Bronisław Balcewicz
![]() | |
| Data i miejsce urodzenia |
14 września 1895 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci |
wiosna 1940 |
| Przebieg służby | |
| Lata służby |
1914–1940 |
| Siły zbrojne | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
komendant RU |
| Główne wojny i bitwy | |
| Odznaczenia | |

Bronisław Balcewicz (ur. 14 września 1895 w Wilnie, zm. wiosną 1940 w Charkowie) – major piechoty Wojska Polskiego, działacz niepodległościowy, kawaler Orderu Virtuti Militari, ofiara zbrodni katyńskiej.
Życiorys
Urodził się 14 września 1895 w Wilnie, w rodzinie Kazimierza i Heleny ze Strukowskich[1]. Ukończył szkołę powszechną, gimnazjum i rok prawa na Uniwersytecie Batorego w Wilnie. W latach 1914–1917 służył w armii rosyjskiej[1]. Ukończył Szkołę Oficerską w Wilnie[1]. W 1916 uzyskał stopień porucznika. Po rozpadzie armii rosyjskiej dołączył do 2 pułku strzelców polskich I Korpusu Polskiego.
Po zakończeniu wojny został przyjęty do Wojska Polskiego i zweryfikowany do stopnia kapitana ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 roku i przydzielony do 85 pułku piechoty. Walczył w wojnie z bolszewikami. Był dwukrotnie ranny.
Po zakończeniu wojny pozostał w wojsku jako oficer zawodowy i kontynuował służbę w 85 pp w Nowej Wilejce. 15 sierpnia 1924 został awansowany na majora piechoty. W 1928 był oddelegowany do Powiatowej Komendy Uzupełnień Słonim. W marcu 1929 został przeniesiony do Powiatowej Komendy Uzupełnień Zamość na stanowisko komendanta[2]. 1 września 1938 dowodzona przez niego jednostka została przemianowana na Komendę Rejonu Uzupełnień Zamość, a zajmowane przez niego stanowisko otrzymało nazwę „komendant rejonu uzupełnień”.
W czasie kampanii wrześniowej 1939 dostał się do sowieckiej niewoli i został osadzony w Starobielsku. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany w Piatichatkach[1]. Od 17 czerwca 2000 spoczywa na Cmentarzu Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[3].
W czasie kampanii wrześniowej 1939 – po agresji ZSRR na Polskę – w nieznanych okolicznościach dostał się do niewoli sowieckiej. Przebywał w obozie w Starobielsku[1]. Wiosną 1940 został zamordowany przez funkcjonariuszy NKWD w Charkowie i pogrzebany potajemnie w bezimiennej mogile zbiorowej w Piatichatkach[1], gdzie od 17 czerwca 2000 mieści się oficjalnie Cmentarz Ofiar Totalitaryzmu w Charkowie[3]. Figuruje na Liście Starobielskiej NKWD pod poz. 108[1].
5 października 2007 minister obrony narodowej Aleksander Szczygło mianował go pośmiertnie na stopień podpułkownika[4][5][6]. Awans został ogłoszony 9 listopada 2007 w Warszawie, w trakcie uroczystości „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”[7][8][9].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari nr 3350 – 1922[10]
- Krzyż Walecznych – 1922 w zamian za Amarantową Wstążkę[11]
- Medal Niepodległości
- Krzyż Zasługi Wojsk Litwy Środkowej nr 46 – 3 marca 1926[12]
- Medal Pamiątkowy za Wojnę 1918–1921[1]
- Medal Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości[1]
- Odznaka za Rany i Kontuzje z dwiema gwiazdkami
- Medal Zwycięstwa
Zobacz też
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. 12.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 5 z 12 marca 1929, s. 91.
- 1 2 Księga Cmentarna Charkowa 2003 ↓, s. LXXIV.
- ↑ Lista osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie. [online], web.archive.org, s. 10 [dostęp 2024-10-17] [zarchiwizowane z adresu 2016-03-27] (pol.).
- ↑ Decyzja Nr 439/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 5 października 2007 w sprawie mianowania oficerów Wojska Polskiego zamordowanych w Katyniu, Charkowie i Twerze na kolejne stopnie oficerskie. Decyzja nie została ogłoszona w Dzienniku Urzędowym MON.
- ↑ Zbrodnia katyńska, miedzy prawdą i kłamstwem [online], edukacja.ipn.gov.pl, 2008, s. 215 [dostęp 2024-09-17] (pol.).
- ↑ Prezydent RP wziął udział w uroczystościach „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów” [online], prezydent.pl [dostęp 2024-08-26] (pol.).
- ↑ Harmonogram odczytywania nazwisk osób zamordowanych w Katyniu, Charkowie, Twerze i Miednoje mianowanych pośmiertnie na kolejne stopnie [online], policja.pl, s. 1-4 [dostęp 2024-08-28] (pol.).
- ↑ „Katyń Pamiętamy – Uczcijmy Pamięć Bohaterów”. Portal polskiej Policji. [dostęp 2023-09-15].
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 2 z 18 lutego 1922, s. 108.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 21 z 15 lipca 1922, s. 510.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 12 z 3 marca 1926, s. 70, jako kpt. Bronisław Bachewicz.
Bibliografia
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2023-10-30].
- Rocznik Oficerski 1923 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1923, s. 370, 406.
- Rocznik Oficerski 1928 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1928, s. 122, 174.
- Rocznik Oficerski 1932 – Ministerstwo Spraw Wojskowych, Biuro Personalne, Warszawa 1932, s. 26, 527.
- Jerzy Ciesielski, Zuzanna Gajowniczek, Grażyna Przytulska, Wanda Krystyna Roman, Zdzisław Sawicki, Robert Szczerkowski, Wanda Szumińska: Charków. Księga Cmentarna Polskiego Cmentarza Wojennego. Jędrzej Tucholski (red.). Warszawa: Oficyna Wydawnicza RYTM, 2003. ISBN 83-916663-5-2.
