Bronisław Sikorski (pułkownik)
.jpg) | |
 pułkownik piechoty | |
| Data i miejsce urodzenia |
28 czerwca 1885 |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Lata służby | |
| Siły zbrojne | |
| Formacja | |
| Jednostki | |
| Stanowiska |
d-ca oddziału garnizonowego |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Odznaczenia | |
       | |
.jpg)
Bronisław Sikorski ps. „Cietrzew” (ur. 28 czerwca 1885 w Koźminie, zm. 27 lutego (lub 25 lutego[2][3]) 1937 w Poznaniu[1]) – pułkownik piechoty Wojska Polskiego, kawaler Orderu Virtuti Militari.
Życiorys
Bronisław Sikorski urodził się 28 czerwca 1885 roku w Koźminie, w rodzinie Ignacego, jednego z założycieli i dyrektora Banku Parcelacyjnego w Poznaniu, i Agnieszki z domu Sznajder vel Schneider. Był wnukiem Szymona (urodzonego w Raszkowie), nauczyciela z Kotowiecka, i Antoniny z Białków, córki Franciszka (ur. 1801), nauczyciela z Topoli Małej, i Józefy z Jakubowskich (ur. 1807).
W 1891 roku rozpoczął naukę z poznańskim Gimnazjum Humanistycznym, którego jednak nie ukończył, przenosząc się do Drezna. W 1905 roku odbywał służbę w niemieckiej armii[2]
Następnie wyjechał do Wrocławia, gdzie w 1910 ukończył agronomię we Wrocławiu, a następnie w latach 1910–1912 studiował na Uniwersytecie Jagiellońskim i w latach 1912–1914 na Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie[2].
W latach 1914–1918 służył w armii niemieckiej, w 46 pułku piechoty. W 1918 uległ zatruciu gazami bojowymi na froncie zachodnim pod Gorlicami[3], w wyniku czego spędził 5 miesięcy w szpitalu. Następnie od października 1918 był jednym z organizatorów powstania wielkopolskiego, członek Wydziału Wojskowego Centralnego Komitetu Obywatelskiego w Poznaniu. Współorganizował Służby Straży i Bezpieczeństwa oraz Tajny Polski Sztab Wojskowy. Po wybuchu powstania brał udział w ataku na Prezydium Policji. Podczas dalszych walk przewodził oddziałami, będąc jednocześnie członkiem Naczelnej Rady Ludowej[2].
Od marca 1919 już w odrodzonym Wojsku Polskim, zaś w listopadzie 1919 został inspektorem piechoty w Dowództwie Okręgu Generalnego Poznań.
16 marca 1921 jako ochotnik w stopniu podpułkownika udał się na Śląsk, gdzie objął stanowisko inspektora piechoty w Dowództwie Obrony Plebiscytu. Ze względu na stopień, był jednym z dwóch najwyższych stopniem oficerów[2].
22 kwietnia 1921 mianowany dowódcą Grupy Południe w Wodzisławiu Śląskim, którą dowodził przez cały okres III powstania śląskiego. Grupa ta powstrzymała niemiecki kontratak znad Olzy i Odry na Wodzisław Śląski znany jako bitwa pod Olzą. Po zakończeniu III powstania śląskiego pełnił dalszą służbę wojskową.
3 maja 1922 został zweryfikowany w stopniu pułkownika ze starszeństwem z dniem 1 czerwca 1919 i 130. lokatą w korpusie oficerów piechoty[4]. W latach 1922–1928 był dowódcą 58 pułku piechoty, zastępcą dowódcy 14 Dywizji Piechoty i ponownie dowódcą 58 pułku piechoty. 31 maja 1928 ze względu na stan zdrowia[3] został przeniesiony w stan spoczynku[5][6]. W 1934 pozostawał w ewidencji Powiatowej Komendy Uzupełnień Poznań Miasto. Posiadał przydział do Oficerskiej Kadry Okręgowej Nr VII. Był wówczas „przewidziany do użycia w czasie wojny”[7].
25 czerwca 2021 pośmiertnie mianowany został generałem brygady[8].
Ordery i odznaczenia
- Krzyż Srebrny Orderu Wojskowego Virtuti Militari[3] – 8 kwietnia 1921 „za walki z niemcami w Poznańskiem”[9][10]
- Krzyż Niepodległości z Mieczami (16 marca 1937)[11][12]
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2 maja 1922)[13][14]
- Krzyż na Śląskiej Wstędze Waleczności i Zasługi I klasy[12]
- Gwiazda Górnośląska[12]
- Krzyż Polskiej Organizacji Wojskowej[12]
- Odznaka Naczelnej Rady Ludowej za waleczność[12]
- Odznaka Straży Ludowej[12]
- Kawaler Orderu Legii Honorowej (Francja,1923)[12][3]
Życie prywatne
Żonaty z Małgorzatą Czesławą Marią Zitzlaft, z którą mieli syna Bronisława (ur. 1924)[3].
Przypisy
- 1 2 Wydarzenia (s. 196). Kronika Miasta Poznania, 2/1937. [dostęp 2012-07-19]. (pol.).
- 1 2 3 4 5 Zyta Zarzycka, Śląski słownik biograficzny. Seria nowa, Mirosław Fazan, Franciszek Serafin (red.), wyd. 1, Katowice: Wydawnictwo Uniwersytetu Śląskiego, 1999, s. 268-269, ISBN 83-226-0833-0, OCLC 43050464 [dostęp 2020-01-17].
- 1 2 3 4 5 6 Polak (red.) 1991 ↓, s. 131.
- ↑ Lista starszeństwa oficerów zawodowych. Załącznik do Dziennika Personalnego Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 13 z 8 czerwca 1922 roku, Zakłady Graficzne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1922, s. 25.
- ↑ Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych Nr 9 z 26 kwietnia 1928 roku, s. 178.
- ↑ Rocznik Oficerski 1928, Ministerstwo Spraw Wojskowych, Warszawa 1928, s. 887.
- ↑ Rocznik Oficerski Rezerw 1934, Biuro Personalne Ministerstwa Spraw Wojskowych, Warszawa 1934, L.dz. 250/mob. 34, s. 323, 990.
- ↑ Postanowienie Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 25 czerwca 2021 r. nr 112.41.2021 w sprawie mianowania na stopień generała dywizji i generała brygady (M.P. z 2021 r. poz. 901)
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. ↓, Nr 14 z 9 kwietnia 1921, s. 654.
- ↑ Dz. Pers. MSWojsk. Nr 14 z 9 kwietnia 1921, s. 654 [online], polona.pl [dostęp 2025-04-04] (pol.).
- ↑ M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 94 „za pracę w dziele odzyskania niepodległości”.
- 1 2 3 4 5 6 7 Mieczysław Wrzosek: Sikorski Bronisław, pseud. Cietrzew. [w:] Polski Słownik Biograficzny T. XXXVII [on-line]. ipsb.nina.gov.pl. [dostęp 2015-10-03].
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 29.
- ↑ Monitor Polski Nr 100 z 2 maja 1922. polona.pl. s. 9. [dostęp 2025-05-15].
Bibliografia
- Encyklopedia Powstań Śląskich wyd. Instytut Śląski, Opole 1984.
- Rocznik Oficerski 1924, s. 264, 340,
- Bogusław Polak (red.): Kawalerowie Virtuti Militari 1792 – 1945. T. 2/1. Koszalin: Wydawnictwo Uczelniane Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Koszalinie, 1991. ISBN 83-900510-0-1.
- Dziennik Personalny Ministerstwa Spraw Wojskowych. [dostęp 2025-04-04].