Boris Kudlička
Boris F. Kudlička (ur. 5 grudnia 1972 w Rużomberku) – słowacki scenograf, architekt, projektant.
Życiorys
Absolwent scenografii w Katedrze Projektowania Scenografii i Kostiumu na Wydziale Teatralnym Akademii Sztuk Pięknych w Bratysławie oraz Akademii Sztuk Pięknych w Groningen. Od 1995 roku związany z Teatrem Wielkim – Operą Narodową w Warszawie. Najpierw jako współpracownik i asystent Andrzeja Kreütz-Majewskiego, później jako naczelny scenograf. To wtedy rozpoczął się proces kształtowania się wyrazistego stylu Kudlički, charakteryzujący się minimalistyczną kompozycją, sięganiem po nieoczywiste materiały w przestrzeni teatralnej czy też środki wyrazu przynależne innym dziedzinom, jak plastyka, film, sztuki wizualne, design, co powoduje, że jego realizacje są nieoczywiste, oparte na kontrastach i pozostawiają widzowi duże pole do interpretacji.
W 2025 został rekomendowany na dyrektora Teatru Wielkiego – Opery Narodowej w Warszawie[1].
Scenografia
Od 1996 roku samodzielnie tworzy scenografie przede wszystkim do spektakli operowych. Rozpoczęta w 1999 roku współpraca z Mariuszem Trelińskim zaowocowała realizacją kilkunastu tytułów operowych: Madame Butterfly[2], Król Roger[3], Otello, Don Giovanni, Oniegin, Dama pikowa, Andrea Chénier, La Bohème, Orfeusz i Eurydyka, Borys Godunow, Jolanta, Zamek Sinobrodego, Aleko, Traviata, Turandot, Latający Holender[4], Salome[5][6], Powder Her Face[7], Tristan i Izolda[8], Umarłe miasto, Ognisty Anioł, Halka. Z powodzeniem współpracuje z czołowymi teatrami operowymi i festiwalami na świecie, m.in. z Metropolitan Opera w Nowym Jorku[9], Royal Opera House w Londynie[10], Staatsoper w Berlinie, festiwalem Aix-en-Provence, Théatre Royal de la Monnaie w Brukseli, Washington Opera, Los Angeles Opera, Welsh National Opera w Cardiff, Tokyo Bunka Kaikan, Opera du Rhin w Strasbourgu, Semperoper w Dreźnie, San Francisco Opera, Oper Frankfurt, Operach Królewskich w Sztokholmie i Kopenhadze, Teatrem Maryjskim w Sankt Petersburgu, Festspielhaus w Baden-Baden, Teatrze Narodowym w Pradze i innych. Do realizacji swoich projektów operowych zapraszają go światowej sławy reżyserzy.
Spektaklem Śmierć w Wenecji rozpoczęła się jego współpraca z Keithem Warnerem, której efektem były produkcje: Króla Leara Ariberta Reimanna i Burzy Thomasa Adésa (Frankfurt), Simona Boccanegry Verdiego (Strasburg), Wesela Figara Mozarta, Diabłów z Loudun Krzysztofa Pendereckiego (Teatr Wielki – Opera Narodowa w Warszawie) oraz Otello (Royal Opera House w Londynie).
Dla japońskiego reżysera teatralnego Amona Miyamoto zaprojektował scenografię m.in. do Złotej pagody Mishimy (Kanagawa Arts Center w Jokohamie i Lincoln Festival w Nowym Jorku), a także Czarodziejski flet Mozarta (Landestheater w Linzu oraz Tokyo Bunka Kaikan) oraz Kinkakuji Mayuzumi (Opéra National du Rhin oraz Tokyo Bunka Kaikan) oraz oraz Kinkakuji Mayuzumi (Opéra National du Rhin oraz Tokyo Bunka Kaikan) i Madame Butterfly Pucciniego z kostjumami Kenzo w San Francisco Opera, Semper Oper Dreznie oraz Bunka Kaikan Hall w Tokyo.
Z Dalem Duisingiem współpracował przy realizacjach Podróży do Reims Rossiniego, Gwałtu na Lukrecji Brittena i Opowieści Hoffmanna Offenbacha (Frankfurt Oper), Medei Cherubiniego i Pasji św. Jana (Nederlandse Reisopera) oraz Jasia i Małgosi Humperdincka (Staatsteater Bern) i L’étoile Chabriera (Staatsoper Berlin).
