Botrytis tulipae

Botrytis tulipae
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

patyczniaki

Rząd

tocznikowce

Rodzina

twardnicowate

Rodzaj

gronowiec

Gatunek

Botrytis tulipae

Nazwa systematyczna
Botrytis tulipae (Lib.) Lind
Danish Fungi (Copenhagen): [650] (1913)

Botrytis tulipae (Lib.) Lind – gatunek grzybów z rodziny twardnicowatych (Sclerotiniaceae)[1]. Mikroskopijny grzyb pasożytniczy wśród roślin uprawnych powodujący grzybową chorobę tulipanów (Tulipa) o nazwie szara pleśń tulipana[2].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Botrytis, Sclerotiniaceae, Helotiales, Leotiomycetidae, Leotiomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisała go w 1830 r. Marie-Anne Libert, nadając mu nazwę Sclerotium tulipae. W 1836 r. Jens Wilhelm August Lind przeniósł go do rodzaju Botrytis[1]. Synonimy[3]:

  • Botrytis parasitica Schleid. 1845
  • Sclerotinia tulipae (Lib.) Boud. 1907
  • Sclerotium tulipae Lib. 1830
  • Sclerotium tulipae Weinm. 1836

Charakterystyka

Podano występowanie Botrytis tulipae w Ameryce Północnej, Europie, Australii i na Nowej Zelandii[4], w tym także w Polsce[5]. Znany jest wyłącznie w postaci bezpłciowej anamorfy. Rozwija się w tkankach porażonych roślin i na ich obumarłych resztkach[6]. Jego teleomorfa jest nieznana, ale u innych gatunków z rodzaju Botrytis należy ona do rodzaju Botryotinia[7].

Na porażonych roślinach tworzy szary nalot składający się z konidioforów i zarodników konidialnych. Konidiofory brunatne, w górnej części rozgałęzione i zakończone główkowatymi komórkami konidiotworczymi, na których powstają konidia o wymiarach 10–20 × 12–14 μm. Na porażonych cebulach tulipanów tworzy czarne sklerocja o bochenkowatym kształcie i średnicy około 1 mm. W glebie mogą one przetrwać kilka lat. Może infekować rośliny poprzez konidia przenoszone przez prądy powietrza i deszcz, oraz przez grzybnię wyrastającą z kiełkujących sklerocjów. Źródłem infekcji zdrowych cebul mogże być także grzybnia wyrastająca z sąsiednich, porażonych cebul[6].

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2025-04-06] (ang.).
  2. Zbigniew Borecki, Małgorzata Solenberg (red.), Polskie nazwy chorób roślin uprawnych, wyd. 2, Poznań: Polskie Towarzystwo Fitopatologiczne, 2017, s. 56, ISBN 978-83-948769-0-6.
  3. Species Fungorum [online] [dostęp 2025-04-06] (ang.).
  4. Występowanie Botrytis tulipae na świecie (mapa) [online], gbif.org [dostęp 2025-04-06] (ang.).
  5. Wiesław Mułenko, Tomasz Majewski, Małgorzata Ruszkiewicz-Michalska, Wstępna lista grzybów mikroskopijnych Polski, Kraków: W. Szafer. Institute of Botany, PAN, 2008, s. 350, ISBN 978-83-89648-75-4.
  6. 1 2 Selim Kryczyński, Zbigniew Weber (red.), Fitopatologia. Choroby roślin uprawnych, t. 2, Poznań: PWRiL, 2011, s. 377–378, ISBN 978-83-09-01077-7.
  7. Joanna Marcinkowska, Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii, Warszawa: PWRiL, 2012, s. 381–382, ISBN 978-83-09-01048-7.