Bronisław Koskowski
![]() 1928 | |
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Miejsce spoczynku | |
| Zawód, zajęcie |
farmaceuta |
| Narodowość | |
| Tytuł naukowy |
profesor |
Bronisław Koskowski (ur. 12 listopada 1863 w Łaszczowie, zm. 9 kwietnia 1946 w Warszawie) – polski farmaceuta i organizator studiów farmaceutycznych w Warszawie, działacz społeczny[1].
Życiorys
Syn Henryka, który był właścicielem apteki oraz Pelagii z Jasieńskich[2]. W latach 1884–1886 studiował na oddziale farmaceutycznym Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie uzyskał dyplom prowizora farmacji[2]. Po ukończeniu studiów objął aptekę w Łaszczowie[2], gdzie od 1886 prowadził badania nad higieną i jakością środków spożywczych.
Prowadził działalność patriotyczną[3]. Brał udział w przerzucie nielegalnych wydawnictw i prasy ("Polak" i "Przegląd Wszechpolski") z Galicji na tereny Zamojszczyzny. W 1896 carska żandarmeria wpadła na trop łaszczowskiego farmaceuty[2], czego następstwem była rewizja jego mieszkania i konieczność wyprowadzenia się do Lwowa[3]. Pełnił tam funkcję dyrektora Szkoły Farmaceutycznej, a także redaktora „Czasopisma Towarzystwa Aptekarskiego”[3]. Był także założycielem fabryki chemicznej „Tlen”[3]. Ponadto w okresie 1896–1908 prowadził kursy farmaceutyczne we Lwowie i w Warszawie, a w latach 1905–1908 należał do Ligi Narodowej[4]. W 1908 przeniósł się do Warszawy i został kierownikiem firmy farmaceutycznej „Karpiński”[3]. Od 1915 wykładał propedeutykę farmaceutyczną na Uniwersytecie Warszawskim[3].
Był pracownikiem Rady Lekarskiej Tymczasowej Rady Stanu[5].
2 maja 1923 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski „za zasługi, położone dla Rzeczypospolitej Polskiej na polu nauki i pracy obywatelskiej”[6].
W latach 1922–1931 i 1945–1946 był profesorem farmacji stosowanej Uniwersytetu Warszawskiego, w tym wykładowcą Wydziału Farmaceutycznego Uniwersytetu Warszawskiego[1]. W maju 1925 zorganizował Komitet Budowy Gmachu dla Wydziału Farmaceutycznego UW[7].
W czasie niemieckiej okupacji Warszawy współorganizował i prowadził tajne studia farmaceutyczne[2]. Konspiracyjne dyplomy magistrów farmacji miały formę listu prywatnego, pisanego przez Koskowskiego do absolwenta o bezprzedmiotowej treści, lecz rozpoczynającego się słowami: Szanowny Panie Magistrze; Szanowna Pani Magister, a podpisywane były pseudonimem „Kazimierz Broniowski”[3]. Wszystkie wystawione w ten sposób dyplomy były honorowane przez odradzające się po wojnie struktury akademickie i władze.
W 1945 został prezesem Naczelnej Izby Aptekarskiej[1].
Zmarł 9 kwietnia 1946 i został pochowany na cmentarzu Powązkowskim, kwatera 142-VI-5[8].
Życie prywatne
Jego synem był Włodzimierz Koskowski, polski farmakolog, dziekan Wydziału Lekarskiego Uniwersytetu Jana Kazimierza we Lwowie, prezes Zarządu Głównego Polskiego Czerwonego Krzyża.
Publikacje
- Podręcznik analizy chemicznej wody do picia (1909)
- Receptura czyli Prawidła przepisywania i przyrządzania leków (1916)
- Propedeutyka farmaceutyczna (1932)
- Analityka kapilarna (1933)
- Zarys historii leków (1935)[1]
Upamiętnienie
12 października 1999 – Naczelna Rada Aptekarska, przyjęła uchwałę o ustanowieniu medalu im. prof. Bronisława Koskowskiego, który jest najwyższym odznaczeniem przyznawanym osobom zasłużonym na rzecz aptekarstwa polskiego[9][2].
Jego imię nosi jedna z sal wykładowych Wydziału Farmaceutycznego Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego, w budynku przy ul. Banacha w Warszawie[10].
Bibliografia
- Mała Encyklopedia Medycyny. Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1979. ISBN 83-01-00200-X.
- Łaszczów: wczoraj-dziś-jutro. Urząd Miasta w Łaszczowie, 2010. ISBN 978-83-924534-6-8.
Przypisy
- 1 2 3 4 Koskowski Bronisław, [w:] Encyklopedia PWN [online], Wydawnictwo Naukowe PWN [dostęp 2025-05-06].
- 1 2 3 4 5 6 Giganci Nauki - portal Instytutu Pamięci Narodowej, Koskowski Bronisław Walery, „Giganci Nauki” [dostęp 2025-05-06] [zarchiwizowane z adresu 2024-02-28].
- 1 2 3 4 5 6 7 01.2009 – „Poczet wielkich aptekarzy polskich – część czwarta.” – Archiwum Aptekarza Polskiego [online], 7 lutego 2009 [dostęp 2025-05-06].
- ↑ Stanisław Kozicki, Historia Ligi Narodowej (okres 1887–1907), Londyn 1964, s. 576.
- ↑ Włodzimierz Suleja, Tymczasowa Rada Stanu, Warszawa 1998, s. 222.
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 25.
•Monitor Polski Nr 100 z 2 maja 1923. polona.pl. s. 21. [dostęp 2025-05-06]. - ↑ Anita Magowska, Badania leków roślinnych w II Rzeczpospolitej., wkn.com.pl, Poznań 2001, s. 54, ISBN 83-88572-35-0 [dostęp 2025-05-06] (pol.).
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: BRONISŁAW KOSKOWSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2019-12-02].
- ↑ KALENDARIUM 25-LECIA – wybrane daty. – Archiwum Aptekarza Polskiego [online], 3 listopada 2016 [dostęp 2025-05-06].
- ↑ Sala wykładowa im. Prof. dr. hab. Bronisława Koskowskiego Wydziału Farmaceutycznego WUM [online], wf.wum.edu.pl [dostęp 2025-05-06].
Linki zewnętrzne
- Publikacje Bronisława Koskowskiego w bibliotece Polona
