Bolesław Rodkiewicz
B. Rodkiewicz w mundurze inspektora SG | |
| inspektor SG | |
| Pełne imię i nazwisko |
Bolesław Franciszek Henryk Rodkiewicz |
|---|---|
| Data i miejsce urodzenia |
2 kwietnia 1889 |
| Data i miejsce śmierci |
11–14 maja 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1940 |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
komendant inspektoratu |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
Bolesław Franciszek Henryk Rodkiewicz[a] (ur. 2 kwietnia 1889 w Siennicy, zm. 11–14 maja 1940 w Kalininie) – inspektor Straży Granicznej, major piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się 2 kwietnia 1889 roku w Siennicy, w rodzinie Stanisława i Teofili z Czubowiczów[2]. Ukończył Gimnazjum Chrzanowskiego w Warszawie i trzy lata studiów na Politechnice Lwowskiej. Działacz Związku Strzeleckiego i Związku Walki Czynnej. Od 6 sierpnia 1914 roku w Legionach Polskich, komendant koszar „Oleandry” w Krakowie, służył w 1 pułku piechoty. Członek Polskiej Organizacji Wojskowej. W lipcu 1917 roku, po kryzysie przysięgowym, został internowany w obozie w Szczypiornie. W listopadzie został przeniesiony do obozu karnego w Rastatt[3].
Od lutego 1919 roku w Wojsku Polskim, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej. Służył m.in. w 33 pułku piechoty i Misji Wojskowej na Dalekim Wschodzie. 1 czerwca 1921 roku, w stopniu porucznika, pełnił służbę w dowództwie 3 Armii, pozostając w ewidencji 1 pułku piechoty Legionów[4]. W latach 1921–1922 był attaché wojskowym w Pradze. 3 maja 1922 roku został zweryfikowany w stopniu kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i 1051. lokatą w korpusie oficerów piechoty. W 1923 roku pozostawał w stanie nieczynnym[5]. W następnym roku pełnił służbę w 44 pułku piechoty Strzelców Kresowych w Równem[6]. W latach 1924–1925 kierownik referatu wywiadowczego dowództwa 13 Dywizji Piechoty w Równem.
28 czerwca 1926 roku został przeniesiony z Dowództwa Okręgu Korpusu Nr II w Lublinie do Korpusu Ochrony Pogranicza[7], w którym pełnił służbę na stanowisku oficera sztabu Dowództwa 5 Brygady Ochrony Pogranicza w Łachwie, następnie oficera sztabu Dowództwa 6 Brygady Ochrony Pogranicza w Wilnie i od 1927 roku dowódcy 3 kompanii w 21 batalionie granicznym w Niemenczynie. 18 lutego 1928 roku został awansowany na majora ze starszeństwem z dniem 1 stycznia 1928 roku i 67. lokatą w korpusie oficerów piechoty[8]. 26 kwietnia 1928 roku został przeniesiony z KOP do dyspozycji Ministra Skarbu i wyznaczony na stanowisko szefa Oddziału II Informacyjnego Komendy Głównej Straży Granicznej w Warszawie[9][10]. Pełniąc służbę w Straży Granicznej pozostawał w ewidencji 44 pułku piechoty Strzelców Kresowych w Równem[11][12]. Pełniąc służbę w Komendzie Głównej SG został z dniem 1 września 1934 przydzielony na sześciomiesięczną praktykę w Straży Granicznej[13]. Z dniem 30 kwietnia 1935 został przeniesiony w stan nieczynny bez poborów[14], a z dniem 30 czerwca tego roku przeniesiony w stan spoczynku[15]. Następnie pełnił służbę na stanowisku komendanta Zachodniomałopolskiego Inspektoratu Okręgowego Straży Granicznej w Krakowie[16].
Po agresji ZSRR na Polskę z 17 września 1939, w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. W kwietniu 1940 był jeńcem obozu w Ostaszkowie[16]. Przez pewien czas pełnił funkcję tzw. starszego korpusu oficerskiego obozu[17]. Między 10 a 13 maja 1940 został przekazany do dyspozycji naczelnika Zarządu NKWD Obwodu Kalinińskiego[16] – lista wywózkowa nr 058/3 z maja 1940[16], pozycja 20[2]. Między 11 a 14 maja 1940 został zamordowany w Kalininie[2][16] (obecnie Twer) przez funkcjonariuszy Obwodowego Zarządu NKWD w Kalininie oraz pracowników NKWD przybyłych z Moskwy na mocy decyzji Biura Politycznego KC WKP(b) z 5 marca 1940. Ofiary tej zbrodni grzebano potajemnie na terenie leśnym, w bezimiennych mogiłach zbiorowych, gdzie od 2 września 2000 mieści się oficjalnie Polski Cmentarz Wojenny w Miednoje[18][19].
Upamiętnienie
5 października 2007 Minister Obrony Narodowej mianował go pośmiertnie na stopień pułkownika[20], a 26 października 2007 Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji awansował go pośmiertnie na stopień nadinspektora Straży Granicznej[21]. Awanse zostały ogłoszone 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”.
