Brunelliaceae

Brunelliaceae
Ilustracja
Brunellia mexicana
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

różopodobne

Rząd

szczawikowce

Rodzina

Brunelliaceae

Nazwa systematyczna
Brunelliaceae ngl.
H.G.A. Engler & K.A.E. PrantlNat. Pflanzenfam. Nachtr.: 182. 2 Aug 1897[3]
Typ nomenklatoryczny

Brunellia Ruiz & Pav. (1794)[3]

Brunelliaceae – monotypowa rodzina roślin z rzędu szczawikowców Oxalidales. Obejmuje jeden rodzaj Brunellia z 56 gatunkami[4] występującymi w górach Ameryki Środkowej i Południowej oraz na Wielkich Antylach[2]. W większości rośliny te występują w górskich lasach tropikalnych[5].

Morfologia

Brunellia comocladifolia
Kwiaty Brunellia acutangula
Owoce Brunellia acutangula
Pokrój
Drzewa osiągające do 40 m wysokości, zwykle z gęsto owłosionymi młodymi pędami, liśćmi i kwiatami (włoski są jednokomórkowe). Pędy są zwykle kanciaste[6].
Liście
Naprzeciwległe, zwykle pierzaste, z listkami naprzeciwległymi, trójdzielne, rzadziej niepodzielone i wówczas wyrastają w okółkach. Drobne przylistki szybko odpadają i czasem bywa ich więcej niż dwa[6]. Blaszka liściowa skórzasta, od góry lśniąca, na brzegu silnie ząbkowana[7].
Kwiaty
Drobne, wyrastają w wierzchotkach w kątach liści lub na szczytach pędów. Zwykle obupłciowe, rzadziej jednopłciowe. Kwiaty pozbawione są korony kwiatu. Działki kielicha zwykle w liczbie 5–6 (rzadziej 4, 7, 8) są u nasad zrośnięte i trwałe. Do kielicha przylega 8–10 łatkowy dysk miodnikowy. Pręciki w liczbie 8–10 wyrastają w dwóch okółkach we wcięciach między łatkami dysku miodnikowego. Ich nitki są cienkie i owłosione. Słupki są wolne, z 2–3 owocolistków (rzadziej bywa ich więcej). Każdy owocolistek wyciągnięty jest na szczycie w długą, zagiętą, czasem haczykowatą szyjkę z ze zbiegającym znamieniem wzdłuż ich powierzchni doosiowej. Każda zalążnia zawiera po dwa zalążki[6].
Owoce
Mieszki ze skórzastymi okrywami oddzielającymi się od pergaminowatego endokarpu[2][7], zwykle gęsto, żółto lub czerwono owłosione. W każdym mieszku dojrzewa 1–2 nasiona z grubą, twardą i lśniącą łupiną[6].

Systematyka

Pozycja systematyczna według APweb (aktualizowany system APG IV z 2016)

Jedna z rodzin rzędu szczawikowców, siostrzana dla cefalotowatych Cephalotaceae[2].

←

Huaceae


bobniowate Connaraceae

szczawikowate Oxalidaceae

radziliszkowate Cunoniaceae

eleokarpowate Elaeocarpaceae

Brunelliaceae

cefalotowate Cephalotaceae







Podział[4]

Rodzaj: Brunellia Ruiz et Pavón, Prodr. 71. t. 12. Oct (prim.) 1794 (gatunek typowy: B. inermis Ruiz et Pavón (vide Bullock, Kew Bull. 14: 40. 1960))[8]

  • Brunellia acostae Cuatrec.
  • Brunellia acutangula Bonpl.
  • Brunellia amayensis C.I.Orozco
  • Brunellia boliviana Britton ex Rusby
  • Brunellia boqueronensis Cuatrec.
  • Brunellia briquetii Baehni
  • Brunellia brunnea J.F.Macbr.
  • Brunellia cayambensis Cuatrec.
  • Brunellia comocladiifolia Bonpl.
  • Brunellia costaricensis Standl.
  • Brunellia cutervensis Cuatrec.
  • Brunellia cuzcoensis Cuatrec.
  • Brunellia dichapetaloides J.F.Macbr.
  • Brunellia dulcis J.F.Macbr.
  • Brunellia ecuadoriensis Cuatrec.
  • Brunellia elliptica Cuatrec.
  • Brunellia ephemeropetala C.I.Orozco & Á.J.Pérez
  • Brunellia farallonensis Cuatrec.
  • Brunellia foreroi C.I.Orozco
  • Brunellia glabra Cuatrec.
  • Brunellia goudotii Tul.
  • Brunellia hexasepala Loes.
  • Brunellia hygrothermica Cuatrec.
  • Brunellia inermis Ruiz & Pav.
  • Brunellia integrifolia Szyszyl.
  • Brunellia latifolia Cuatrec.
  • Brunellia littlei Cuatrec.
  • Brunellia lobinii Böhnert & Weigend
  • Brunellia macrophylla Killip & Cuatrec.
  • Brunellia mexicana Standl.
  • Brunellia morii Cuatrec.
  • Brunellia neblinensis Steyerm. & Cuatrec.
  • Brunellia occidentalis Cuatrec.
  • Brunellia oliveri Britton
  • Brunellia ovalifolia Bonpl.
  • Brunellia pallida Cuatrec.
  • Brunellia pauciflora Cuatrec. & C.I.Orozco
  • Brunellia penderiscana Cuatrec.
  • Brunellia pitayensis Cuatrec.
  • Brunellia propinqua Kunth
  • Brunellia putumayensis Cuatrec.
  • Brunellia racemifera Tul.
  • Brunellia rhoides Rusby
  • Brunellia rufa Killip & Cuatrec.
  • Brunellia sibundoya Cuatrec.
  • Brunellia standleyana Cuatrec.
  • Brunellia stenoptera Diels
  • Brunellia stuebelii Hieron.
  • Brunellia subsessilis Killip & Cuatrec.
  • Brunellia susaconensis (Cuatrec.) C.I.Orozco
  • Brunellia tomentosa Bonpl.
  • Brunellia trianae Cuatrec.
  • Brunellia trigyna Cuatrec.
  • Brunellia velutina Cuatrec.
  • Brunellia weberbaueri Loes.
  • Brunellia zamorensis Steyerm.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-03] (ang.).
  2. 1 2 3 4 Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2021-03-03] (ang.).
  3. 1 2 James Reveal: Indices Nominum Supragenericorum Plantarum Vascularium. [dostęp 2011-05-05]. (ang.).
  4. 1 2 Brunellia Ruiz & Pav.. [w:] Plants of the World online [on-line]. Royal Botanic Gardens, Kew. [dostęp 2021-03-10].
  5. ↑ David J. Mabberley, Mabberley’s Plant-Book, Cambridge: Cambridge University Press, 2017, s. 134, DOI: 10.1017/9781316335581, ISBN 978-1-107-11502-6, OCLC 982092200.
  6. 1 2 3 4 Armen Takhtajan: Flowering Plants. Springer, 2009, s. 294-295. ISBN 978-1-4020-9608-2.
  7. 1 2 Wielka Encyklopedia Przyrody. Rośliny kwiatowe. Warszawa: Muza SA, 1998, s. 138. ISBN 83-7079-778-4.
  8. ↑ Index Nominum Genericorum (ING). Smithsonian National Museum of Natural Sciences. [dostęp 2011-05-05]. (ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.