Bogusław Cygler

Bogusław Cygler
Data i miejsce urodzenia

1 maja 1936
Ostojów

Data i miejsce śmierci

18 grudnia 2020
Gdańsk

Profesor nauk humanistycznych
Specjalność: historia Polski i powszechna XIX w.
Alma Mater

Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Gdańsku

Doktorat

1962

Habilitacja

1970

Profesura

1990

Nauczyciel akademicki
Uczelnia

Uniwersytet Gdański
Bałtycka Wyższa Szkoła Humanistyczna w Koszalinie

Odznaczenia
Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi Brązowy Medal „Za zasługi dla obronności kraju” Medal Komisji Edukacji Narodowej Odznaka tytułu honorowego „Zasłużony Nauczyciel PRL” Złota odznaka „W Służbie Penitencjarnej”
Odznaka honorowa „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”

Bogusław Antoni Cygler (ur. 1 maja 1936 w Ostojowie[1], zm. 18 grudnia 2020 w Gdańsku[2]) – polski historyk, profesor nauk humanistycznych.

Życiorys

Urodził się w rodzinie Jana (1888–1947), inżyniera górnika, i Jadwigi z domu Nowickiej (1896–1986), nauczycielki. Miał czworo rodzeństwa: Tadeusza (1920–1983), Danutę Jadwigę po mężu Grus (1922–1990), Włodzimierza (1926–1943) i Jerzego (1927–1943).

Po wybuchu II wojny światowej, do 1942 przebywał w Warszawie. Później z rodziną mieszkał w Opatowie[3].

Po wojnie, od 1946 z rodzicami i siostrą mieszkał w Złotowie, gdzie do 1949 uczęszczał do Szkoły Podstawowej, następnie do 1952 do Państwowej Średniej Szkoły Ogólnokształcącej. Niedopuszczony do matury w latach 1952–1953 pracował jako pomocnik bibliotekarza w Bibliotece Powiatowej w Złotowie, w 1953–1954 powtarzał ostatnią klasę i zdał maturę w I Liceum Ogólnokształcącym im. Wincentego Pola w Pile[3]. W 1954 rozpoczął studia w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Gdańsku na kierunku Historia, które ukończył 23 czerwca 1958 z tytułem magistra[4]. Specjalizował się w historii Polski i powszechnej XIX wieku. Doktorat obronił w 1962. Habilitował się w 1970. Tytuł naukowy profesora uzyskał w 1990. Pełnił funkcje: dziekana Wydziału Humanistycznego Uniwersytetu Gdańskiego (1972–1975)[5], prorektora UG ds. dydaktyki, dyrektora Instytutu Historii tej uczelni. Równocześnie pracował w Pomorskiej Akademii Pedagogicznej w Słupsku (1994–1995) i w Bałtyckiej Wyższej Szkole Humanistycznej w Koszalinie (1995–2001), gdzie był prodziekanem Wydziału Humanistycznego i kierownikiem Katedry Historii Nowożytnej[3].

W latach 1951–1954 był członkiem ZMP, od 1954 członkiem ZSP, w latach 1957–1981 członkiem PZPR, od 1972 członkiem ORMO oraz członkiem ZNP[1]. W latach 1975–1980 był członkiem Rady Naukowej Biblioteki PAN w Gdańsku, także członkiem Rady Naukowej Instytutu Bałtyckiego. Pełnił funkcję prezesa Zarządu Wojewódzkiego Towarzystwa Krzewienia Kultury Świeckiej w Gdańsku (1977–1981) i prezesa Oddziału Gdańskiego Towarzystwa Historycznego (1985). W latach 1985–1987 przewodniczył Wydziałowi I (Nauk Społecznych i Humanistycznych) Gdańskiego Towarzystwa Naukowego, następnie był wiceprzewodniczącym[3].

Od 1958 był mężem Barbary z domu Śródka (1936–2023), nauczycielki historii. Ojciec Anny po mężu Kanthak, gdańskiej pisarki, i Dagmary po mężu Larsen[3]. Dziadek Jana Kanthaka, posła na Sejm RP.

Zmarł w Gdańsku na COVID-19 w czasie światowej pandemii tej choroby[6]. Pochowany 5 stycznia 2021 w grobie rodzinnym na cmentarzu Łostowickim (kwatera 15-32-17)[7].

Publikacje

  • Zjednoczenie Emigracji Polskiej 1837–1846 (1963)
  • Działalność polityczno-społeczna Joachima Lelewela na emigracji w latach 1831–1861 (1969)
  • Pułkownik Ludwik Oborski, szermierz wolności: (1789–1873) (1976)
  • Powstańcy listopadowi w Elblągu i na Żuławach (1986)
  • ...Z wolnością mego sumienia: poglądy Joachima Lelewela na religię i rolę Kościoła łacińskiego w dziejach (1992)

Ordery i odznaczenia

Źródło:[9][10].

Nagrody i wyróżnienia

  • nagrody Rektora UG (1972, 1973, 1974, 1975, 1976, 1977, 1978, 1979, 1980, 1981)
  • nagroda Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki III stopnia za osiągnięcia dydaktyczno‑organizacyjne (1975)
  • nagroda Ministra Nauki, Szkolnictwa Wyższego i Techniki II stopnia za osiągnięcia naukowo‑badawcze (1977)

Źródło:[9][10].

Przypisy

  1. 1 2 Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej [online], katalog.bip.ipn.gov.pl [dostęp 2025-02-25].
  2. Pożegnanie – prof. Bogusław Cygier. ug.edu.pl. [dostęp 2020-12-18]. (pol.).
  3. 1 2 3 4 5 CYGLER BOGUSŁAW, prorektor Uniwersytetu Gdańskiego – Encyklopedia Gdańska [online], gdansk.gedanopedia.pl [dostęp 2025-02-25].
  4. Śp. Bogusław Antoni Cygler
  5. Strona Wydziału Filologicznego UG
  6. Jan Kanthak żegna zmarłego dziadka. fakt.pl. [dostęp 2020-12-22]. (pol.).
  7. Wyszukiwarka Cmentarze w Gdańsku [online], cmentarze-gdanskie.pl [dostęp 2025-02-25].
  8. Lista odznaczonych | Uniwersytet Gdański [online], ug.edu.pl [dostęp 2025-02-25].
  9. 1 2 Arkadiusz Janicki. Profesor Bogusław Antoni Cygler (ur. 1 maja 1936, zm. 17 grudnia 2020). „Rocznik Gdańsk”. t. LXXXI, s. 352–354, 2021. Gdańsk. ISSN 0080-3456.
  10. 1 2 Arkadiusz Janicki. Bogusław Antoni Cygler (1936–2020) – wybitny znawca dziejów Wielkiej Emigracji, zasłużony dla rozwoju Wydziału Humanistycznego i Uniwersytetu Gdańskiego. „Studia Historica Gedanensia”. Tom XV, s. 309–333, 2024. Gdańsk: Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego. ISSN 2081-3309. [dostęp 2025-02-25].

Bibliografia