Biela voda (dopływ Wagu)

Biela voda - rzeka w Karpatach Zachodnich w zachodniej Słowacji, prawobrzeżny dopływ Wagu. Długość 25,2 km[1].

Źródła w Jawornikach, w najwyżej położonej części wsi Lazy pod Makytou, w postaci trzech drobniejszych cieków wodnych, spływających z wysokości ok. 800 m n.p.m. w kierunku południowym spod głównego grzbietu Jaworników w rejonie szczytu Kohútka (913 m n.p.m.) i przełęczy Pod Kohútkou (880 m n.p.m.). Spływa początkowo w kierunku południowo-zachodnim, a od osady Čertov w kierunku południowym głęboką, zalesioną i z rzadka jedynie zabudowaną doliną, przyjmując szereg drobnych dopływów. Od centrum miejscowości Lazy pod Makytou, gdzie przyjmuje lewobrzeżny dopływ Gabčovský potok i prawobrzeżny Baluchovský potok, dolina wyraźnie się rozszerza. Niżej, w miejscowości Lúky, Biela voda przyjmuje prawobrzeżny dopływ Beňadín, a jej dolina wykręca ku południowemu wschodowi. Płynie przez miejscowości Záriečie, Mestečko i Dohňany, po czym w Púchovie, na wysokości ok. 260 m n.p.m., uchodzi do Wagu[2].

Historycznie notowana pod nazwami Pucho patak (1669), aqua Puchoviensis (1720), Bili potok (1782-1784), Bila woda (1806) czy Bjela Rjeka (1854). Obecnie lokalnie występuje pod nazwami Biela, Biela rieka, Bielova rieka, Púchovský potok, Púchovská riečka, Púchovská voda. Nazwy z przymiotnikiem biela (biała) pochodzą od koloru podłoża koryta potoku, tworzonego na znacznym odcinku jasnymi skałami wapiennymi[1].

Od przyjęcia prawobrzeżnego dopływu Beňadín dolina Bielej vody stanowi granicę między Jawornikami (na północnym wschodzie) a Białymi Karpatami (na południowym zachodzie)[2].

Dolną częścią doliny Białej vody (poniżej miejscowości Lúky) biegnie droga krajowa nr 49 z Púchova do przejścia granicznego z Republiką Czeską na Przełęczy Lyskiej (455 m n.p.m.; cz. Hraniční přechod Střelná/Lysá pod Makytou) i równolegle do niej linia kolejowa Púchov-Horní Lideč (już w Czechach)[2].

Górną częścią doliny (powyżej miejscowości Lúky) biegnie lokalna droga przez Lazy pod Makytou do przejścia granicznego z Czechami na przełęczy Pod Kohútkou (i dalej do miejscowości Nový Hrozenkov w dolinie Górnej Beczwy[2].

Przypisy

  1. 1 2 Jaromír Krško: Hydronymia stredného povodia Váhu (od Trenčína po Žilinu). Banská Bystrica: Belianum. Vydavateľstvo Univerzity Mateja Bela v Banskej Bystrici. Filozofická fakulta, 2022, s. 22-23, seria: Hydronymia Slovaciae. ISBN 978-80-557-1998-6.
  2. 1 2 3 4 Mapa turystyczna. [dostęp 2025-05-19].