Osphronemidae) from Samut Sakhon Province, Thailand. „Zootaxa”. 3522, s. 49-60, 2012. (ang.).
↑ Hans Frey: Akwarium słodkowodne. Przekład: Wiesław Wiśniewolski. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1990. ISBN 83-217-2777-8.
1 2 Nazewnictwo ryb egzotycznych. „Akwarium”. 9-10 (1-2/70), 1970. (pol.).
↑ Stanislav Frank: Wielki atlas ryb. Przekład: Henryk Szelęgiewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1974.
↑ Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.

[itis-1] Betta, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).

[Eschmeyer-2] RonR. Fricke RonR., William NeilW.N. Eschmeyer William NeilW.N., Richard van derR. Laan Richard van derR. (red.), SEARCH, [w:] Eschmeyer’s Catalog of Fishes, California Academy of Sciences, 7 sierpnia 2012 [dostęp 2012-09-05] (ang.).

[G-3] 1 2 3 4 5 6 7 Eugeniusz Grabda, Tomasz Heese: Polskie nazewnictwo popularne krągłouste i ryby - Cyclostomata et Pisces. Koszalin: Wyższa Szkoła Inżynierska w Koszalinie, 1991.

[K-4] 1 2 3 4 5 6 7 8 WallyW. Kahl WallyW., BurkardB. Kahl BurkardB., DieterD. Vogt DieterD., Atlas ryb akwariowych, HenrykH. Garbarczyk (tłum.), EligiuszE. Nowakowski (tłum.), Warszawa: Delta W-Z, 2000, ISBN 83-7175-260-1 .

[WIEM-5] 1 2 Multimedialna Encyklopedia Powszechna WIEM edycja 2006. Young Digital Poland S.A., 2006.

[A47-6] Adam Latusek. Bojownik bezbronny czyli mało doceniana nowość akwarystyczna. „Akwarium”. 47 (5/78), 1978.

[zootaxa3522-7] Chanon Kowasupat, Bhinyo Panijpan, Pintip Ruenwongsa, Namkang Sriwattanarothai. Betta mahachaiensis, a new species of bubble-nesting fighting fish (Teleostei: Osphronemidae) from Samut Sakhon Province, Thailand. „Zootaxa”. 3522, s. 49-60, 2012. (ang.).

[Fr-8] Hans Frey: Akwarium słodkowodne. Przekład: Wiesław Wiśniewolski. Warszawa: Wydawnictwo Sport i Turystyka, 1990. ISBN 83-217-2777-8.

[A9-10-9] 1 2 Nazewnictwo ryb egzotycznych. „Akwarium”. 9-10 (1-2/70), 1970. (pol.).

[F-10] Stanislav Frank: Wielki atlas ryb. Przekład: Henryk Szelęgiewicz. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, 1974.

[mszR-11] Ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976, seria: Mały słownik zoologiczny.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]