Na zaproszenie słowackiej reżyserki Slavy Daubnerovej przygotował scenografie do oper Lolita Szczedrina w Pradze[11] i Petersburgu, Salome w Straussa (Staatsteater Karlsruhe)[12] oraz Melancholia Karlssona (Królewska Opera w Sztokholmie).[13]
Architektura / design
Zainteresowania zawodowe Borisa Kudlički nie ograniczają się tylko do opery. Od 2009 do 2018 roku wraz z Marcinem Mostafą i Natalią Paszkowską prowadził pracownię architektoniczną WWAA. Współprojektował m.in. ekspozycje polskich pawilonów na Expo w Hanowerze w 2000 roku i Expo w Szanghaju w 2010. Obecnie pracuje nad wystawą stałą w Muzeum Historii Polski, realizację której konsorcjum WWAA / Platige Image wygrało w międzynarodowym konkursie przeprowadzonym przez Muzeum. Odpowiadał m.in. za projekt trybuny dla Emira Kataru zrealizowanego w Dosze w 2015 roku i projekty wnętrz dla katarskiej telewizji Al Rayyan.
W 2018 roku wraz z partnerami Weroniką Libiszowską i Rafałem Otlogiem założył pracownię Boris Kudlička with Partners[14] która zajmuje się projektowaniem wnętrz, rezydencji i luksusowych komercyjnych obiektów użytku publicznego. Projektował między innymi wnętrza hotelu Raffles Hotel Europejski w Warszawie[15], restaurację Belvedere w Łazienkach Królewskich w Warszawie[16], restaurację Epoka w Warszawie[17], restaurację Dock19 w Warszawie, prywatne rezydencje w Katarze[18], Centrum SPA dla klubu Al Sadd w Doha[19], nowoczesne studio pilatesu Sense Studio w Warszawie[20] oraz family office w Zurychu[21]. Jest również odpowiedzialny za rewitalizację pałacu Małachowskich w Nałęczowie oraz zabytkowego zespołu pałacowo-parkowego w Oborach.
W 2018 Hotel Europejski został umieszczony na liście „World’s Greatest Places 2018” przygotowanej przez amerykański magazyn TIME. W 2020 restauracja Epoka była nominowana do międzynarodowej nagrody Restaurant & Bar Design Awards w kategorii „Colour”[22] oraz zdobyła nagrodę magazynu Warsaw Insider w kategorii „Design”[23].
Ważne miejsce w jego twórczości zajmuje działalność wystawiennicza i projektowa. Wraz z zespołem WWAA projektował ekspozycję stałą w Domu urodzenia Fryderyka Chopina w Żelazowej Woli. W Muzeum Narodowym w Warszawie zaprojektował dwie ekspozycje: Guercino. Triumf baroku. Arcydzieła z Cento, Rzymu i kolekcji polskich oraz Brescia. Renesans na północy Włoch. Moretto-Savoldo-Moroni. Rafael-Tycjan-Lotto. Ponadto zaprojektował monumentalną wystawę Wiek teatralny na Zamku w Bratysławie[24], współpracował z fundacja rodziny Starak przy projekcie wystawy malarstwa R. Winiarskiego oraz A. Wróblewskiego na Biennale w Wenecji w 2017 i 2024 roku oraz przygotował kuratorski koncept i projekt wystawy Space and Time we współpracy z OmenaArt Foundation w Rabat na Malcie[25].
Odznaczenia
- Brązowy Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2005)[26]
- Srebrny Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2015)[26]
- Złoty Medal „Zasłużony Kulturze Gloria Artis” (2025)[26][27]
Nagrody i wyróżnienia
- Nagroda im. Cypriana Kamila Norwida za scenografię do Don Giovanniego Wolfganga Amadeusza Mozarta w Operze Narodowej w Warszawie (2003)
- Nagroda programu telewizyjnego „Pegaz” w dziedzinie teatru za scenografię do oper Eugeniusz Oniegin Piotra Czajkowskiego i Don Giovanni Wolfganga Amadeusza Mozarta w Operze Narodowej w Warszawie (2003)
- Nagroda Instytutu Teatralnego w Ogólnopolskim Konkursie na Teatralną Inscenizację Dawnych Dzieł Literatury Europejskiej za scenografię do przedstawienia Ryszard II w Teatrze Narodowym (2005)
- słowacka nagroda teatralna Dosky (2004 i 2008)
- Złoty Medal na Praskim Quadriennale (2007 i 2015)[28]
- Nagroda Fundacji Tatra Banka za spektakl Orfeus a Eurydika (2009)
- Srebrny Medal (wspólnie z zespołem WWAA architekci) za projekt polskiego pawilonu na światowej wystawie Expo 2010 w Szanghaju (2010)
- Nagroda Superbrands (wraz z Mariuszem Trelińskim) przyznana przez Culture.pl za wspieranie marki Polska za granicą (2015)
- Nagroda „Gwarancja Kultury” w kategorii muzyka poważna (wraz z Mariuszem Trelińskim) za triumfalny debiut na deskach Metropolitan Opera w Nowym Jorku (2015)
- Nagroda im. Cypriana Kamila Norwida w kategorii Sztuki plastyczne za scenografie do oper Powder Her Face i Salome (2016)
- Nagroda ZAiKS-u w dziedzinie sztuk wizualnych (2016)[29]
Przypisy
- ↑ Boris Kudlička rekomendowany na dyrektora Teatru Wielkiego – Opery Narodowej [online], dzieje.pl [dostęp 2025-03-28].
