Bilbil oliwkowy

Bilbil oliwkowy
Pycnonotus plumosus[1]
Blyth, 1845
Ilustracja
Zdjęcie wykonane w Hindhede Nature Park w Singapurze
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

wróblowe

Podrząd

śpiewające

Rodzina

bilbile

Rodzaj

Pycnonotus

Gatunek

bilbil oliwkowy

Podgatunki
  • P. p. plumosus Blyth, 1845
  • P. p. hutzi Stresemann, 1938
  • P. p. hachisukae Deignan, 1952
  • P. p. porphyreus Oberholser, 1912
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Bilbil oliwkowy[3] (Pycnonotus plumosus) − gatunek małego, śpiewającego ptaka z rodziny bilbili (Pycnonotidae). Zamieszkuje Azję Południowo-Wschodnią. Nie jest zagrożony wyginięciem.

Systematyka

Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) wyróżnia cztery podgatunki P. plumosus[4][5]:

  • P. plumosus plumosus Blyth, 1845bilbil oliwkowy[3]Półwysep Malajski, wschodnia Sumatra, Jawa, Bali oraz zachodnie i południowe Borneo;
  • P. plumosus hutzi Stresemann, 1938bilbil borneański[3] – północne i wschodnie Borneo;
  • P. plumosus hachisukae Deignan, 1952 – wyspy u wybrzeży północnego Borneo i południowo-zachodnie Filipiny;
  • P. plumosus porphyreus Oberholser, 1912bilbil kreskogłowy[3] – zachodnia Sumatra i pobliskie wyspy.

Nazwa podgatunku insularis okazała się zajęta i została zastąpiona przez hachisukae[4][5]. Podgatunki chiroplethis (Anambas), billitonis (Belitung) i sibergi (Bawean) zsynonimizowano z podgatunkiem nominatywnym[4][5]. Bilbil szaroczelny (Pycnonotus cinereifrons) z wyspy Palawan, uznawany dawniej za podgatunek bilbila oliwkowego[5], został w 2010 roku wydzielony jako osobny gatunek[4][6].

Morfologia

Długość ciała 19–20,5 cm; masa ciała 24–36 g[7]. Obie płcie są do siebie podobne; samice przeciętnie nieco mniejsze od samców[7].

Występowanie

Występuje w Brunei, Indonezji, Malezji, Mjanmie, Tajlandii, Singapurze i na Filipinach[2].

Jego naturalnym środowiskiem występowania są subtropikalne i tropikalne wilgotne lasy nizin (zazwyczaj do 500 m n.p.m.)[2].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje bilbila oliwkowego za gatunek najmniejszej troski (LC – least concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, aczkolwiek ptak ten opisywany jest jako bardzo liczny. Ze względu na brak istotnych zagrożeń i dowodów na spadki liczebności organizacja BirdLife International ocenia trend liczebności populacji jako prawdopodobnie stabilny[2].

Przypisy

  1. Pycnonotus plumosus, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 3 4 Pycnonotus plumosus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  3. 1 2 3 4 Systematyka i nazewnictwo polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Rodzina: Pycnonotidae Gray,GR, 1840 - bilbile - Bulbuls (wersja: 2024-06-23). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2025-04-27].
  4. 1 2 3 4 F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v15.1). [dostęp 2025-04-27]. (ang.).
  5. 1 2 3 4 Olive-winged Bulbul (Pycnonotus plumosus). IBC: The Internet Bird Collection. [dostęp 2012-08-11]. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-06)]. (ang.).
  6. C.H. Oliveros & R.G. Moyle. Origin and diversification of Philippine bulbuls. „Molecular Phylogenetics and Evolution”. 54 (3), s. 822–832, 2010. DOI: 10.1016/j.ympev.2009.12.001. (ang.).
  7. 1 2 L. Fishpool, J.A. Tobias & G.M. Kirwan: Olive-winged Bulbul (Pycnonotus plumosus), version 1.0. [w:] Birds of the World (red. J. del Hoyo, A. Elliott, J. Sargatal, D.A. Christie & E. de Juana) [on-line]. Cornell Lab of Ornithology, Ithaca, NY, USA, 2020. [dostęp 2025-04-27]. (ang.). Publikacja w zamkniętym dostępie – wymagana rejestracja, też płatna, lub wykupienie subskrypcji

Linki zewnętrzne