17 września 2008 roku przy Zespole Szkół w Damnicy przy ul. Marii Konopnickiej 1 z inicjatywy gimnazjum im. Marii Skłodowskiej-Curie w Damnicy posadzono Dąb Pamięci Bolesława Rodkiewicza[22].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 4960[2]
- Krzyż Niepodległości – 12 marca 1931 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”[23][24][25]
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski – 10 listopada 1928 „za zasługi na polu pracy niepodległościowej oraz około ochrony bezpieczeństwa granic”[26]
- Krzyż Walecznych[2]
- Złoty Krzyż Zasługi – 18 marca 1932 „za zasługi na polu zwalczania przemytnictwa”[27]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[28][2]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[28][2]
- Odznaka „Za wierną służbę”[28]
- Odznaka Pamiątkowa Więźniów Ideowych[28]
Zobacz też
Uwagi
Przypisy
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935, s. 60.
- 1 2 3 4 5 6 7 Księga Cmentarna Miednoje 2006 ↓, s. 754.
- ↑ Waliś 2017 ↓, s. 138.
- ↑ Spis oficerów służących czynnie w dniu 1.6.1921 r. Dodatek do Dziennika Personalnego M.S.Wojsk. Nr 37 z 24 września 1921 r., s. 23, 843.
- ↑ Rocznik Oficerski 1923 ↓, s. 414.
- ↑ Rocznik Oficerski 1924 ↓, s. 235, 358.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 25 z 28 czerwca 1926 r., s. 197.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 5 z 21 lutego 1928 r., s. 46.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 26 kwietnia 1928 r., s. 178.
- ↑ Henryk Mieczysław Kula, Polska Straż Graniczna w latach 1928–1939, Wydawnictwo Bellona, Warszawa 1994, ISBN 83-11-08267-1, s. 59, jako mjr Bolesław Rotkiewicz.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928 ↓, s. 125, 182.
- ↑ Rocznik Oficerski 1932 ↓, s. 32, 428.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 22 grudnia 1934, s. 275.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 8 z 1 czerwca 1935, s. 58.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 10 z 4 lipca 1935, s. 85.
- 1 2 3 4 5 Убиты в Калинине 2019 ↓, s. 266.
- ↑ Andrzej Przewoźnik, Jolanta Adamska, Katyń. Zbrodnia, prawda, pamięć, Warszawa: Świat Książki, 2010, s. 84, ISBN 978-83-247-2036-1, OCLC 750956033.
- ↑ Polski Cmentarz Wojenny w Miednoje. Niemy świadek sowieckiego bestialstwa - Historia [online], www.polskieradio.pl [dostęp 2025-01-27].
- ↑ Cmentarze katyńskie [online] [dostęp 2025-01-28] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 roku w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Bożena Łojek: Pośmiertne awansowanie żołnierzy i funkcjonariuszy Rzeczypospolitej Polskiej zamordowanych w 1940 r. w ZSRR w wyniku zbrodni katyńskiej, [w:] Zeszyty Katyńskie (nr 23), Warszawa 2008, s. 215, 225. ISBN 978-83-917780-5-0.
- ↑ „Ocalić od zapomnienia...”. damnica.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-03-04)]. damnica.pl [dostęp 2012-03-31] oraz Raport z uroczystości posadzenia dębu. Zespół Szkół w Damnicy katyn-pamietam.pl [dostęp 2012-03-31].
- ↑ M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 100.
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-06-01].
- ↑ Kartoteka personalno-odznaczeniowa. Wojskowe Biuro Historyczne. [dostęp 2024-06-01].
- ↑ M.P. z 1928 r. nr 260, poz. 632.
- ↑ M.P. z 1932 r. nr 65, poz. 85.
- 1 2 3 4 Na podstawie fotografii [1].
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Rocznik Oficerski 1923. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1923.
- Rocznik Oficerski 1924. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1924.
- Rocznik Oficerski 1928. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1928.
- Rocznik Oficerski 1932. Warszawa: Ministerstwo Spraw Wojskowych, 1932.
- Убиты в Калинине, захоронены в Медном : Книга памяти польских военнопленных – узников Осташковского лагеря НКВД, расстрелянных по решению Политбюро ЦК ВКП(б) от 5 марта 1940. Лариса Еремина (red.). T. 2: Биограммы военнопленных M–Я. Moskwa: Stowarzyszenie Memoriał, 2019. ISBN 978-5-6041921-5-3.
- Zuzanna Gajowniczek, Bernadetta Gronek, Bernard Kayzer: Miednoje. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Grzegorz Jakubowski (red.). T. 2 M–Ż. Warszawa: Rada Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa, 2006. ISBN 83-89474-06-9.
- Materiały źródłowe do dziejów legionistów internowanych w Szczypiornie w 1917 roku. Grzegorz Waliś (oprac.). Kalisz: Archiwum Państwowe w Kaliszu, 2017. ISBN 978-83-938559-8-8.