Bocznianka niebieskoszara
%252C_to_serve_as_an_atlas_to_the_%22Handbook_of_British_Fungi%22_(Pl._243)_(6056237606).jpg) | |
| Systematyka | |
| Domena | |
|---|---|
| Królestwo | |
| Typ | |
| Klasa | |
| Rząd | |
| Rodzina | |
| Rodzaj | |
| Gatunek |
bocznianka niebieskoszara |
| Nazwa systematyczna | |
| Hohenbuehelia atrocoerulea (Fr.) Singer Lilloa 22: 255 (1951) [1949] | |
Bocznianka niebieskoszara (Hohenbuehelia atrocoerulea (Fr.) Singer) – gatunek grzybów z rodziny boczniakowatych (Pleurotaceae)[1].
Systematyka i nazewnictwo
Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Hohenbuehelia, Pleurotaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].
Po raz pierwszy takson ten zdiagnozował w 1815 r. Elias Fries, nadając mu nazwę Agaricus atrocoeruleus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1949 r. Rolf Singer, przenosząc go do rodzaju Hohenbuehelia[1].
Polską nazwę zaproponował Władysław Wojewoda w 2003 r. Feliks Teodorowicz używał nazwy przyuszek ciemnobłękitny[2].
Morfologia
Grzyb cyfelloidalny o bazydiokarpie siedzącym.
Średnica 2–5 cm, kształt muszlowaty, półokrągły, nerkowaty lub wachlarzowaty. U młodych owocników wierzchołek jest wypukły i przyczepiony do podłoża. U starszych występuje krótki trzon. Powierzchnia dość zmienna, o barwie niebieskoczarnej, szarobrązowej, oliwkowej lub czerwonobrązowej, czasami białawej z niebieskoszarym odcieniem[3].
Początkowo białe, potem kremowożółte, rozwidlone[3].
Bardzo krótki, boczny, pełny[3].
Białawy, o mącznym zapachu i smaku. Pod skórką kapelusza występuje galaretowata warstewka, po wyschnięciu tworząca na przekroju czarną linię[3].
- Gatunki podobne
Charakterystycznymi cechami bocznianki niebieskoszarej są: kształt, łatwo ściągająca się skórka o gumowatej konsystencji, a także mączny zapach i smak[3].
Występowanie
Bocznianka niebieskoszara występuje w Europie, Ameryce Południowej i Północnej[4]. Na terenie Polski do 2003 r. podano 7 stanowisk[2]. Aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Według tego atlasu jest gatunkiem rzadkim i zagrożonym[5].
Występuje w lasach. Nadrzewny saprotrof lub słaby pasożyt. Owocniki pojawiają się od lipca do listopada pojedynczo lub w skupiskach na żywych lub obumarłych drzewach, głównie liściastych, zwłaszcza na bukach, dębach[3], brzozach, wierzbie iwa[2], a także innych drzewach liściastych[5]. Jak wszystkie bocznianki jest także grzybem nicieniobójczym. Jej grzybnia za pomocą klejących cyst strzępkowych atakuje nicienie i trawi je[6].
Przypisy
- 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2018-12-02] (ang.).
- 1 2 3 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 300, ISBN 83-89648-09-1.
- 1 2 3 4 5 6 Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, s. 207, ISBN 978-83-245-9550-1.
- ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2018-12-02].
- 1 2 Aktualne stanowiska bocznianki niebieskoszarej w Polsce [online] [dostęp 2018-12-03].
- ↑ G. Consiglio, L. Setti, R.G. Thorn, New species of Hohenbuehelia, with comments on the Hohenbuehelia atrocoerulea – Nematoctonus robustus species complex, „Persoonia”, 41, 2009, s. 202–212, DOI: 10.3767/persoonia.2018.41.10.