Brudziec sosnowy

Brudziec sosnowy
	Rhyparochromus pini
	(Linnaeus, 1758)
	; Osobnik dorosły
	; Larwa (nimfa)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Rząd	pluskwiaki
Podrząd	pluskwiaki różnoskrzydłe
Infrarząd	Pentatomomorpha
Nadrodzina	Lygaeoidea
Rodzina	brudźcowate
Podrodzina	Rhyparochrominae
Plemię	Rhyparochromini
Rodzaj	Rhyparochromus
Gatunek	brudziec sosnowy
Synonimy
	Cimex pini Linnaeus, 1758;
	Cimex pini Linnaeus, 1758;

Brudziec sosnowy^[1] (Rhyparochromus pini) – gatunek pluskwiaka z podrzędu różnoskrzydłych i rodziny brudźcowatych.

Taksonomia

Gatunek ten został opisany po raz pierwszy w 1758 roku przez Karola Linneusza pod nazwą Cimex pini^[2].

Morfologia

Pluskwiak o owalnym, wydłużonym ciele^[3] długości od 6,8 do 8,1 mm^[4]. Wierzch przedplecza jest w całości ubarwiony ciemno, co odróżnia ten gatunek od brudźca zwyczajnego, który ma tylną część przedplecza jaśniejszą, czarno punktowaną i z parą białych, trójkątnych plam. Półpokrywy mają całkowicie czarne zakrywki, podczas gdy u brudźca zwyczajnego na wierzchołkach zakrywek widnieją jasne plamki^[2]^[3]. Odnóża są wydłużone, czarne, tylko u samca z żółtobrązowymi goleniami przedniej i środkowej pary^[2]^[3]^[1].

Ekologia

Owad ten zasiedla suche murawy, wrzosowiska i śródleśne wydmy, gdzie bytuje w warstwie ściółki^[1]^[4]. Wykazuje silniejszy związek z sosnami i sięga większych rzędnych niż eurytopowy brudziec zwyczajny; w Alpach występuje do wysokości 2000 m n.p.m.^[4] Spotykany jest przez cały rok, przy czym do rozrodu przystępuje wiosną^[3]. Osobniki dorosłe są stadium zimującym. Do tego celu wybierają szczeliny w martwym drewnie i pod odstającą korą drzew, często tworząc na ten okres duże skupiska^[4]. Budzą się w lutym lub marcu^[4]. Nowe pokolenie pojawia się w lipcu^[3]. Pozostają aktywne do listopada^[1].

Pożywieniem tego pluskwiaka są głównie soki wysysane z nasion różnych roślin^[4].

Występowanie

Owad palearktyczny, znany ze prawie wszystkich krajów Europy, na południe sięgający Wysp Kanaryjskich^[5], a na wschód przez Syberię po Chiny. W Europie Środkowej jest nierzadki, a lokalnie pospolity^[4].

Przypisy

1 2 3 4 Rhyparochromus pini – Brudziec sosnowy. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2020-04-11].
1 2 3 Brudziec pospolity. Rhyparochromus vulgaris (Schilling, 1829). [w:] Przyroda Świętokrzyska [on-line]. [dostęp 2020-04-11].
1 2 3 4 5 Tristan Bantock, Joseph Botting: Rhyparochromus pini. [w:] British Bugs. An online identification guide to UK Hemiptera [on-line]. 2018. [dostęp 2020-04-11].
1 2 3 4 5 6 7 Ekkehard Wachmann, Albert Melber, Jürgen Deckert: Wanzen. Band 3: Pentatomomorpha I: Aradoidea (Rindenwanzen), Lygaeoidea (Bodenwanzen u. a.), Pyrrhocoroidea (Feuerwanzen) und Coreoidea (Randwanzen u. a.). Keltern: Goecke & Evers, 2007, seria: Die Tierwelt Deutschlands und der angrenzenden Meeresteile nach ihren Merkmalen und nach ihrer Lebensweise. ISBN 978-3-937783-29-1.
↑ Rhyparochromus pini (Linnaeus, 1758). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2020-04-11].

[insektarium-1] 1 2 3 4 Rhyparochromus pini – Brudziec sosnowy. [w:] Insektarium.net [on-line]. [dostęp 2020-04-11].

[ps-2] 1 2 3 Brudziec pospolity. Rhyparochromus vulgaris (Schilling, 1829). [w:] Przyroda Świętokrzyska [on-line]. [dostęp 2020-04-11].

[bb-3] 1 2 3 4 5 Tristan Bantock, Joseph Botting: Rhyparochromus pini. [w:] British Bugs. An online identification guide to UK Hemiptera [on-line]. 2018. [dostęp 2020-04-11].

[wmd-4] 1 2 3 4 5 6 7 Ekkehard Wachmann, Albert Melber, Jürgen Deckert: Wanzen. Band 3: Pentatomomorpha I: Aradoidea (Rindenwanzen), Lygaeoidea (Bodenwanzen u. a.), Pyrrhocoroidea (Feuerwanzen) und Coreoidea (Randwanzen u. a.). Keltern: Goecke & Evers, 2007, seria: Die Tierwelt Deutschlands und der angrenzenden Meeresteile nach ihren Merkmalen und nach ihrer Lebensweise. ISBN 978-3-937783-29-1.

[fe-5] Rhyparochromus pini (Linnaeus, 1758). [w:] Fauna Europaea [on-line]. [dostęp 2020-04-11].

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]