Biblioteka Narodowa Republiki Sacha (Jakucja)

Biblioteka Narodowa Republiki Sacha (Jakucja)

Национальная библиотека Республики Саха (Якутия)

Zabytkowy budynek biblioteki użytkowany do 1973 roku.
Państwo	Rosja
Republika	Jakucja
Miejscowość	Jakuck
Adres	пр. Ленина, д. 40
Data założenia	1925
Wielkość zbiorów	1 800 000
Położenie na mapie Jakucji Biblioteka Narodowa Republiki Sacha (Jakucja)
Położenie na mapie Rosji Biblioteka Narodowa Republiki Sacha (Jakucja)
62°01′31,54″N 129°43′30,66″E/62,025428 129,725183
Strona internetowa

Biblioteka Narodowa Republiki Sacha (Jakucja) – biblioteka w północno-wschodniej części Federacji Rosyjskiej w Jakucku.

14 września 1925 roku Rada Komisarzy Ludowych Jakuckiej ASRR na rozszerzonym posiedzeniu uchwaliła powstanie Jakuckiej Państwowej Biblioteki Narodowej^[1].

W latach 1935–1938 biblioteka nosiła imię Iwana Nikołajewicza Winokurowa^[2].

W 1938 roku bibliotekę przekształcono w Jakucką Bibliotekę Centralną (Jakutskuju gosudarstwiennuju centralnuju bibliotieku), a w 1942 roku w Państwową Bibliotekę Naukową JASRR. W 1949 roku z okazji 100 rocznicy urodzin Puszkina bibliotece nadano jego imię. W 1990 roku otrzymała status biblioteki narodowej^[3].

Filiami biblioteki są: Centrum Dzieci i Młodzieży oraz istniejące od 2002 roku Centrum Michaiła Jefimowicza Nikołajewa, które powstało we wsi Oktomcy z której pochodził pierwszy prezydent Republiki Sacha (Jakucja)^[4][5].

Do 1973 roku biblioteka mieściła się w budynku zbudowanym w latach 1907–1911 dla biblioteki publicznej^[6]. Projektantem gmachu był polski architekt Klemens Leszewicz, który w latach 1907–1913 pełnił funkcję architekta obwodowego w Jakucku^[7][8][9]. Z powodu problemów z fundamentami budynek przez 10 lat stał opuszczony. Wyremontowano go w latach 1996–2003. Po otwarciu w zabytkowym budynku umieszczono oddział zbiorów regionalnych (otdieł obsłużywanija nacyonalno-krajewiedczeskimi fondami) i Centrum Badań Zabytkowych książek (Nauczno-issledowatielskij centr kniżnych pamiatnikow)^[10]. Służył on też czytelnikom podczas remontu nowego budynku biblioteki^[11].

W 1973 roku biblioteka przeprowadziła się do nowego gmachu. W 2022 roku został on wyremontowany^[12][13]. Za 40 mln rubli przeprowadzono remont w magazynie książek o powierzchni 760 m². W całym budynku wyremontowano podłogi i łazienki, pomalowano ściany. Została wymieniona instalacja elektryczna, wentylacja i zamontowano energooszczędne lampy^[11].

Zbiory biblioteki liczą 1,8 miliona woluminów, w tym unikalne zbiory w języku jakuckim i językach rdzennej ludności Północy^[14].

W 1927 roku biblioteka otrzymała prawo do otrzymywania egzemplarza obowiązkowego druków lokalnych, a od 1931 roku bezpłatnego obowiązkowego druków wydawanych na terenie ZSRR. Przepisy zmieniono w 1949 roku ograniczając do literatury wydawanej na terenie całego kraju, a dotyczącej tematyki związanej z Jakucją^[15].

Obecnie biblioteka ma prawo do bezpłatnego egzemplarza obowiązkowego druków z terenu Republiki i płatnego druków z terenu całego kraju związanych z Jakucją^[3]. Od 2017 roku także druków wydanych w formie cyfrowej^[16].

• 2001: Biblioteka została laureatem konkursu Okno na Rosję (Okno w Rossiju) zyskując tytuł biblioteki 2001 roku^[17]