- ↑ Madame Butterfly [online], Teatr Wielki Opera Narodowa [dostęp 2021-03-01] (pol.).
- ↑ Król Roger [online], Teatr Wielki Opera Narodowa [dostęp 2021-03-01] (pol.).
- ↑ Latający Holender [online], Teatr Wielki Opera Narodowa [dostęp 2021-03-01] (pol.).
- ↑ Salome [online], Teatr Wielki Opera Narodowa [dostęp 2021-03-01] (pol.).
- ↑ „Umarłe miasto” to triumfalny powrót na scenę duetu Treliński / Kudlička [online], Opera Lovers [dostęp 2021-03-01] (pol.).
- ↑ Powder Her Face [online], Teatr Wielki Opera Narodowa [dostęp 2021-03-01] (pol.).
- ↑ Tristan i Izolda [online], Teatr Wielki Opera Narodowa [dostęp 2021-03-01] (pol.).
- ↑ Metropolitan Opera: minister kultury na premierze „Tristana i Izoldy” w reż. Trelińskiego MKiDN – 2016 [online] [dostęp 2021-03-01] (pol.).
- ↑ Boris Kudlička – People – Royal Opera House, roh.org.uk [dostęp 2021-03-01] [zarchiwizowane 2022-08-12].
- ↑ Production detail [online], National Theatre [dostęp 2025-02-01] (ang.).
- ↑ Salome, Badisches Staatstheater Karlsruhe, 14 May - July 8 2022, Karlsruhe, Germany | Watch Online [online], Operabase, 14 maja 2022 [dostęp 2025-02-01] (ang.).
- ↑ Melancholia | Opera | Royal Swedish Opera [online], www.operan.se [dostęp 2025-02-01] (ang.).
- ↑ Marcin Sołowski-, Boris Kudlička with Partners [online], Boris Kudlička with Partners [dostęp 2021-03-01] (pol.).
- ↑ Marcin Sołowski-, Boris Kudlička with Partners [online], Boris Kudlička with Partners [dostęp 2021-03-01] (pol.).
- ↑ Marcin Sołowski-, Boris Kudlička with Partners [online], Boris Kudlička with Partners [dostęp 2021-03-01] (pol.).
- ↑ Marcin Sołowski-, Boris Kudlička with Partners [online], Boris Kudlička with Partners [dostęp 2021-03-01] (pol.).
- ↑ Marcin Sołowski-, Boris Kudlička with Partners [online], Boris Kudlička with Partners [dostęp 2021-03-01] (pol.).
- ↑ Marcin Sołowski-, Boris Kudlička with Partners [online], Boris Kudlička with Partners [dostęp 2021-03-01] (pol.).
- ↑ Marcin Sołowski-, Boris Kudlička with Partners [online], Boris Kudlička with Partners [dostęp 2021-03-01] (pol.).
- ↑ Marcin Sołowski-, Boris Kudlička with Partners [online], Boris Kudlička with Partners [dostęp 2021-03-01] (pol.).
- ↑ Premier Hospitality International 2.7 [online], Premier Construction News, 30 listopada 2020 [dostęp 2021-03-01] (ang.).
- ↑ Best of Warsaw 2020: Design [online], Warsaw Insider, 10 listopada 2020 [dostęp 2021-03-01] (ang.).
- ↑ Divadelné storočie - stopy a postoje | Divadelný ústav [online], www.theatre.sk [dostęp 2025-02-01].
- ↑ Space and Time – OmenaArt Foundation – Maltarti [online] [dostęp 2025-02-01] (ang.).
- 1 2 3 Lista laureatów Medalu Zasłużony Kulturze Gloria Artis [online], Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego [dostęp 2025-04-22].
- ↑ Kudlička, Pągowski i Treliński ze złotymi „Gloriami”. ruchmuzyczny.pl, 3 lutego 2023. [dostęp 2023-02-03].
- ↑ Projekt Borisa Kudlički nagrodzony na praskim Quadrenniale | WWAA [online] [dostęp 2021-03-01] (pol.).
- ↑ Laureaci Nagród ZAiKS-u [online], www.zaiks.org.pl [dostęp 2025-04-22].
Linki zewnętrzne
- Biografia, fotografia (cz. • ang. • niem.)
- Oficjalna strona Teatru Wielkiego – Opery Narodowej
- Boris Kudlička w bazie filmpolski.pl
- Strona pracowni Boris Kudlička with Partners